Ο Μαρδοχαίος Φριζής ήταν συνταγματάρχης Πεζικού και ήταν ο πρώτος ανώτερος αξιωματικός του ελληνικού στρατού, που έπεσε επί του πεδίου της μάχης κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου (1940-1941).
Γεννήθηκε το 1893 στη Χαλκίδα. Η οικογένειά του πολυμελής: 13 παιδιά! Ήταν Ρωμανιώτες Εβραίοι. Έτσι λέγονται οι Έλληνες Εβραίοι, οι περισσότεροι από τους οποίους βρέθηκαν σε βάθος χρόνου στην Ελλάδα, από άλλες χώρες από τις οποίες είχαν υποστεί διωγμούς.
Το ερώτημα του αξιωματικού λοιπόν έχει βάση αν βέβαια δεχτούμε να δούμε το θέμα του γένους με τον τρόπο που το βλέπουν οι Χρυσαυγίτες -που τελικά έμειναν με τους πανηγυρισμούς- κι έχει να κάνει με την …καθαρότητα του αίματος. Εεπειδή η ιστορία δεν είναι το αγαπημένο τους πεδίο ,παρά το γεγονός ότι έχουν αναλάβει και …τη διάπλαση των παίδων μας (!!!), καλό θα είναι να θυμήσουμε και μια ακόμη λεπτομέρεια από την ιστορία του Φριζή.
Ήθελε πάντα να γίνει στρατιωτικός ,μπήκε στην Ευελπίδων, αλλά αποχώρησε. Αιτία όπως λένε κάποιοι ήταν ότι δεν έγινε “αποδεκτός” επειδή ήταν Εβραίος!
Παρόλα αυτά επέμεινε και το 1916 κατατάχθηκε εθελοντικά στο στρατό. Σπούδασε στη Σχολή Υπαξιωματικών και εξήλθε αυτής με τον βαθμό του λοχία. Σχεδόν αμέσως προήχθη στο βαθμό του εφέδρου ανθυπολοχαγού, λόγω της πανεπιστημιακής του μόρφωσης. Είχε σπουδάσει στη Νομική.
Πολέμησε στο Μακεδονικό Μέτωπο κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου . Τον Ιανουάριο του 1919 συμμετείχε στο εκστρατευτικό σώμα που πολέμησε τους Μπολσεβίκους στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια του Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου. Διοικητής της μονάδας του ήταν ο συνταγματάρχης Νικόλαος Πλαστήρας.
Τον Αύγουστο του 1919 η μονάδα του μεταφέρθηκε στη Σμύρνη και έλαβε ενεργό μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία. Ο Φριζής προήχθη σε υπολοχαγό, προτού συλληφθεί αιχμάλωτος από τους Τούρκους τον Αύγουστο του 1922. Επειδή δεν ήταν χριστιανός, οι Τούρκοι προσφέρθηκαν να τον απελευθερώσουν αμέσως. Αυτός, όμως, αρνήθηκε να εγκαταλείψει τους συμπολεμιστές του και παρέμεινε σε αιχμαλωσία μέχρι τον Αύγουστο του 1923, οπότε αφέθηκε ελεύθερος μετά την ανταλλαγή αιχμαλώτων.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’30 προήχθη στο βαθμό του αντισυνταγματάρχη και την άνοιξη του 1940 τοποθετήθηκε στο επιτελείο της VIII Μεραρχίας στα Γιάννινα. Μόλις ξέσπασε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος τις πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου 1940 υπηρετούσε ως διοικητής αποσπάσματος στον τομέα Καλαμά – Νεγράδων και στη συνέχεια ως διοικητής του αποσπάσματος Αώου της VIII Μεραρχίας.
Με τους άνδρες του αντέταξε σθεναρή άμυνα στον επιτιθέμενο εχθρό, με αποτέλεσμα την ανάσχεση της ιταλικής προέλασης και στη συνέχεια την αναστροφή του μετώπου. Είναι αυτός που συνέλαβε τους πρώτους Ιταλούς αιχμαλώτους (15 αξιωματικούς και 700 οπλίτες) και επέφερε συντριπτικό πλήγμα στην περίφημη Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών «Τζούλια».
Κατά την αντεπίθεση του ελληνικού στρατού μέσα στο αλβανικό έδαφος ως διοικητής ανεξάρτητης μεραρχίας ανέτρεψε τα τμήματα της ιταλικής μεραρχίας «Μόντενα» και άνοιξε τον δρόμο για την κατάληψη της Πρεμετής στις 4 Δεκεμβρίου 1940. Την επόμενη ημέρα διατάχθηκε να καταλάβει τον λόφο 1220 στα βορειοανατολικά της Πρεμετής. Στις 11:20 το πρωί της 5ης Δεκεμβρίου μία βόμβα εχθρικού αεροπλάνου τον χτύπησε στο στομάχι κι ενώ ήταν έφιππος, προσπαθώντας να εμψυχώσει και να καθοδηγήσει τους στρατιώτες του, καθώς ανέμεναν ιταλική αντεπίθεση. Λίγη ώρα αργότερα, οι άνδρες του τον βρήκαν να κείτεται νεκρός.
Μήπως η θυσία του δίνει μια απάντηση στην υπόθεση του ελληνικού γένους;
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Το γένος και το «τιτίβισμα» του Α/ΓΕΕΘΑ. Άρθρο του Α.Μυλωνάκη
Ενδοκυβερνητική κόντρα για το θέμα του γένους στις στρατιωτικές σχολές
Ο ΣΥΡΙΖΑ «πυροβολεί» Κωσταράκο και ζητά απόσυρση της τροπολογίας για το γένος
