*Του Κώστα Σαρικά
Σε τροχιά συμφωνίας φαίνεται ότι μπαίνει η πλέον ο εκσυγχρονισμός των 38 μαχητικών αεροσκαφών F-16 Block 50 της 111 Πτέρυγας Μάχης σε διαμόρφωση Viper.
Έπειτα από έντονη διαπραγμάτευση και επιμονή της ελληνικής πλευράς για ανώτατο κόστος 1 δισ. ευρώ, οι πληροφορίες του OnAlert.gr αναφέρουν ότι η Ουάσινγκτον προσεγγίζει πλέον την ελληνική θέση.
Η πρόσφατη επίσκεψη του Αρχηγού ΓΕΑ Αντιπτέραρχου Δημοσθένη Γρηγοριάδη στις ΗΠΑ φαίνεται πως λειτούργησε ως επιταχυντής των εξελίξεων για την πλέον κρίσιμη εκκρεμότητα που αφορά τον στόλο των F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας.
Οι Αμερικανοί, που αρχικά είχαν «τιμολογήσει» την αναβάθμιση στα 1,52 δισ., φέρονται να επανεξετάζουν το πακέτο, σε μια προσπάθεια να υποστηρίξουν το ελληνικό αίτημα εντός του διαθέσιμου κονδυλίου του 1 δισ. ευρώ. Η αρχική «ψυχρολουσία» από την πρώτη αμερικανική LOA, έδωσε τη θέση της σε έναν εντατικό γύρο διαπραγματεύσεων.
Το Αεροπορικό Επιτελείο, με τεκμηριωμένα επιχειρήματα επέμεινε στην άποψη ότι το κόστος ήταν υπέρογκο, ενώ την ίδια ώρα κατάφερε να ανεβάσει το διαθέσιμο κονδύλι από τα 800 εκατομμύρια στο 1 δισ., το οποίο περιλαμβάνεται στο Μακροπρόθεσμο Εξοπλιστικό Πρόγραμμα.
Τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου αναμένεται η βελτιωμένη πρόταση των Αμερικανών για διακρατική συμφωνία FMS, με στόχο να κλείσει ο κύκλος διαπραγμάτευσης και να ξεκινήσει άμεσα η διαδικασία υλοποίησης. Στο Αεροπορικό Επιτελείο επικρατεί πλέον αισιοδοξία ότι βρισκόμαστε πιο κοντά από ποτέ άλλοτε σε συμφωνία, με στόχο το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των 38 μαχητικών της 341 Μοίρας «ΒΕΛΟΣ» και της 347 Μοίρας «ΠΕΡΣΕΑΣ» να ακολουθήσει χωρίς καθυστέρηση το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των 83 F-16 Block 52 που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη.
Η αναβάθμιση των Block 50 σε Viper θεωρείται ως κορυφαία προτεραιότητα, καθώς αποτελεί τον πυρήνα του στρατηγικού σχεδίου που προβλέπει την πλήρη ομοιογένεια του στόλου F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας, με κοινά χαρακτηριστικά, κοινή λογική υποστήριξης και κυρίως πλήρη διαλειτουργικότητα με τα υπόλοιπα αεροσκάφη τελευταίας γενιάς.
Ήδη έχουν εκσυγχρονιστεί σχεδόν τα μισά από τα συνολικά 83 μαχητικά F-16 Block 52+ και Block 52+ Advanced σε διαμόρφωση Viper. Με την προσθήκη των 38 Block 50 από τη Νέα Αγχίαλο, ο αριθμός των F-16 που θα φέρουν την κορυφαία διαμόρφωση θα φτάσει τα 121.
Πρόκειται για μια κρίσιμη δύναμη που μπορεί να υποστηρίξει αποτελεσματικά κάθε αποστολή από αποτροπή και αναχαίτιση, μέχρι βαθιά διείσδυση και καταστροφή εχθρικών στόχων υψηλής αξίας. Δίπλα στα Rafale αλλά και στα F-35, τα εκσυγχρονισμένα F-16 θα αποτελούν τον κύριο όγκο της αεροπορικής δύναμης.
Ο εκσυγχρονισμός μεταμορφώνει τα ελληνικά F-16 σε ένα σύγχρονο, ψηφιακό μαχητικό 4,5 γενιάς, με δυνατότητες που πλησιάζουν αυτές των stealth F-35, σε επίπεδο επιχειρησιακής συνδεσιμότητας και επίγνωσης πεδίου μάχης.
Τα συστήματα στην «καρδιά» της αναβάθμισης
Η «καρδιά» της αναβάθμισης είναι το ραντάρ AESA (Active Electronically Scanned Array) τύπου APG-83 SABR. Πρόκειται για ένα ηλεκτρονικό σύστημα σάρωσης με εμβέλεια και ακρίβεια πολλαπλάσια των παλαιότερων ραντάρ μηχανικής σάρωσης. Επιτρέπει στον πιλότο να εντοπίζει, να παρακολουθεί και να στοχοποιεί εναέριες και χερσαίες απειλές ταυτόχρονα και σε μεγάλες αποστάσεις, ακόμη και σε συνθήκες έντονου ηλεκτρονικού πολέμου.
Στην εξίσωση προστίθεται το νέο σύστημα αποστολής (Modular Mission Computer), σύγχρονα συστήματα αυτοπροστασίας, προηγμένα datalink και δυνατότητα πλήρους συμμετοχής σε δικτυοκεντρικές επιχειρήσεις. Επιπλέον, τα Viper αποκτούν συμβατότητα με τα πιο σύγχρονα όπλα ακριβείας, όπως οι πύραυλοι AIM-120D AMRAAM και οι βόμβες καθοδήγησης JDAM, ενώ θα μπορούν να φέρουν και προηγμένα pods στοχοποίησης, όπως τα Sniper ATP.
Η επιλογή της πλήρους ομογενοποίησης του στόλου δεν αποτελεί απλώς τεχνική ή οικονομική λύση, αλλά επιχειρησιακή αναγκαιότητα. Η ύπαρξη 121 μαχητικών με κοινή διαμόρφωση, κοινά χαρακτηριστικά πτήσης, συστήματα και όπλα, δημιουργεί μια μοναδική ευελιξία στην κατανομή αποστολών, τη συντήρηση και κυρίως τη διοίκηση και τον έλεγχο.
Σε συνεργασία με τα 24 Rafale F3R – που επίσης φέρουν συστήματα δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων – και τα επερχόμενα 20+20 F-35A, η Πολεμική Αεροπορία αποκτά τη δυνατότητα να δημιουργήσει έναν αεροπορικό «στόλο δικτύου» (network-centric fleet), ικανό να κυριαρχήσει στο Αιγαίο και να λειτουργήσει ως αποτρεπτικός παράγοντας σε κάθε πιθανό σενάριο.
Τα F-35, με τον ρόλο τους ως ιπτάμενα κέντρα συλλογής και μεταφοράς δεδομένων, θα μπορούν να καθοδηγούν τα Viper σε στόχους, χωρίς καν να αποκαλύψουν τη θέση τους. Τα Viper, με τη σειρά τους, θα μπορούν να αξιοποιήσουν πληροφορίες που λαμβάνουν σε πραγματικό χρόνο και να πλήξουν στόχους με χειρουργική ακρίβεια.
Σημαντική παράμετρος του εκσυγχρονισμού αποτελεί το γεγονός ότι αυτή υλοποιείται στην ΕΑΒ, η οποία διαθέτει ήδη την τεχνογνωσία, τις υποδομές και το ανθρώπινο δυναμικό. Η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος των 83 F-16 έχει ανεβάσει τον πήχη, και η Πολεμική Αεροπορία επιδιώκει να επαναλάβει το ίδιο μοντέλο με τα Block 50.
Η υποστήριξη του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στην ΕΑΒ είναι δεδομένη, με στόχο όχι μόνο την ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας αλλά και τη διασφάλιση στρατηγικής αυτονομίας στην υποστήριξη των οπλικών συστημάτων. Ένα ισχυρό και βιώσιμο πρόγραμμα Viper για τα Block 50 θα μεταφραστεί σε θέσεις εργασίας, επενδύσεις και διατήρηση τεχνογνωσίας στην Ελλάδα.