«Έπεσε» το casus beli της μαντίλας

MANΩΛΗΣ ΚΩΣΤΙΔΗΣ

Εντύπωση προκαλεί, σιωπή των τούρκων στρατηγών στις τελευταίες εξελίξεις που συμβαίνουν στη γειτονική χώρα. Αν μάλιστα κάποια από τα γεγονότα αυτά, είχαν συμβεί πριν από λίγα χρόνια , τα άρματα στην Τουρκία ήδη θα είχαν βγει στους κεντρικούς δρόμους της χώρας.

Από τη μία πλευρά η κυβέρνηση Ερτογάν επισήμως ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει πολιτικές διαβουλεύσεις με τα κόμματα της αντιπολίτευσης για να επιλυθεί το ζήτημα της απαγόρευσης της ισλαμικής μαντίλας στα πανεπιστήμια. Ουσιαστικά ψάχνει τρόπους για να επιτρέπεται η μαντίλα σε όλες τις σχολές. Οι στρατηγοί δεν μίλησαν, δεν αντέδρασαν.
Από την άλλη χθες έπεσε μια ισχυρή «βόμβα» στο προεδρικό μέγαρο. Η παρουσία της μαντιλοφορούσας «πρωτής κυρίας» της Τουρκίας, Χαγρουνισά Γκιούλ, στην τελετή της επίσημης υποδοχής του Γερμανού προέδρου Κρίστιαν Βούλφ και της συζύγου του Μπετίνα. Για πρώτη φορά από την ίδρυση της τουρκικής δημοκρατίας, το 1923, μια «πρώτη κυρία» της Τουρκίας, φορώντας την ισλαμική μαντίλα , συμμετείχε στην επίσημη υποδοχή ενός προέδρου με τη σύζυγο του. Έτσι η μαντίλα «de facto» μπήκε στο πρωτόκολλο του τουρκικού κράτους, παρουσία στρατιωτικού αγήματος. Πάλι από την πλευρά του τουρκικού στρατού δεν έγινε καμία δήλωση, δεν υπήρξε καμία αντίδραση.
Ο στρατός φαίνεται ότι μετά τις αποκαλύψεις για την παραστρατιωτική οργάνωση Εργκενεκόν, και τη συμμετοχή πολλών εν ενεργεία αξιωματικών σε αυτήν, αποδυναμώθηκε. Έχασε την αξιοπιστία του και κυρίως δεν βρίσκει τρόπο να αντιδράσει στις πολιτικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η κυβέρνηση Ερντογάν. Ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας Ισικ Κοσάνερ, μέχρι στιγμής προτιμά να κρατά το στρατό στον πραγματικό του ρόλο , ο οποίος είναι στρατιωτικός και όχι πολιτικός.
Βέβαια υπάρχουν πολλοί αξιωματικοί που δεν μπορούν να αποδεχθούν πως αργά αλλά σταθερά , καταργούνται πολλές από τις αρχές του «λαϊκού» κράτους που ίδρυσε ο Κεμάλ Ατατούρκ. Η μαντίλα στα πανεπιστήμια και μπροστά στο στρατιωτικό άγημα είναι ίσως το σημαντικότερο «casus belli» του τουρκικού στρατού , πιο σημαντικό απ’ αυτό εναντίον της Ελλάδος. Διότι το «λαϊκό» κράτος είναι θέμα ζωτικής σημασίας για την Τουρκία. Υπάρχει φόβος πως αν καταργηθούν οι αρχές του Κεμάλ , αν επικρατήσουν οι αρχές του Ισλάμ , τότε αυτό θα σημαίνει το «τέλος» της Τουρκικής Δημοκρατίας. Κι όμως αυτό το άτυπο «casus belli» ποδοπατήθηκε στο κόκκινο χαλί του προεδρικου μεγάρου , από τη σύζυγο Αμντουλάχ Γκιούλ.

Αυτό που δεν μπορεί να προβλεφθεί για τη γειτονική χώρα, είναι τι θα συμβεί όταν ο Ερντογάν και το AKP θα αρχίσουν να χάνουν κάποια στιγμή την πολιτική δύναμη τους. Ίσως τότε η εκδίκηση των τούρκων στρατηγών είναι πιο σκληρή απ’ ότι μπορεί να φανταστεί κανείς.
Ο στρατός παρακολουθεί προσεκτικά από τα στρατόπεδα του τις εξελίξεις. Αλλά δεν ξεχνά ότι είναι ο «θεματοφύλακας» των αρχών του «Κεμαλικού» κράτους και οι αξιωματικοί εκπαιδεύονται για να κάνουν τα πάντα, για να προφυλάξουν από κάθε απειλή, το κράτος που ίδρυσε ο Κεμάλ Ατατούρκ.