Την ώρα που το ελληνικών συμφερόντων,πετρελαιαγωγό πλοίο Energy Centurion, που είχε καταληφθεί από πειρατές , στον κόλπο της Γουινέας στην δυτική Αφρική,απελευθερώθηκε,το Κοινοβούλιο της Σομαλίας εξέλεξε νέο πρόεδρο,ανοίγοντας πιθανόν ένα κεφάλαιο ελπίδων για σταμάτημα ή περιορισμό των πειρατιών στο Κέρας της Αφρικής που προκαλεί κολοσσιαία ζημιά στη διεθνή κοινότητα.
Τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται με την η εκλογή του προέδρου της χώρας και για πρώτη φορά τα τελευταία 21 χρόνια στη μαστιζόμενη από ατέλειωτες στρατιωτικές συγκρούσεις Σομαλία να εγκαθιδρυθεί μια νόμιμη εξουσία που θα δράσει αποφασιστικά κατά της μάστιγας αυτής.
Τα Στενά του Άντεν, όπου δρουν κυρίως οι πειρατές από τη Σομαλία, είναι ένα από τα πλέον πολυσύχναστα παγκοσμίως σταυροδρόμια της ναυτιλίας. Ταυτοχρόνως παρατηρείται η αναζωπύρωση της πειρατικής δραστηριότητας και στις δυτικές ακτές της Αφρικής.
Οι επιθέσεις από Σομαλούς πειρατές γίνονται όλο και σπανιότερες. Στην έκθεση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Γραφείου (IMB) παρά το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο και το Αμερικανικό Ίδρυμα One Earth Future, που δημοσιεύθηκε στα μέσα Ιουλίου, καταγράφεται ότι ο αριθμός των επιθέσεων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012 μειώθηκε κατά 60 % σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Την ίδια στιγμή ‘ομως οι πειρατές καθίστανται κάθε φορά όλο και πιο βίαιοι: την τελευταία χρονιά από τα χέρια σκοτώθηκαν 35 άτομα ή το 3 % των ομήρων, που αιχμαλώτισαν. Οι περισσότεροι από αυτούς σκοτώθηκαν ενώ προσπαθούσαν να διαφύγουν ή κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων διάσωσης.
Αυτή την περίοδο η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας στα Στενά του Άντεν και τον Ινδικό Ωκεανό παρέχεται από πολεμικά πλοία της ΕΕ, των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ, της Ρωσίας και άλλων χωρών.
Ειδικοί εμπειρογνώμονας για τη Σομαλία θεωρούν ότι τρεις βασικοί παράγοντες οδήγησαν στη μείωση της πειρατικής δραστηριότητας:
-Ο πρώτος είναι η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης στις δύο γειτονικές νεοδημιουργηθείσες κρατικές οντότητες – τη Somaliland και την Puntland .
–Ο δεύτερος είναι η συνοδεία των εμπορικών πλοίων στα επικίνδυνα ύδατα από ευρωπαϊκά, αμερικανικά και ρωσικά πολεμικά πλοία.
-Ο τρίτος είναι η αυστηροποίηση των ποινών για την πειρατεία.
Μετά το 1991 η Σομαλία ουσιαστικά διαμελίστηκε σε τμήματα. Η κεντρική κυβέρνηση, που αναγνωρίζεται από τη διεθνή κοινότητα, ελέγχει μόνο το νότιο τμήμα της χώρας και το 60% της πρωτεύουσας Μογκαντίσου. Στο βορρά υπάρχουν άλλοι δύο κρατικοί σχηματισμοί – η Somaliland και η Puntland. Επιπλέον σε ένα σημαντικό τμήμα της χώρας έχουν εγκαθιδρύσει τη δική τους ισχύ οι πειρατές και ριζοσπάστες ισλαμιστές.
Μέχρι σήμερα έχουν συλληφθεί περίπου 200 πειρατές, αλλά οι ηγέτες τους είναι ακόμη ελεύθεροι. Είναι συχνά δύσκολο να διωχθούν με όλη την αυστηρότητα του νόμου ακόμη και οι απλοί εκτελεστές, που συνελήφθησαν στον τόπο του εγκλήματος.
Ο ιταλος ειδικός σε θέματα άμυνας και ασφαλειασς Λορέντζο Στριούλι θεωρεί ότι μέχρι τώρα σχεδόν όλα τα πολεμικά πλοία, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων, που συμμετέχουν στη ναυτική επιχείρηση της ΕΕ Atalanta, τα οποία συλλαμβάνουν πειρατές, δεν ξέρουν τι να τους κάνουν λόγω μιας σειράς από νομικά ζητήματα, που σχετίζονται με τις ιδιαιτερότητες του προσδιορισμού του είδους των εγκλημάτων, τα οποία διαπράχθηκαν σε θαλάσσια ύδατα.
Πολλοί αναλυτές έχουν επισημάνει ότι ορισμένες χώρες δεν επιδιώκουν να τιμωρήσουν τους πειρατές, διότι η πειρατεία ευνοεί ορισμένους επιχειρηματικούς κύκλους και ειδικότερα τις ασφαλιστικές εταιρείες.
Μάλιστα ο Ρώσος εμπειρογνώμονας για τη Σομαλία κ. Γκεόργκι Κάπτσιτς εκτιμά ότι: Οι Σομαλοί θαλάσσιοι ληστές δεν ενεργούν με δική τους πρωτοβουλία, συνδέονται με κάποια μυστηριώδη κανάλια με ανθρώπους, οι οποίοι ενδιαφέρονται ώστε η ναυσιπλοΐα στην περιοχή να είναι επικίνδυνη. Και ποιος ενδιαφέρεται γι’ αυτό; Πρώτα απ’ όλα οι ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες επωφελούνται από την ασφάλιση των πλοίων, που κάποτε καταλαμβάνουν οι Σομαλοί πειρατές και κατ’ αυτόν τον τρόπο εξαγοράζονται. Και όταν καταλαμβάνουν τα πλοία, τότε οι ασφαλιστικές εταιρείες πληρώνουν πριμ, αλλά και επωφελούνται από την εξέλιξη.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του αμερικανικού Ιδρύματος One Earth Future στο πλαίσιο του προγράμματος Ocean Beyond Piracy μόνο το 2011, οι ζημίες από την πειρατεία έφθασαν τα 7 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αυτά δεν είναι μόνο εξαγορές για τους ομήρους, αλλά και η κατοχύρωση της ασφάλειας των πλοίων, η οργάνωση των δικαστικών διαδικασιών κατά των συλληφθέντων πειρατών. Αυτές οι τεράστιες δαπάνες προκαλούν αισθητό πλήγμα τόσο στις θαλάσσιες μεταφορές, όσο και στην εικόνα της ήδη αρκετά ταλαιπωρημένης από τον εμφύλιο πόλεμο Σομαλίας
Σύμφωνα με τη Golden Energy Management, διαχειρίστρια εταιρεία του ελληνόκτητου σκάφους, οι πειρατές εγκατέλειψαν το πλοίο αφου έκλεψαν 3.000 τόνους καυσίμου.Το επίμαχο περιστατικό υπογραμμίζει τον αυξανόμενο κίνδυνο που αντιμετωπίζει πλέον η ναυσιπλοΐα λόγω της πειρατείας και στον κόλπο της Γουινέας, μολονότι επικινδυνότερη περιοχή παραμένουν τα νερά της Σομαλίας.