»Πόντους» δίνει στην προώθηση του σχεδίου για τον αγωγό ΤΑΡ που πάει το αζέρικο αέριο στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας και Ιταλίας έναντι του ανταγωνιστικού σχεδίου αγωγού Nabucco West μέσω Βαλκανίων ,η αναμενόμενη αγορά της Ελληνικής ΔΕΣΦΑ από την κρατική εταιρία Socar του Αζερμπαϊτζάν.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή για τους …μη μυημένους : Το Αζερμπαϊτζάν από το 2019 και έπειτα θα πουλάει ετησίως 16 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στην Ευρώπη.Η ποσότητα αυτή θα αυξηθεί σταδιακά κατά τα επόμενα χρόνια.Μέχρι τώρα δεν έχει αποσαφηνιστεί ο τρόπος μεταφοράς του αερίου που με το πρώτο σκέλος – σχέδιο αγωγού TANAP- θα φτάσει μέχρι το ευρωπαϊκό σύνορο της Τουρκίας. Μέχρι εκεί θα είναι δηλαδή ο αγωγός, ο ΤΑΝΑP.
Από εκεί και πέρα , προς την Ευρώπη δηλαδή, το Αζερμπαϊτζάν έχει δύο εναλλακτικές λύσεις καθώς η αζέρικη κοινοπραξία Σαχντενίζ (Shah Deniz) θα επιλέξει είτε το Nabucco West, είτε το Trans Adriatic Pipeline (TAP).
Οι δύο εναλλακτικοί δρόμοι
To σχέδιο Nabucco West σκοπεύει να μεταφέρει το αζέρικο αέριο στις χώρες των δυτικών Βαλκανίων, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Αυστρία και την Ουγγαρία.
Το σχέδιο ΤΑΡ πάλι, θα μεταφέρει το αέριο στην Ιταλία μέσω Ελλάδας και Αλβανίας.
Η αζέρικη κοινοπραξία - με τη συμμετοχή της πολυεθνικής BP και της αζέρικης κρατικής Socar - αναμένεται να ανακοινώσει την οριστική της απόφαση μέχρι το τέλος του μήνα.
Να σημειωθεί ότι πρόσφατα, η Ουγγαρία, η Αυστρία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία ζήτησαν από το Αζερμπαϊτζάν να υποστηρίξει το σχέδιο αγωγού Nabucco West.
Πριν από 15 ημέρες το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Ρόυτερς (Reuters) παρουσίασε ανάλυση σύμφωνα με την οποία ο ΤΑΡ φαίνεται να επικρατεί . Η αγορά της ΔΕΣΦΑ από αζερικη εταιρία ενισχύει τα σχετικά επιχειρήματα.
Το Reuters υποστηρίζει λοιπόν ότι το σχέδιο για τον αγωγό TAP (Trans-Adriatic Pipeline) δείχνει ιδιαίτερη δυναμική, τέτοια που θα μπορούσε να οδηγήσει σε εγκατάλειψη τα σχέδια για την προτίμηση που έδειχνε η Δύση επί πολλά έτη για τον ανταγωνιστικό αγωγό Nabucco.
Η γεωπολιτική και οικονομική διασταση
Η ανάλυση δίνει και τη γεωπολιτική, όχι μόνο την οικονομική διάσταση του θέματος. Το Αζερμπαϊτζάν φέρεται να βρίσκεται κοντά στην τελική απόφαση για το ποιον αγωγό θα επιλέξει για τις μελλοντικές του εξαγωγές προς τη Γηραιά Ήπειρο από το γιγαντιαίο κοίτασμα Shah Deniz.
Ο ενεργειακός αναλυτής της εταιρίας συμβούλων HIS, κ. Andrew Neff, θέτει το ερώτημα εάν ο Nabucco είναι βιώσιμος αν τελικά κατασκευαστεί ο ρωσικός South Stream. Στο ρεπορτάζ καταγράφεται η αλλαγή στάσης που παρουσιάζεται από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία από την ξεκάθαρη υποστήριξη της κατασκευής του Nabucco φέρεται να έχει υιοθετήσει στάση ουδετερότητας, δηλώνοντας ότι και οι δυο αγωγοί δεν την προβληματίζουν, είτε κατασκευαστεί ένας εξ αυτών είτε και οι δυο.
Ο διευθυντής εξωτερικών σχέσεων του ΤΑΡ δηλώνει ότι «υπάρχει δραματική στροφή», ενώ ο εκπρόσωπος του Nabucco εκτιμά ότι το συγκεκριμένο ενεργειακό επενδυτικό σχέδιο εξακολουθεί να απολαμβάνει ισχυρής πολιτικής στήριξης.
Όπως φαίνεται από δηλώσεις ειδικών και οι δυο αγωγοί έχουν τα θετικά και τα αρνητικά τους, με τον TAP να είναι κατά 500 εκατομμύρια δολάρια φθηνότερος του Nabucco, το κόστος του οποίου είναι κατά κάτι μικρότερο των 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με τον δεύτερο όμως να φέρεται πως εξασφαλίζει την πρόσβαση σε περισσότερες αγορές, γράφει το πρακτορείο.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκτίμηση του Reuters που υποστηρίζει ότι τα συμφέροντα του Αζερμπαϊτζάν εξυπηρετούνται καλύτερα από τον TAP, αφού παρά τον ακραιφνώς «φιλοδυτικό» προσανατολισμό του Nabucco που ευθυγραμμίζεται με την γενικότερη στάση του Μπακού, οι Αζέροι δεν έχουν κανένα συμφέρον να διαρρήξουν τις σχέσεις τους με τη Ρωσία, κάτι που είναι κατανοητό (η σύγκρουση για το Ναγκόρνο Καραμπάχ με την Αρμενία όπου σταθμεύουν ρωσικές δυνάμεις είναι ένα μόνο από τα θέματα που τους απασχολούν).
Τα οφελη του ευρωπαικού νότου
Ωφελημένες, σύμφωνα πάντα με το Reuters, θα ήταν και οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου, κυρίως λόγω των εσόδων που θα συνεπαγόταν η διέλευση του αγωγού από χώρες που βρίσκονται εν μέσω οικονομικής κρίσης, που θα εξασφάλιζε και τη συναίνεση της Γερμανίας που επιθυμεί τη μείωση του κόστους διάσωσης χωρών της Ευρωζώνης.
Ηδη η »ένεση» που γίνεται από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Socar στην ελληνική οικονομία για την αγορά του δικτύου της ΔΕΣΦΑ προσθέτει στο παραπάνω επιχείρημα.Δεν είναι ωστόσο λένε πολλοί ειδικοί, η λυδία λίθος- ούτε για την τελική επιλογή ούτε φυσικά για την …σωτηρία της ελληνικής οικονομίας!