Τα… «Ίμια» του 2017

 Του Κώστα Μαρδά*

Τα 7 λεπτά της… εκ του μακρόθεν τουρκικής περικύκλωσης των βραχονησίδων στις 29 Ιανουαρίου 2017 . Προδημοσίευση από το νέο βιβλίο του Κώστα Μαρδά ΠΡΟ- ΙΜΙΑ ΠΟΛΕΜΟΥ

Η νέα φάση του ακήρυκτου πολέμου στο Αιγαίο ξεκίνησε σαν αύριο (29 / 1/ 2017 ) με επικεφαλής τον τότε Αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ , σημερινό υπουργό Άμυνας , όταν ο τελευταίος ηγήθηκε από …πυραυλάκατο άσκηση κοντά στις ελληνικότατες βραχονησίδες , χωρίς να τολμήσουν οι κομάντος του να ανέβουν . Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Κώστας Μαρδάς στην νέα έκδοση της αφηγηματικής του μελέτης των 800 σελίδων με τίτλο «Προ- Ίμια Πολέμου» (εκδόσεις Ι. Σιδέρης ) , καταγράφει το χρονικό της τουρκικής πρόκλησης, αναδεικνύοντας την ευθύνη της κυβέρνησης Σημίτη που δέχθηκε μια συμφωνία απεμπλοκής μεν, μείωσης δε της ελληνικής παρουσίας…

«Tην Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2017, με τη συμπλήρωση είκοσι ενός χρόνων από την κρίση των Ιμίων του 1996, η Τουρκία προσέβαλε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, με άσκηση περικύκλωσης των δύο βραχονησίδων υπό την εποπτεία του Αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων Χουλουσί Ακάρ, συνοδεία των αρχηγών Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας!

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ελληνικού ΓΕΕΘΑ: «Μία πυραυλάκατος του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού και δύο λέμβοι μεταφοράς ειδικών δυνάμεων οι οποίες τη συνόδευαν, προσέγγισαν περί ώρας 11.00 το συγκρότημα των νήσων Ιμίων, όπου και παρέμειναν επί περίπου επτά λεπτά στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή παραβιάζοντας κατά την κίνησή τους τα ελληνικά χωρικά ύδατα. Από ελληνικής πλευράς, στην ως άνω θαλάσσια περιοχή υπήρχαν σκάφη του Λιμενικού Σώματος καθώς και κανονιοφόρος του Πολεμικού Ναυτικού, τα οποία και παρακολουθούσαν συνεχώς την κίνηση των τουρκικών σκαφών. Με την είσοδο των τουρκικών σκαφών στα ελληνικά χωρικά ύδατα αναλήφθηκαν άμεσα όλες οι προβλεπόμενες ενέργειες ειδοποίησης απομάκρυνσής τους. Τα τουρκικά σκάφη ακολούθως απομακρύνθηκαν με προορισμό το λιμάνι της Αλικαρνασσού».

Ο Τούρκος Αρχηγός του Επιτελείου, που είχε συλληφθεί στο γραφείο του από τους πραξικοπηματίες της 15ης Ιουλίου 2016, αλλά απελευθερώθηκε από πιστές στον ίδιο και στον Ερντογάν δυνάμεις, καταστέλλοντας το πραξικόπημα, ηγήθηκε της επιχείρησης . Πήρε μαζί του φωτογράφους και… βιντεογράφους του επιτελείου και, πλαισιωμένος από τους αρχηγούς των όπλων, πόζαρε στο φακό με φόντο τις δίδυμες βραχονησίδες. Ατενίζοντας τα ελληνικά παράλια δίπλα σε πολυβολητή, έδειχνε με το δάκτυλό του τον εχθρό.

Η ομάδα των στρατηγών επέστρεψε με ύφος νικητών στη ναυτική βάση Ακσάζ. Μόλις οι αρχηγοί πάτησαν το πόδι τους στην προβλήτα, άνδρες της στρατιωτικής αστυνομίας συνέλαβαν την επισμηναγό Μπιλχεγκάν Μπουλμπούλ, ειδική γραμματέα του αρχηγού, η οποία τον συνόδευσε στην επιχείρηση. Θεωρήθηκε ύποπτη για σχέσεις με το ισλαμικό τάγμα Φετχιουλάχ Γκιουλέν, όπως αποκάλυψε η τουρκική Χουριέτ. Το βίντεο και οι αναμνηστικές φωτογραφίες με στιγμιότυπα από την επιχείρηση περικύκλωσης μοιράστηκαν από το επιτελείο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στα διαδικτυακά μέσα και στις εφημερίδες.

Στην επίσημη ιστοσελίδα του τουρκικού επιτελείου, το οπτικοακουστικό υλικό συνοδεύτηκε από δήλωση του στρατηγού ότι η ενέργεια αποτελούσε «υπεράσπιση των τουρκικών θέσεων και συμφερόντων στο Αιγαίο, με βάση τη φιλία και την ειρήνη». Ο τουρκικός Τύπος πρόβαλε το «ανδραγάθημα» ως απάντηση δύναμης στην προκλητική –κατά τον τουρκικό ισχυρισμό– ρίψη στεφάνου στη θάλασσα των Ιμίων από ελικόπτερο που είχε πραγματοποιήσει ένα χρόνο πριν ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος, τιμώντας τη μνήμη των τριών ανδρών του μοιραίου ελικοπτέρου που έπεσαν τα ξημερώματα της 31ης Ιανουαρίου 1996. Σημειωτέον ότι οι προηγούμενοι υπουργοί Άμυνας είχαν αποφύγει την απόδοση –έστω από αέρος– τιμής στους νεκρούς.

Ο υπουργός, περίπου στις 7.10 το πρωί, την επομένη της τουρκικής περικύκλωσης –η οποία δεν απαντήθηκε από ελληνικής πλευράς με χρήση στρατιωτικής δύναμης– επανέλαβε την πτήση μνήμης με ρίψη στεφάνου από ελικόπτερο, συνοδευόμενος από τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας πτέραρχο Χρήστο Χριστοδούλου. Η στιγμή της ρίψης του στεφάνου καταγράφτηκε με βίντεο και φωτογραφίες που αναρτήθηκαν στο ιστολόγιο του Επιτελείου και διανεμήθηκαν στα ελληνικά ηλεκτρονικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και στις εφημερίδες. Σε ελάχιστο χρόνο ακολούθησαν 8 υπερπτήσεις τουρκικών αεροσκαφών και 109 παραβιάσεις του FIR Αθηνών.

Ουσιαστικά, η τουρκική επιχείρηση των στρατηγών ήταν ένα είδος αντιποίνων προειδοποίησης στην απόφαση του Αρείου Πάγου να απορρίψει την αίτηση έκδοσης των τουρκικών αρχών για 8 πραξικοπηματίες, οι οποίοι είχαν ζητήσει άσυλο στην Ελλάδα, επικαλούμενοι το ευρωπαϊκό δίκαιο περί μη έκδοσης κατηγορουμένων τρίτων χωρών, εφόσον η αιτούσα χώρα, Τουρκία, είχε χαρακτηρισθεί από διεθνή όργανα ως παραβιάζουσα τις συμβάσεις για αποφυγή των βασανιστηρίων σε χώρους κράτησης.

Ο ελληνικός Τύπος –σχεδόν στο σύνολό του– κράτησε χαμηλούς τόνους, παρουσιάζοντας με ένα πνεύμα ειρωνείας τον περίπλου. Το Έθνος, την επομένη της προσβολής, είχε πρωτοσέλιδη φωτογραφία τον Τούρκο Αρχηγό να στέκεται στο πλευρό του πολυβολητή, κοιτάζοντας προς την πλευρά της Ελλάδας. Τίτλος: «Πού το πάνε οι Τούρκοι». Υπέρτιτλος: «Ίμια tours από τους στρατηγούς του Σουλτάνου». Την ίδια στάση κράτησαν και τα δελτία ειδήσεων των τηλεοπτικών σταθμών, αποφεύγοντας σχόλια περί κυβερνητικής υποχωρητικότητας έναντι του υψηλού βαθμού προσβολής της εθνικής αξιοπρέπειας. Το πάθημα των Ιμίων του 1996, με την κραυγαλέα δημοσιογραφία, οδήγησε σε αυτοδέσμευση. Εξαιρουμένων βέβαια των εκτός ελέγχου εθνικιστικών-ρατσιστικών site. Στο ίδιο συγκρατημένο πνεύμα υπήρξαν και οι τοποθετήσεις των κομμάτων, πλην της Χρυσής Αυγής, η οποία μιλούσε για προδοσία.

Η «soft» καταδρομική ενέργεια, και μάλιστα υπό τον έλεγχο του ανώτατου επιτελάρχη της Τουρκίας, συνιστούσε παραβίαση του πνεύματος της άτυπης συμφωνίας «no flags, no boats, no troops» («όχι σημαίες, όχι πλοία, όχι προσωπικό»). Κάτι που δεν επικαλέσθηκε η ελληνική κυβέρνηση, αφού, και μόνο η αναφορά στις συμφωνηθείσες απαγορεύσεις του 1996 θα αποτελούσε αποδοχή της ελληνικής ήττας επί κυβέρνησης Κώστα Σημίτη. Η οποία κυβέρνηση, εκ των πραγμάτων, όπως και όλες οι προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις, έκανε πίσω προκειμένου να αποτραπεί πολεμική ρήξη.

Αλλά και η προσπάθεια επανάκτησης της ελληνικής παρουσίας στα Ίμια, είτε με πολίτες, είτε με στρατιωτική δύναμη, ήταν βέβαιο ότι θα επέσυρε την πολεμική απάντηση της Άγκυρας. Πιθανότατα θα επέφερε την αποτρεπτική παρέμβαση των ΗΠΑ διά των αεροναυτικών τους δυνάμεων, λαμβανομένου υπόψη ότι ο νέος ρεπουμπλικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε δηλώσει την υποστήριξή του στο ΝΑΤΟ, αποστασιοποιούμενος από τις απομονωτικές του κορώνες της προεκλογικής περιόδου περί «παρωχημένου ΝΑΤΟ».

Συνεπώς, η αριστεροδεξιά κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου (ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ), όπως και όλες οι προηγηθείσες, βρέθηκαν εγκλωβισμένες από την συμφωνία απεμπλοκής Σημίτη-Τσιλέρ.

Οι πανελίστες βουλευτές πρωινών τηλεοπτικών εκπομπών επαναλάμβαναν το στερεότυπο περί «εσωτερικής κατανάλωσης». Πανεπιστημιακοί είδαν την επιχείρηση ως κίνηση «αντιπερισπασμού για τις δυσκολίες των επιχειρήσεων στη Συρία και στο Ιράκ κατά των Κούρδων ανταρτών» και άλλοι τη συνδύασαν με «επιδείνωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων», παρακάμπτοντας το ψυχοπαθολογικό δεδομένο του θιγέντος προσωπικού κύρους του Ερντογάν. Ο οποίος, όπως δήλωσε δημοσίως, θεώρησε εαυτόν εξαπατηθέντα από τον Έλληνα Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, καθώς του είχε υποσχεθεί, σε τηλεφωνική επικοινωνία τους δύο μέρες μετά την καταστολή του κινήματος, ότι, εντός 15 ημερών, θα μεθόδευε την επιστροφή των πραξικοπηματιών στην τουρκική δικαιοσύνη»…

(Το βιβλίο του Κώστα Μαρδά καταγράφει και αναλύει τις ελληνοτουρκικές κρίσεις από τα Σεπτεμβριανά του 1955 μέχρι τον «θαλάσσιο Αττίλα» του 2018 που απειλεί την κυπριακή ΑΟΖ , με οπτική όπως αναφέρει ο συγγραφέας. πέρα από τον εθνικισμό και τον εθνομηδενισμό).