Του Κώστα Αλατζά
Η έναρξη ενός νέου κύκλου διερευνητικών συνομιλιών με την Τουρκία είναι το επόμενο βήμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά την αλλαγή στάσης της Τουρκίας να «ανακαλύψει» το τραπέζι του διαλόγου με την Ελλάδα, εγκαταλείποντας, για την ώρα, προκλητικές μονομερείς ενέργειες στην περιοχή. Στην επόμενη ημέρα των ελληνοτουρκικών καθοριστικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσουν οι εξελίξεις στη Λιβύη και οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ τον ερχόμενο Οκτώβριο.
Στο υπουργείο Εξωτερικών κρατούν κλειστά τα χαρτιά τους για τη χρονική στιγμή έναρξης των διαβουλεύσεων, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, σε συνέντευξή του ανέφερε ότι με τη Τουρκία «είμαστε σε επίπεδο επαφών που θα μπορούσαν, αν πετύχουν, να οδηγήσουν στην επανέναρξη των διερευνητικών». Οι τελευταίες εξελίξεις φανερώνουν ότι δεν θα υπάρχουν ελληνοτουρκικές ειδήσεις τον Αύγουστο, κατά παράφραση του βιβλίου του Umberto Eco, «Δεν υπάρχουν ειδήσεις τον Αύγουστο». Τα ελληνοτουρκικά αναμένεται να επανέλθουν από τον Σεπτέμβριο και με φόντο τις εξελίξεις στο Λιβυκό ζήτημα και τις εκλογές στις ΗΠΑ τον ερχόμενο Οκτώβριο.
Όπως εκτιμούν στο OnAlert καθηγητές διεθνών σχέσεων, με γνώση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ο Ερντογάν, αν θεωρήσει βέβαιη τη μη επανεκλογή Τραμπ, επικαλούμενος το τουρκολιβυκό μνημόνιο ενδεχεται να μετατρέψει τη θέση του για διάλογο σε τελεσίγραφο προς την Αθήνα. Το υπονοεί άλλωστε, όπως σημειώνουν, η δήλωση του εκπροσώπου της Τουρκικής Προεδρίας για «προσωρινή αναστολή» των ερευνών του Oruc Reis.
«Η θέση της Τουρκίας για διάλογο είναι θετική, αλλά δεν εφησυχάζουμε» επισημαίνει στο OnAlert κυβερνητική πηγή η οποία θεωρεί ότι η Τουρκία δε θα προχωρήσει σε κάποια στρατιωτική κίνηση αλλά θα επιδιώξει τον διμερή διάλογο. «Η Ελλάδα διαχρονικά αποφεύγει τις προκλήσεις, τάσσεται υπέρ του διαλόγου και της επίλυσης των διαφορών, εν προκειμένω του καθορισμού των θαλασσίων ζωνών, στη βάση όμως των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας. Αυτή ήταν και η θέση της συμβούλου του πρωθυπουργού στη τριμερή συνάντηση της με τον εκπρόσωπο της Τουρκικής Προεδρίας με τον σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής της Γερμανίδας Καγκελαρίου», εξηγεί η ίδια πηγή.
Η Αθήνα λέει «ναι» στον διάλογο κι στη Χάγη, μόνο για την υφαλοκρηπίδα
Η τουρκική τακτική της προβολής των αξιώσεων της Άγκυρας στο Αιγαίο και τα τελευταία χρόνια στη νοτιανατολική Μεσόγειο, μέσω προκλητικών ενεργειών και της επίδειξης της στρατιωτικής της ισχύος, με σκοπό τη διεξαγωγή ενός διμερούς πολιτικού διαλόγου, είναι γνωστή εδώ και χρόνια στους αξιωματούχους του υπουργείου Εξωτερικών. Όπως επίσης είναι γνωστή η πάγια ελληνική θέση ότι η μόνη διαφορά με τη Τουρκία αφορά αποκλειστικά και μόνο στον καθορισμό της υφαλοκρηπίδας και πλέον και των ΑΟΖ, λόγω του έντονου διεθνούς ενδιαφέροντος για τους ενεργειακούς πόρους της ανατολικής Μεσογείου.
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως διαμήνυσε στη συνέντευξη του ο υπουργός Εξωτερικών, η Ελλάδα θέλει τον διάλογο αλλά αν δεν μπορέσουμε να καταλήξουμε σε μία λύση αμοιβαία αποδεκτή, η Ελλάδα θα δεχόταν να πάει στο Δικαστήριο της Χάγης και να επιλυθεί εκεί η διαφορά. «Η επικοινωνία με όρους διεθνούς δικαίου είναι ο τρόπος επίλυσης των διαφορών», επισήμανε ο κ. Δένδιας.
Είναι προφανές, ότι η ελληνική πλευρά δεν έχει αντιρρήσεις στην επίλυση των διαφορών μέσω της Διεθνούς Διαιτησίας εν αντιθέσει με τη τουρκική πλευρά η οποία στο παρελθόν το απέφυγε, επιλέγοντας να συντηρεί την ένταση στην περιοχή. Το τι θα πράξει η Τουρκία, αυτή τη φορά, θα φανεί. Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα εμφανίζεται αποφασισμένη να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα, εντείνοντας τις διπλωματικές της επαφές σε Ανατολή και Δύση, αναδεικνύοντας τον αναθεωρητισμό και τον νεοθωμανισμό της κυβέρνησης Ερντογάν και φυσικά απαντώντας ανάλογα στις τουρκικές προκλήσεις.