Το Κώστα Αλατζά
Τα πιθανά σενάρια κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας επί του πεδίου και η ελληνική αντίδραση αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο της σημερινής προγραμματισμένης συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εθνικής Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Χθες ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας συναντήθηκε στο πεντάγωνο με τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο, τον οποίο ενημέρωσε για τις πρόσφατες επαφές που είχε στο Κάιρο με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Σάμεχ Σούκρι. Όπως πληροφορείται το OnAlert.gr, οι δύο υπουργοί συζήτησαν τους τρόπους αντίδρασης της ελληνικής και της αιγυπτιακής πλευράς σε περίπτωση που η τουρκική ηγεσία βγάλει για έρευνες τουρκικό ερευνητικό σκάφος σε θαλάσσια περιοχή που είτε βρίσκεται εντός της ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ είτε αλλά εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, νοτίως της Κρήτης.
Η στάση της Αιγύπτου σε μία ενδεχόμενη κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας στη νοτιανατολική Μεσόγειο θεωρείται από την ελληνική κυβέρνηση ιδιαιτέρως σημαντική. Τα σενάριο εξόδου τουρκικού ερευνητικού σκάφους στη νοτιανατολική Μεσόγειο πλέον συγκεντρώνει αρκετές πιθανότητες μετά την υπογραφή του δεύτερου μνημονίου ανάμεσα στην Άγκυρα και την κυβέρνηση της Τρίπολης με το οποίο επιχειρείται να τεθεί σε εφαρμογή το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019.
Η πρόσφατη συμφωνία, που υπεγράφη στην Τρίπολη και ανακοινώθηκε από τους υπουργούς Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Νάιλα Αλ Μανγκούς, δίνει τη δυνατότητα στην τουρκική κρατική εταιρία πετρελαίου (ΤΡΑΟ) να πραγματοποιήσει έρευνες εντός των λιβυκών θαλασσίων ζωνών και εντός της θαλάσσιας περιοχής που ορίζει το τουρκολιβυκό μνημόνιο και η οποία τέμνει και επικαλύπτει την ελληνοαιγυπτιακή ΑΟΖ που συμφωνήθηκε στη βάση του Διεθνούς Δικαίου το 2020 ανάμεσα σε Αθήνα και Κάιρο.
Ελληνοαιγυπτιακές επαφές
Τόσο από το υπουργείο Εξωτερικών όσο και από το υπουργείο Άμυνας δεν δίνονται λεπτομέρειες για το πώς θα αντιδράσουν Ελλάδα και Αίγυπτος στο ενδεχόμενο εξόδου τουρκικού ερευνητικού στη νοτιανατολική Μεσόγειο.
«Το βέβαιο είναι ότι θα υπάρξει αντίδραση» τονίζει ανώτατη πηγή του υπουργείου Άμυνας». Σύμφωνα με την ίδια πηγή, τον επόμενο μήνα σχεδιάζεται να μεταβούν στο Κάιρο οι υπουργοί Νίκος Δένδιας και Νίκος Παναγιωτόπουλος, όπου θα συναντηθούν με τους Αιγύπτιους ομολόγους τους οι από κοινού ενέργειες που μπορούν να γίνουν σε περίπτωση που το τουρκικό ερευνητικό, πιθανότατα το Oruc Reis, εμφανισθεί δυτικά του 28ου μεσημβρινού.
Στην Αθήνα τα σενάρια που εξετάζονται είναι αρκετά και εξαρτώνται τόσο από τη γεωγραφική περιοχή που θα κινηθεί το τουρκικό πλοίο όσο και από τις κινήσεις και ενέργειες που θα πραγματοποιήσει. Είναι διαφορετικό το πλοίο να κινείται νοτιανατολικά της Κρήτης εντός των θαλασσίων ζωνών που ορίζει η ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία και αλλιώς να κινείται εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, νοτίως της Κρήτης.
Η ελληνοαιγυπτιακή συνεργασία θεωρείται δεδομένη σε μια πιθανή εμφάνιση τουρκικού πλοίου εντός της ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ. Ερωτήματα τίθενται για τη στάση της Αιγύπτου στο σενάριο παρουσίας του τουρκικού ερευνητικού σε περιοχές που βρίσκονται εκτός αιγυπτιακού ενδιαφέροντος, αλλά εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, δηλαδή νοτίως της Κρήτης.
Το Κάιρο πάντως έχει απορρίψει το τουρκολιβυκό μνημόνιο ως μη νόμιμο αφού έχει υπογραφεί από την κυβέρνηση της Λιβύης, η θητεία της οποίας έχει λήξει από τον περασμένο Ιούνιο.