MANΩΛΗΣ ΚΩΣΤΙΔΗΣ
Στο εδώλιο θα κάτσει σήμερα ο πρώην στρατηγός Κενάν Εβρέν, ο επικεφαλής του πραξικοπήματος της 12ης Σεπτεμβρίου 1980. Μαζί και ένα μέλος της στρατιωτικής χούντας, τον απόστρατο πτέραρχο Ταχσίν Σαχίνκαγια.
Η δίκη είναι ιστορική καθώς μπορεί στην Τουρκία να έχουν γίνει 3 στρατιωτικά πραξικοπήματα, το 1960, το 1971 και το 1981, όμως είναι η πρώτη φορά στην τουρκική ιστορία που οι πραξικοπηματίες καλούνται να δώσουν λόγο στη δικαιοσύνη.
Ο Κενάν Εβρέν είναι 94 ετών και ο Σαχίνκαγια 86.
Και οι δύο κατηγορούμενοι 32 χρόνια μετά το πραξικόπημα, είναι πλέον σε βαθύ γήρας: ο Εβρέν, πρόεδρος της Τουρκίας στο διάστημα 1982-1989, είναι 94 ετών ενώ ο Σαχίνκαγια έκλεισε τα 86. Και οι δύο παρακολουθούνται από γιατρούς γιατί η υγεία τους δεν είναι σε καλή κατάσταση και για αυτό και οι συνήγοροί τους ζήτησαν να μην παραστούν στο δικαστήριο».
Το δικαστήριο έχει ήδη φροντίσει ώστε οι δύο κατηγορούμενοι να μπορέσουν να καταθέσουν μέσω τηλεδιάσκεψης από το κρεβάτι τους στο νοσοκομείο, αν δεν είναι σε θέση να παραστούν στη δίκη.
Εάν κριθούν ένοχοι οι κατηγορούμενοι κινδυνεύουν να καταδικαστούν σε ισόβια κάθειρξη για εγκλήματα κατά του κράτους.
Εντωμεταξύ, δεκάδες θύματα της στρατιωτικής χούντας σχεδιάζουν να διαδηλώσουν έξω από το δικαστικό μέγαρο της Άγκυρας.
Το πραξικόπημα της 12ης Σεπτεμβρίου 1980 ήταν το πιο αιματηρό από τα τρία που οργάνωσαν οι στρατιωτικοί μέσα σε 20 χρόνια (το 1960 και το 1971 ήταν τα δύο πρώτα).
Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι συνελήφθησαν, σε περίπου 250.000 από αυτούς ασκήθηκε δίωξη, πενήντα κρατούμενοι εκτελέστηκαν και δεκάδες άλλοι πέθαναν στη φυλακή από τα βασανιστήρια. Οι στρατηγοί δικαιολόγησαν την επέμβασή τους υποστηρίζοντας ότι η Τουρκία βρισκόταν στο χείλος του εμφυλίου πολέμου, με καθημερινές συγκρούσεις μεταξύ ακροαριστερών ή ακροδεξιών οργανώσεων, μεταξύ τους ή με την αστυνομία.
Για πολλά χρόνια ο Εβρέν και οι άλλοι πρωτεργάτες του πραξικοπήματος απολάμβαναν ασυλία και δεν είχαν διωχθεί ποινικά. Ωστόσο η ασυλία τους τερματίστηκε το 2010, με την τροποποίηση του Συντάγματος που εισηγήθηκε η κυβέρνηση του Ερντογάν.
«Προτιμώ ν’ αυτοκτονήσω παρά να με δικάσουν», είχε πει ο Εβρέν πριν του ασκηθεί δίωξη, πέρυσι.