Ακροδεξιά στην Ελλάδα – Πως και γιατί επανήλθε

Η ακροδεξιά στην Ελλάδα, επί τριάντα τρία χρόνια από τη μεταπολίτευση, είναι περιθωριακή, ασήμαντη και χωρίς πολιτική επιρροή. Πώς και γιατί η ελληνική κοινωνία ξάφνου πισωγυρίζει; Επί τρεις δεκαετίες, σημαντικές εξελίξεις και αλλαγές θα οδηγήσουν την Ελλάδα να γίνει μια σύγχρονη ευρωπαϊκή δημοκρατία. Πώς και γιατί απρόσμενα το 2007 μερικά ακροδεξιά μορφώματα γίνονται κόμμα και μάλιστα με βουλευτική εκπροσώπηση; Πώς και γιατί σήμερα το ελληνικό Κοινοβούλιο στεγάζει την πιο ανοιχτά φιλοναζιστική ακροδεξιά στην Ευρωπαϊκή Ένωση;

Η ανάλυση των αιτίων παρακολουθεί το νήμα που οδήγησε στην κρίση νομιμότητας των κομμάτων και την αποτυχημένη αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Αναδεικνύει παράλληλα με τις εξελίξεις μια διαδικασία κατά την οποία η ελληνική κοινωνία σταδιακά εγκλωβίζεται σε έναν εθνικισμό παρωχημένο, ξενοφοβικό, απομονωτικό και καταστροφικό για τα εθνικά συμφέροντα. Καταλήγει στην πρωτεύουσα σημασία που έχει η ευρύτερη αναγνώριση αυτού του εγκλωβισμού και των συνεπειών του –ως προϋπόθεση για την υπέρβαση της βαθύτατης πολιτικής κρίσης– χωρίς την οποία δεν είναι αντικειμενικά δυνατό να ξεπεραστεί αποτελεσματικά η οικονομική κρίση.

Η Άννα Φραγκουδάκη είναι Κοινωνιολόγος της Εκπαίδευσης, ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει διευθύνει έρευνες με αντικείμενο τα περιεχόμενα των σχολικών εγχειριδίων, τον εθνοκεντρισμό του εκπαιδευτικού συστήματος, τις κοινωνικές ανισότητες στην εκπαίδευση. Οι κύριες δημοσιεύσεις της αφορούν την ιστορία των ιδεών για την εκπαίδευση, τις κοινωνικές ανισότητες στο σχολείο, την ιστορία του γλωσσικού ζητήματος και την κοινωνική λειτουργία της γλώσσας, την εθνική ταυτότητα που διαμορφώνει το ελληνικό σχολείο, την εκπαίδευση μειονοτήτων κ.ά.
Στις εκδόσεις Αλεξάνδρεια έχει δημοσιεύσει το 1997 σε συνεπιμέλεια με τη Θάλεια Δραγώνα τον συλλογικό τόμο: «Τι είν’ η πατρίδα μας;». Εθνοκεντρισμός στην εκπαίδευση, το 2001 τη μελέτη: Έθνος και γλώσσα: εκατό χρόνια αγώνες για την «αυθεντική» ελληνική γλώσσα, και το 2008 σε συνεπιμέλεια με τον Çağlar Keyder, τον συλλογικό τόμο: Ελλάδα και Τουρκία. Πορείες εκσυγχρονισμού: οι αμφίσημες σχέσεις τους με την Ευρώπη.