Βόρεια και Νότια Κορέα: Μια σύγκριση

Του Δημήτρη Καιρίδη

Η συνάντηση των ηγετών της Βόρειας και της Νότιας Κορέας είναι μια θετική εξέλιξη για τη σταθερότητα της Ανατολικής Ασίας και την παγκόσμια ειρήνη αλλά και μια χρήσιμη αφορμή για μια σύγκριση ανάμεσα στις δυο χώρες και, κατ’ επέκταση, στα δυο πολιτικά συστήματα. Οι δυο Κορέες καταστράφηκαν από τον περίφημο πόλεμο της Κορέας την περίοδο 1950-1953 και ότι είχε προηγηθεί. Ξεκινώντας αμφότερες από αφρικανικά επίπεδα διαβίωσης, ιδίως η Νότια Κορέα, ακολούθησαν εντελώς διαφορετικές πορείες.

Σήμερα η Νότια Κορέα είναι μια μεγάλη βιομηχανική δύναμη και η μόνη χώρα του πρώην Τρίτου Κόσμου που έχει εταιρίες διεθνώς γνωστές, όπως η μεγαλύτερη εταιρία ηλεκτρονικών στον κόσμο, η Samsung. Το κατά κεφαλή εισόδημα της Νότιας Κορέας είναι 100 φορές μεγαλύτερο σε δολάρια ή 30 φορές σε αγοραστική δύναμη από αυτό της Βόρειας Κορέας, η οποία μέχρι και πρόσφατα υπέφερε από λιμούς. Οι εξαγωγές της Νότιας Κορέας αγγίζουν τα 600 δισεκατομμύρια δολάρια (αριθμός μεγαλύτερος των βρετανικών εξαγωγών και ίσος περίπου με αυτό των γαλλικών και των ιταλικών) και είναι 150 φορές περισσότερες από τις αντίστοιχες εξαγωγές της Βόρειας Κορέας. Η σύγκριση όλων των μεγεθών των δυο χωρών της κορεατικής χερσονήσου είναι εντυπωσιακή. Ακόμα και το προσδόκιμο ζωής στην καπιταλιστική Νότια Κορέα είναι 11 χρόνια μεγαλύτερο από αυτό της κομουνιστικής Βόρειας Κορέας, ενώ ο μέσος Νοτιοκορεάτης είναι αρκετά εκατοστά ψηλότερος από τον Βορειοκορεάτη ομοεθνή του.

Με άλλα λόγια, ουδέποτε στην παγκόσμια ιστορία είχαμε το προηγούμενο μέσα σε ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, ούτε 70 χρόνων, ο ίδιος λαός, με τις ίδιες πολιτιστικές και ιστορικές καταβολές, να έχει μια τόσο αποκλίνουσα πορεία. Η Νότια Κορέα είναι σήμερα μια ευημερούσα δημοκρατία που πρωταγωνιστεί στις τεχνολογικές και οικονομικές εξελίξεις ενώ η Βόρεια Κορέα είναι μια απεχθής οικογενειακή δικτατορία που εκβιάζει και απειλεί τους γείτονές της και που θα καταρρεύσει όταν το Πεκίνο το αποφασίσει. Το δίδαγμα είναι χρήσιμο και για τη σημερινή Ελλάδα, στην οποία αρεσκόμαστε στις πολιτισμικές εξηγήσεις, αγνοώντας την κεφαλαιώδη σημασία των θεσμών, των πολιτικών επιλογών και των ηγεσιών για την άνοδο ή την πτώση μας.