Ολοκληρώνονται τα sea trials της «ΚΙΜΩΝ»: Στις 18 Δεκεμβρίου ο Κυβερνήτης παίρνει το πλοίο στα χέρια του – Πρόσω ολοταχώς για την 4η Belharra

*του Κώστα Σαρικά

Ξημέρωμα νέας εποχής για το Στόλο με αιχμή την πρώτη ελληνική FDI HN. Η «ΚΙΜΩΝ» ήδη ολοκληρώνει  το πρώτο της επιχειρησιακό «ημερολόγιο» στον Ατλαντικό και ο χρόνος μετρά αντίστροφα: στις 18 Δεκεμβρίου 2025, στον ιστό της θα υψωθεί για πρώτη φορά η γαλανόλευκη και ο Έλληνας κυβερνήτης θα πάρει επίσημα στα χέρια του το πλοίο.

Την ίδια ώρα, στο βάθος ορίζοντα έρχεται και η τέταρτη φρεγάτα «ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ», με την υπογραφή της σχετικής σύμβασης, για να αλλάξει επίπεδο το Πολεμικό Ναυτικό.

Οι πληροφορίες που φτάνουν από τη Γαλλία είναι σαφείς:

• Οι θαλάσσιες δοκιμές φτάνουν στο τέλος τους.
• Η φρεγάτα ήδη έχει ολοκληρώσει τον κύριο φάκελο των sea trials.
• Οι τελικές δοκιμές τις επόμενες ημέρες  έχουν διαδικαστικό  χαρακτήρα προς επικύρωση όσων ήδη έχουν επιβεβαιωθεί.

Το πλοίο επέστρεψε βάση προγράμματος στο ναυπηγείο για ελέγχους, fine-tuning και μικρές παρεμβάσεις, πριν ξαναβγεί στο πέλαγος για τις τελικές ρυθμίσεις. Μετά το κλείσιμο των παρατηρήσεων και των engineering change orders, η «ΚΙΜΩΝ» θα υψώσει την ελληνική σημαία στις 18 Δεκεμβρίου και στη συνέχεια θα βάλει πλώρη προς τη Βρέστη για φόρτωση πλήρους οπλισμού.

Το επόμενο μεγάλο ραντεβού αναμένεται να είναι στις αρχές Ιανουαρίου στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας σε μια υψηλού συμβολισμού ημέρα για το Πολεμικό Ναυτικό, καθώς θα παραλαμβάνει καινούργια φρεγάτα έπειτα από 26 χρόνια. Η φρεγάτα «ΣΑΛΑΜΙΣ» ήταν η τελευταία καινούργια φρεγάτα που είχε αποκτήσει ο Στόλος. Παραλήφθηκε τον Ιανουάριο του 1999.

Τι δοκιμάστηκε στον Ατλαντικό – Πλατφόρμα, αισθητήρες, σύστημα μάχης

Σε Sea State 4, με κύματα 1,25–2,5 μέτρα, η φρεγάτα δοκιμάστηκε σε όλα τα επίπεδα:

• Κυβερνητική απόκριση: πορεία με απότομους ελιγμούς, πώς συμπεριφέρεται σε «σπάσιμο» κύματος, πόσο γρήγορα αντιδρά το rudder control.
• Πρόωση: συμπεριφορά της πλώρης σε «κάθισμα», cavitation και περιθώρια ασφαλείας, αξιοπιστία των shaft lines, θερμικά και λιπαντικά.
• Σταθερότητα αισθητήρων: απόδοση του ραντάρ σε sea clutter, σταθεροποίηση ηλεκτροπτικών, συμπεριφορά σε υψηλό άνεμο.
• Αντιδράσεις υπερκατασκευών: φορτία στον ιστό, σταθερότητα κεραιών, επίπεδο θορύβου και κραδασμών.

Το πρόγραμμα τελικών sea trials για την FDI περιελάμβανε:

• Υψηλές ταχύτητες & αιχμηρούς ελιγμούς: «S turns», crash stop, μέτρηση επιταχύνσεων-επιβραδύνσεων και track keeping.
• Σύστημα πρόωσης: vibrations, fuel maps, αυτοματισμούς ελέγχου πρόωσης και ενέργειας.
• Σύστημα μάχης SETIS: συγχώνευση δεδομένων από αισθητήρες, latency, κατανομή στόχων, εφαρμογή rules of engagement σε σενάρια πολλαπλών απειλών.
• Ραντάρ Sea Fire 500 (AESA): ιχνηλάτηση πολλαπλών στόχων, απόρριψη παρεμβολών, ακρίβεια σε υψηλό sea state.
• Ηλεκτροπτικά / PASEO XLR & STIR: σταθερότητα εικόνας σε κλυδωνισμό, lock-on και handover σε προσομοιωμένες βολές.
• ASW σουίτα: σόναρ τρόπιδας και μεταβλητού βάθους, θορυβομετρία, συνεργασία με MH-60R σε διαφορετικά θερμοκλινή.
• ECM/Decoys & anti-drone: detection timeline, αντίδραση σε σμήνη.
• Ναυτική αρχιτεκτονική: στεγανότητες, υδατοστεγείς θύρες, κατανομές φορτίων, συμπεριφορά υπερκατασκευών σε υψηλό φορτίο ανέμου.

Η «αθόρυβη» δουλειά των 128

Πίσω από κάθε εντυπωσιακό βίντεο δοκιμών, βρίσκεται η καθημερινότητα του πληρώματος. Οι 128 Έλληνες ναυτικοί της «ΚΙΜΩΝ» ζουν ήδη στο ρυθμό του νέου τους «σπιτιού»:

• Μαθαίνουν στην πράξη το πλοίο  από τους διαδρόμους και τις επιστασίες μέχρι τους σταθμούς μάχης.
• Εκπαιδεύονται στη διαχείριση ενέργειας και απομονωμένες βλάβες.
• Ασκούνται σε damage control, το «αόρατο» μυστικό επιβιωσιμότητας κάθε πλοίου.

Σημαντικός πολλαπλασιαστής ισχύος είναι η συμμετοχή στελεχών από τις επόμενες φρεγάτες «ΝΕΑΡΧΟΣ» και «ΦΟΡΜΙΩΝ» στους κύκλους δοκιμών, ώστε η τεχνογνωσία να μεταφερθεί εγκαίρως και να μειωθεί δραστικά ο χρόνος ένταξης των επόμενων FDI στη δύναμη μάχης του Στόλου.

Πολλαπλασιαστής ισχύος

Με το ραντάρ Sea Fire 500 και τους αντιαεροπορικούς πυραύλους ASTER-30, η «ΚΙΜΩΝ» μετατρέπεται σε «πύργο» αεράμυνας περιοχής πάνω σε πλωτή πλατφόρμα.

Το AESA ραντάρ καλείται να διακρίνει στόχους μέσα σε clutter, με υψηλό άνεμο, έντονο κυματισμό και πιθανές παρεμβολές. Η σταθερότητα του ιστού και η απουσία «αναταράξεων» στα δεδομένα ιχνηλάτησης είναι κρίσιμο στοιχείο – και οι εικόνες από τον Ατλαντικό δείχνουν ότι η σχεδίαση της FDI ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις.

Σε επιχειρησιακό επίπεδο, αυτό σημαίνει ότι το Πολεμικό Ναυτικό αποκτά πλοίο ικανό να:

• Καλύπτει αποστολές αεράμυνας περιοχής πάνω από κρίσιμες θαλάσσιες ζώνες του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.
• Συνεργάζεται σε δικτυοκεντρικό περιβάλλον με Rafale, F-16 Viper και μελλοντικά F-35, ανταλλάσσοντας σε πραγματικό χρόνο εικόνα τακτικής κατάστασης.
• Λειτουργεί ως «κομβικό σημείο» στην αλυσίδα αισθητήρων-όπλων του Εθνικού Αμυντικού Συστήματος.

Το σιωπηλό πλεονέκτημα του ASW

Ο Ατλαντικός, με τα ισχυρά ρεύματα και τα έντονα θερμοκλινή, ήταν το ιδανικό «σχολείο» για ανθυποβρυχιακές δοκιμές. Η «ΚΙΜΩΝ» διαθέτει σόναρ τρόπιδας και μεταβλητού βάθους (VDS), σχεδιασμένα να διαπερνούν θορυβώδες περιβάλλον και να δίνουν καθαρή εικόνα επαφών.

Η σύζευξη με το ελικόπτερο MH-60R Romeo προσφέρει:

• Επέκταση ακτίνας ανθυποβρυχιακής κάλυψης.
• Ταχεία προσβολή εντοπισμένων στόχων με τορπίλες ελαφρού τύπου.
• Συνδυασμό passive/active αισθητήρων σε πολλαπλά στρώματα βάθους.

Για το Πολεμικό Ναυτικό, που έχει «παράδοση» στο υποβρύχιο πόλεμο, η FDI έρχεται να προσθέσει μια σύγχρονη, «ήσυχη» πλατφόρμα με βαθιά ASW εμβέλεια – κρίσιμο στοιχείο σε μια περιοχή όπως το Αιγαίο, όπου ο υποβρύχιος ανταγωνισμός με την Τουρκία είναι έντονος.

Από την «ΚΙΜΩΝ» στη «ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ»

Και με τη «βούλα» πλέον το Πολεμικό Ναυτικό προχωρά στην απόκτηση της τέταρτης φρεγάτας FDI του Πολεμικού Ναυτικού, που θα φέρει το όνομα «ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ» (F-604).

Η «ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ» θα είναι η πρώτη σε διαμόρφωση Standard 2++, ενσωματώνοντας 11 βελτιώσεις σε σχέση με τις τρεις πρώτες:

• Πρόβλεψη για εκτοξευτήρες SYLVER A70.
• Αναβαθμίσεις στο σύστημα «ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ» της ΕΑΒ και την ψηφιακή αρχιτεκτονική.
• Νέα, ενισχυμένα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου (EW).

Η επιλογή αυτή ανοίγει τον δρόμο ,ώστε όλα τα πλοία της κλάσης να αποκτήσουν σταδιακά διαμόρφωση αντίστοιχη της τέταρτης φρεγάτας – με retrofit παρεμβάσεις στις ήδη ναυπηγημένες:

• Αναβαθμίσεις σε software/firmware συστημάτων μάχης και αισθητήρων.
• Πιθανές προσαρμογές στη διαμόρφωση VLS για συμβατότητα με νέους τύπους πυραύλων.
• Ενοποίηση standard για λόγους logistics, εκπαίδευσης και επιχειρησιακής ευελιξίας.
• SCALP Naval, SYLVER A70 και στρατηγικοί πύραυλοι ELSA

Ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2024, στη Λοριάν, ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας είχε ανοίξει τη συζήτηση για ενδεχόμενη προμήθεια πυραύλων SCALP Naval (MdCN) για εξοπλισμό αριθμού φρεγατών FDI. Βασική προϋπόθεση η τοποθέτηση εκτοξευτών SYLVER A70, καθώς οι A50 υποστηρίζουν μόνο ASTER-30.

Ο αρχικός σχεδιασμός προβλέπει ότι τουλάχιστον στις τρεις πρώτες φρεγάτες θα τοποθετηθούν A50, διασφαλίζοντας ικανότητα αεράμυνας περιοχής με 32 ASTER-30. Με την «ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ», όμως, εισάγεται ρητά η δυνατότητα για SYLVER A70 και στρατηγικά όπλα μεγάλης εμβέλειας.

Το επόμενο βήμα ονομάζεται ELSA (European Long-Range Strike Approach). Πρόκειται για ένα από τα πιο φιλόδοξα ευρωπαϊκά προγράμματα στρατηγικών μη πυρηνικών πυραύλων, με στόχο βεληνεκές 1.000–2.000 χλμ. και εκδόσεις τόσο cruise όσο και βαλλιστικές. Οι ELSA σχεδιάζονται για:

• Ναυτικές πλατφόρμες μέσω VLS (όπως SYLVER A70 ή νέου τύπου εκτοξευτές).
• Αεροπορικές πλατφόρμες.
• Χερσαία συστήματα.

Βασικά χαρακτηριστικά των πυραύλων ELSA:

• Βεληνεκές: 1.000–2.000 χλμ.
• Φορτίο μάχης: 500–1.000 κιλά, κατάλληλο για bunkers, μεγάλα πλοία ή κρίσιμες υποδομές.
• Καθοδήγηση: GPS/INS, με τελική φάση μέσω ραντάρ ή IR αισθητήρων.
• AI δυνατότητες: αποφυγή παρεμβολών, συνεργασία με UAV, προσαρμογή διαδρομής πτήσης.
• Προφίλ πτήσης:
  -Cruise missiles χαμηλής πτήσης (κάτω από 50 μ.) για αποφυγή εντοπισμού.
  -Βαλλιστικές εκδόσεις υπερηχητικών ταχυτήτων (Mach 5+).

Σε σχέση με τον SCALP Naval (εμβέλεια περίπου 1.000 χλμ.), ο ELSA υπόσχεται μεγαλύτερο βεληνεκές και υπερηχητικές/βαλλιστικές εκδόσεις. Σε σύγκριση με τον αμερικανικό Tomahawk, ίσως υστερεί σε απόλυτο βεληνεκές, αλλά προσφέρει ευρωπαϊκή αυτονομία και μικρότερη πολιτικο-τεχνολογική εξάρτηση από τις ΗΠΑ.

Στρατηγικές επιπτώσεις – Από αμυντικό Στόλο σε δύναμη αποτροπής

Η πιθανή είσοδος του Πολεμικού Ναυτικού στον χώρο των στρατηγικών όπλων μεγάλης εμβέλειας, μέσω φρεγατών FDI με A70 και ELSA/SCALP Naval, αλλάζει ριζικά το επιχειρησιακό δόγμα:

• Εμβέλεια πλήγματος 1.000+ χλμ.: καλύπτει Λιβύη, Συρία, Ανατολική Μεσόγειο και στόχους βαθιά στην ενδοχώρα της Τουρκίας.
• Συνδυασμός με την Πολεμική Αεροπορία:
  -Rafale με SCALP EG.
  -Μελλοντικά F-35 με JASSM-ER ή αντίστοιχα όπλα.
• Νέο επίπεδο αποτροπής: ο Στόλος δεν είναι πλέον μόνο ασπίδα, αλλά και ξίφος στρατηγικής κρούσης.

Σε αυτό το πλαίσιο, η «ΚΙΜΩΝ» και οι υπόλοιπες FDI αναλαμβάνουν τριπλό ρόλο:

1. Κέντρο αεράμυνας περιοχής στην επιφάνεια.

2. Δικτυοκεντρικός κόμβος που «μιλάει» με αέρα και ξηρά.

3. Πλατφόρμα με δυνατότητα φιλοξενίας στρατηγικών όπλων, όταν αυτά γίνουν διαθέσιμα.

Την ημέρα της ύψωσης της ελληνικής σημαίας το βλέμμα δεν θα είναι στραμμένο μόνο στην πρώτη FDI. Θα είναι στραμμένο σε ολόκληρη την οικογένεια των «ψηφιακών» φρεγατών, από την «ΚΙΜΩΝ» και τη «ΝΕΑΡΧΟ» μέχρι τον «ΦΟΡΜΙΩΝΑ» και τη «ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ».

Το Πολεμικό Ναυτικό γυρίζει σελίδα και αντικρίζει πλέον το μέλλον με την σιγουριά της τεχνολογικής υπεροχής.