MiG: O ρωσικός θρύλος των αιθέρων και φονιάς των Phantom!

Η Ρωσική Αεροπορική Επιχείρηση ΜιΓΚ (Российская самолетостроительная корпорация «МиГ»), ή RSK MiG, είναι μια Ρωσική εταιρεία. Προηγουμένως γνωστή ως Γραφείο Σχεδιασμού Μικογιάν και Γκούριεβιτς (Микоян и Гуревич, МиГ), μετά απλώς ως Μικογιάν, είναι ένα γραφείο σχεδιασμού στρατιωτικών αεροσκαφών, που σχεδιάζει κυρίως μαχητικά αεροσκάφη. Η έδρα της είναι στην Μόσχα.Η εταιρία ξεκίνησε ως γραφείο σχεδιασμού της ΕΣΣΔ.

Με την ονομασία MiG, αναφέρεται και όλη η σειρά αεροσκαφών που παρήγαγε το γραφείο/εταιρία. H σειρά σχεδιάστηκε από τους Σοβιετικούς αεροναυπηγούς Ιβάνοβιτς Μικογιάν και Μιχαήλ Γκιουρέβιτς απ΄ όπου, από τα αρχικά των ονομάτων τους, έλαβε και την ονομασία του MiG. Αρχικά ξεκίνησε ως ελικοφόρο για ρίψη τορπιλών, στη συνέχεια όμως εξελίχθηκε σε αεριωθούμενο με στροβιλοκινητήρα. Το πρώτο μοντέλο αυτού του τύπου φέρεται να κατασκευάστηκε το 1940. Ακολούθησαν νεότερα μοντέλα όπως αυτό του τύπου MiG-9 που έγινε γνωστό στη Δύση όταν Ρώσος πιλότος διέφυγε από τη χώρα του και προσγειώθηκε στη Σουηδία, λίγο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, κατά τη διάρκεια του λεγόμενου ψυχρού πολέμου.

Το πρώτο σοβιετικό αεριωθούμενο μαχητικό ήταν το MiG-9. Παρά το γεγονός ότι οι πιλότοι φοβούνταν να πετάξουν με αεροπλάνα χωρίς έλικες και οι μηχανικοί δεν διέθεταν πείρα από αεριωθούμενους κινητήρες, η εμπειρία που συσσωρεύτηκε κατά τη δημιουργία του αεροπλάνου επέτρεψε στο Σχεδιαστικό Γραφείο Μικογιάν και Γκουρέβιτς να φτάσουν στην κατασκευή του MiG-15, ενός από τα καλύτερα πολεμικά αεροσκάφη της εποχής του.

Η μεγάλη στιγμή για τα MiG έφτασε στον πόλεμο της Κορέας. Για τις ΗΠΑ, η εμφάνιση των νεότατων σοβιετικών μαχητικών αποτέλεσε μια τεράστια έκπληξη. Το MiG-15 αντιμετώπιζε με ευκολία το βραδυκίνητο F-80 και κατεδίωκε επιτυχώς τα βομβαρδιστικά, γεγονός που ανάγκασε τους Αμερικάνους να αποστείλουν εσπευσμένα στην Άπω Ανατολή τα μόλις πρόσφατα ενταγμένα σε υπηρεσία F-88 Sabre.

Ο διοικητής Σμηναρχίας Μάχης, Σεργκέι Κραμαρένκο, ο οποίος είχε καταγράψει στην Κορέα 13 εναέριες νίκες, αφηγείται: «Πολύ συχνά την έκβαση μιας αερομαχίας έκρινε η πρώτη επίθεση. Μετά την επίθεση, τα MiG έπαιρναν γρήγορα ύψος, ενώ τα Sabre αντίθετα προσπαθούσαν να μένουν κοντά στο έδαφος. Ο καθένας προσπαθούσε να χρησιμοποιήσει κατά τον καλύτερο τρόπο τα πλεονεκτήματα του αεροσκάφους του, γι’ αυτό και ορισμένες φορές η αναμέτρηση περιοριζόταν σε μία μόνο επίθεση, ύστερα από την οποία εμείς βρισκόμασταν ψηλά, και οι Αμερικάνοι χαμηλά».

 

Το MiG-15 είναι το αεριωθούμενο πολεμικό αεροπλάνο με τη μεγαλύτερη μαζική παραγωγή παγκοσμίως. Εκτός από την ΕΣΣΔ, παραγόταν με άδεια στην Πολωνία, την Τσεχοσλοβακία και την Κίνα. Κατασκευάστηκαν συνολικά περισσότερα από 15.000 κομμάτια. Το μαχητικό βρισκόταν επί μισό αιώνα στο οπλοστάσιο 40 χωρών.

Φονέας των Phantom 
Το MiG-19 πέτυχε τις περισσότερες νίκες στις αερομαχίες στο Βιετνάμ και στον πόλεμο μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν. Στο Βιετνάμ, τα κινεζικά αντίγραφα του MiG-19 με την ονομασία J-6, τα οποία πετούσαν ντόπιοι πιλότοι, κατέρριπταν τα αμερικανικά Phantom. Στο δε Κασμίρ, επικρατούσαν των Su-7 της ινδικής ΠΑ. Ο ισχυρός οπλισμός του μαχητικού -τα τρία πολυβόλα των 30 mm- συνδυαζόταν με την εξαιρετική ευελιξία και την καλή ταχύτητα ανόδου. Οι πιλότοι είχαν αναφερθεί πολλές φορές στην υψηλή αξιοπιστία του αεροπλάνου.

 

Στην ΕΣΣΔ το MiG-19 χρησιμοποιούταν για την αναχαίτιση των αεροσκαφών που παραβίαζαν τον εναέριο χώρο της. Στο ενεργητικό του περιλαμβάνονται η κατάρριψη ενός αμερικανικού αναγνωριστικού μακρινών αποστάσεων RB-47, το οποίο καταρρίφθηκε το 1960 στον Πολικό κύκλο, μερικών ακόμη αεροπλάνων της αμερικανικής ΠΑ που καταρρίφθηκαν στον ουρανό της Ανατολικής Γερμανίας, καθώς και μεγάλου αριθμού κατασκοπευτικών αερόστατων.

Θανατηφόρα «μπαλαλάικα»
Επόμενη επιτυχία του Μικογιάν ήταν το MiG-21, το πιο διαδεδομένο υπερηχητικό αεροπλάνο παγκοσμίως. Τέθηκε σε σειριακή παραγωγή 50 χρόνια πριν, αλλά εξακολουθεί να παράγεται μέχρι τώρα στην Κίνα. Χαρακτηριστική ιδιαιτερότητα του MiG-21 ήταν το χαμηλό κόστος παραγωγής του. Η εξαγωγική έκδοση του αεροσκάφους κόστιζε λιγότερο από ένα τεθωρακισμένο όχημα μάχης ΒΜΡ-1.

Είναι δύσκολο να εξηγηθεί γιατί το ΝΑΤΟ έδωσε στο MiG-21 το όνομα «fishbеd» (γεωλογικό στρώμα, πλούσιο σε απολιθωμένα ψάρια). Οι σοβιετικοί πιλότοι, λόγω του σχήματος δέλτα φτερού του, το αποκαλούσαν μαχητικό «μπαλαλάικα». Μαζί με το προηγούμενο μοντέλο του, το MiG-21 πολέμησε με επιτυχία στο Βιετνάμ. Το μικρό και ευέλικτο μαχητικό αποτέλεσε έναν σοβαρό αντίπαλο για τα αμερικανικά Phantom δεύτερης γενιάς. Οι ΗΠΑ μάλιστα είχαν επεξεργαστεί μια ειδική τακτική για την αντιμετώπισή του στις αερομαχίες. Οι βιετναμέζοι πιλότοι εφάρμοζαν τη σοβιετική τακτική. Καθοδηγούμενα προς το στόχο από τη γη, τα μαχητικά έπαιρναν θέση από κάτω και πίσω από τα αμερικανικά αεροπλάνα, τους επιτίθονταν με κατευθυνόμενα βλήματα και μετά επέστρεφαν στη βάση τους.

 

Το άγρυπνο μάτι

Το αεροσκάφος εγγύς υποστήριξης και προσβολής επίγειων στόχων MiG-27, λόγω της άριστης θέας από την καμπίνα του πιλότου, επονομάστηκε «μπαλκόνι με θέα στο πεδίο της μάχης». Ωστόσο, το πραγματικά «άγρυπνο» αεροσκάφος ήταν το ειδικό σε αποστολές αναχαίτισης, MiG-31. Το ραντάρ του ήταν πρωτοποριακό σε παγκόσμιο επίπεδο, το μόνο τότε με ηλεκτρονική σάρωση, επιτρέποντάς του να εντοπίζει ιπτάμενους στόχους (μεταξύ αυτών και χαμηλής παρατηρησιμότητας) σε απόσταση 320 χλμ.
Τα ηλεκτρονικά του σκάφους, του δίνουν τη δυνατότητα να παρακολουθεί 24 στόχους, να επιλέγει 10 από αυτούς και να εγκλωβίζει τους 4 σημαντικότερους, με πυραύλους αέρος-αέρος από μεγάλη απόσταση. Τέσσερα MiG-31 είναι ικανά να ελέγχουν τον εναέριο χώρο πάνω από πολεμικό μέτωπο σε ακτίνα 800-900 χλμ.

 

Ευέλικτο και ευρύχωρο

Το εκσυγχρονισμένο MiG-29 είναι το βασικό μαχητικό της ρωσικής ΠΑ και παράλληλα ένα ιπτάμενο εργαστήριο για τη δοκιμή νέων τεχνολογιών. Σε αυτό εγκαταστάθηκαν κινητήρες μεταβλητής διεύθυνσης ώσης που φέρνουν το αεροσκάφος σε ένα νέο επίπεδο όσον αφορά την πραγματοποίηση ελιγμών. Τα πρώτα MiG-29 είχαν μικρή ακτίνα δράσης, όμως στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού τους τα παλαιότερα μοντέλα διαθέτουν πλέον νεότατα ηλεκτρονικά, επιπρόσθετες δεξαμενές καυσίμων και δυνατότητα εναέριου ανεφοδιασμού.

Είναι η πειραματική ανάπτυξη του μαχητικού πολλαπλών ρόλων πέμπτης γενιάς 1.44, που επρόκειτο να λάβει την ονομασία MiG-35 MFI. Το αεροπλάνο σχεδιαζόταν να εξοπλιστεί με κινητήρες κατευθυνόμενης διεύθυνσης ώσης και κατά τη δημιουργία του χρησιμοποιούνταν ευρέως οι stealth τεχνολογίες.
Ωστόσο, το 2002 ανακοινώθηκε η απόφαση της κυβέρνησης για τη δημιουργία του PAK FA, γεγονός που σήμανε τη διακοπή της ανάπτυξης του 1.44. Το μοναδικό πτητικό πρωτότυπο, το οποίο σηκώθηκε στον ουρανό στις 29 Φεβρουαρίου του 2000,  βρίσκεται σήμερα στο Ινστιτούτο πτητικών ερευνών «Γκρόμοφ» στην πόλη Ζουκόφσκι στα περίχωρα της Μόσχας.