Λήμνος: Έκθεση για τα 100 χρόνια απ’ τη Μάχη της Καλλίπολης

“…Σαν κάμαμε τις τετράδες για να φύγουμε, οι Ρούσοι βάλανε παπαρούνες μέσαστις μπούκες των τουφεκιών μας. Ήτανε σα μια παράξενη λιτανεία με ατσαλένιες λαμπάδες, που στην κορφή τους άναβε η πιο χαρούμενη φλόγα” (Στρατής Μυριβήλης “Η ζωή εν τάφω”).

“IN RED. 100 Χρόνια από τη Μάχη της Καλλίπολης” ειναι ο τίτλος και η θεματική των έργων που φιλοτέχνησαν 31 Έλληνες, Τούρκοι, Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί καλλιτέχνες με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων απο την ιστορική μάχη της Καλλίπολης και εκτίθενται απο σήμερα ως και τις 19 Ιουνίου στην αποθήκη του Παλιού Λιμανιού της Λήμνου.

Τα έργα αναφέρονται στον πόλεμο και τη βία, επικεντρώνονται στις ανείπωτες μικρές ιστορίες και προβάλλουν τα μηνύματα της Καλλίπολης στη σύγχρονη εποχή. Με κοινό στοιχείο στα περισσότερα από αυτά το κόκκινο χρώμα, ως σύμβολο όλων εκείνων που χάθηκαν στα πεδία της μάχης, η διατήρηση της μνήμης γίνεται το ζητούμενο και η υπόμνηση της υποχρέωσης, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Η κόκκινη παπαρούνα καθιερώθηκε ως σύμβολο μνήμης των πεσόντων στρατιωτών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Απ’ τα σημαντικότερα πολεμικά γεγονότα του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου, η οκτάμηνης διάρκειας (25 Απριλίου 1915-9 Ιανουαρίου 1916) Μάχη της Καλλίπολης ανάμεσα στους συμμάχους (Βρετανούς και Γάλλους που επιχείρησαν κατάληψη της Κωνσταντινούπολης και θαλάσσια δίοδο προς τη Ρωσία και τους στρατιώτες της κραταιάς -ακόμη τότε – Οθωμανικής αυτοκρατορίας) άφησε πίσω της δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και των δυο αντιπάλων.

Η μάχη της Καλλίπολης, ή “εκστρατεία των Δαρδανελίων” ή “Μάχη του Τσανάκαλε” – όροι που περιγράφουν στον αιώνα που ακολούθησε τη ναυτική εκστρατεία αλλά και την -τελικά αποτυχημένη- αμφίβια απόβαση των συμμάχων στη Χερσόνησο της Καλλίπολης, καταγράφηκε από τους ιστορικούς σε σειρά εκδόσεων, έγινε τραγούδια, ποιήματα, κινηματογραφικές ταινίες (η τελευταία προ έτους σκηνοθετημένη και με πρωταγωνιστή Ράσελ Κρόου προκάλεσε μύδρους αγανάκτησης για την “μονόπλευρη οπτική” της…).

Η έκθεση “In red” αναπτύχθηκε στο διάστημα 2 Απριλίου-15 Μαίου στη Δημοτική Πινακοθήκη της Θεσσαλονίκης και απο σήμερα ως και τις 19 Ιουλίου θα φιλοξενείται στη Λήμνο – στον “φυσικό της χώρο” (καθώς ασφαλές λιμάνι του Μούδρου στα ανατολικά του νησιού αποτέλεσε τη βάση των στρατευμάτων της Αντάτ κατά την εκστρατεία της Καλλίπολης..)

Η έκθεση αποτελεί πρωτοβουλία του χώρου τέχνης Ωχρα-Μπλε στη Λήμνο, και πραγματοποιείται με την υποστήριξη των Δήμων Λήμνου και Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια από τη Μάχη της Καλίπολης.

Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν ο Γιάννης Μπόλης, Ιστορικός Τέχνης και επιμελητής Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και ο εικαστικός, Νικόλας Μπλιάτκας. Επιστημονικός Σύμβουλος είναι ο Βλάσης Βλασίδης, Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.