Ήταν 16 Μαρτίου του 1968, ακριβώς πριν από 43 χρόνια τέτοια μέρα. Ο πόλεμος στο Βιετνάμ, βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη. Η κοινή γνώμη στην Αμερική, δειλά δειλά άρχιζε να μιλάει για τερματισμό του πολέμου. Οι πλαστικές σακούλες γεμάτες με νεκρούς Αμερικάνους φαντάρους επέστρεφαν κατά εκατοντάδες, από το Βιετνάμ και γέμιζαν πόνο τα σπίτια των Αμερικανών. Τα κινήματα ειρήνης αλλά και ο αντιαμερικανισμός σε ολόκληρη τη γη, άρχιζαν να κάνουν την εμφάνιση τους.
Οι ΗΠΑ είχαν εμπλακεί σε ένα πόλεμο που νόμιζαν ότι θα έκαναν περίπατο και τώρα έβλεπαν τους νέους τους να επιστρέφουν νεκροί, και σακατεμένοι σωματικά και ψυχικά. Οι θηριωδίες στον πόλεμο του Βιετνάμ ήταν καθημερινό φαινόμενο. Αυτό όμως που συνέβη το πρωινό της 16ης Μαρτίου στο χωριό Μαι Λαι, ξεπερνά κάθε νοσηρή φαντασία και παραπέμπει σε μεθόδους ναζιστικών εκκαθαρίσεων του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου.
Μαι Λαι. Ένα μικρό τυπικό Βιετναμέζικο χωριουδάκι, στη νότια πλευρά του Βόρειου Βιετνάμ, στην επαρχία Κουάνγκ Κάι. Συνορεύει με άλλα δυο χωριά το Μαι Κι και το Σον Μαι. Καλύβες από άχυρο, γύρω από μια μικρή πλατεία. Δρόμοι όχι φυσικά με άσφαλτο αλλά με χώμα και τα μικρά παιδιά να παίζουν ξυπόλητα και να τρέχουν πέρα δώθε. Οι κάτοικοι του χωριού στην πλειοψηφία τους αγρότες, δούλευαν στους ορυζώνες, ενώ ελάχιστοι από αυτούς είχαν μια δυο αγελάδες που έτρεφαν.
Μόλις είχε ξημερώσει η 16η Μαρτίου. Οι άνδρες έφυγαν από τα χωριά να πάνε στους ορυζώνες και οι γυναίκες ετοίμαζαν το φαγητό του μεσημεριού. Τα παιδάκια είχαν βγει ήδη στους δρόμους και έπαιζαν ανέμελα. Η παιδικές φωνούλες και τα γέλια τους κάλυπταν τους ψιθύρους και τους ασυρμάτους των ανδρών του Τρίτου λόχου, του 1ου Τάγματος, που άνηκε στην 23η μεραρχία πεζικού. Από το βράδυ αθόρυβα ο λόχος είχε ακροβολιστεί στις παρυφές και είχε περικυκλώσει το χωριό. Από την άλλη πλευρά του συμπλέγματος των τριών χωριών , το 48ο τάγμα είχε κάνει το ίδιο. Μια θανατηφόρα τανάλια χωρίς καμία έξοδο διαφυγής σε λίγα λεπτά θα έκλεινε μέσα της 504 γυναίκες και παιδιά…
Τις τελευταίες ημέρες ο Τρίτος Λόχος είχε πέσει σε παγίδα και είχε δεχτεί 28 επιθέσεις. Έτσι αποφασίστηκε η εκκαθάριση των Βιετκόνγκ, που οι Αμερικάνοι πίστευαν ότι κρυβόντουσαν στα 3 χωριά. Έκαναν όμως λάθος και το μόνο που κρυβόταν στα χωριά ήταν παιδάκια που έπαιζαν…
Η λέξη Pinkville, που σε παραπέμπει στο χρώμα ροζ ήταν η ονομασία που είχαν δώσει στα χωριά, ενώ η ονομασία της επιχείρησης ήταν ένα λογοπαίγνιο με το όνομα του χωριού Σον Μαι. Το αντέστρεψαν και το έκαναν “Μαι Σον”, δηλαδή ο “γιος μου”. Και πράγματι όταν οι άνδρες θα επέστρεφαν το απόγευμα δεν θα έβρισκαν ζωντανό κανένα από τα παιδιά και τους γιους τους…
Ο Συνταγματάρχης Όραν Χέντερσον ήταν σαφής στις εντολές του: “Θα μπείτε στα χωριά επιθετικά και θα σκουπίσετε τα πάντα”. Ενώ ο αντισυνταγματάρχης Φρανκ Μπάρκερ συμπλήρωσε τις διαταγές της επίθεσης: “Κάψτε τα σπίτια, σκοτώστε τα ζώα, βρωμίστε τα πηγάδια. Καταστρέψετε τα τρόφιμα. Και μην ξεχνάτε, όποιον δείτε να τρέχει είναι εχθρός. Εξολοθρεύστε τον.”
Και πως να μην τρέξει ένα παιδάκι, όταν εκεί που παίζει χαμογελαστό και αμέριμνο, όταν ξαφνικά, δει να ξεπροβάλλουν μπροστά του, στρατιώτες με το μίσος στα μάτια και σφιγμένα τα δόντια. Πως να μην τρέξει μια μανούλα να πιάσει το παιδί της αγκαλιά, για να το βάλει στο σπίτι όταν ακούει πυροβολισμούς. Κάποια παιδάκια έτρεξαν , κάποια άλλα καθόντουσαν στο χώμα και έκλαιγαν μέχρι που τα πυροβολούσαν εν ψυχρώ στο κεφαλάκι. Άλλα μπήκαν στις καλύβες τους αλλά και εκεί δεν γλύτωσαν. Η πόρτα από άχυρο άνοιγε με μια κλωτσιά και οι στρατιώτες πετούσαν μέσα χειροβομβίδες. Στη συνέχεια με τα φλογοβόλα έβαζαν φωτιά.
Όσες γυναίκες γλύτωσαν, βιάστηκαν ομαδικά και μετά τις δολοφόνησαν εν ψυχρώ. Όσα παιδάκια ξετρύπωσαν από κρυψώνες οι φαντάροι τους έκοψαν τα άκρα και τα άφησαν να πεθάνουν. 504 ψυχές εκείνο το πρωινό χάθηκαν άδικα. Ο νεώτερος ήταν ενός έτους και ο γηραιότερος 82.
Είναι συγκλονιστικό το γεγονός πως δεν είχαν αποκτηνωθεί όλοι οι εμπλεκόμενοι στρατιώτες και αξιωματικοί. Η μυρωδιά του αίματος και της καμμένης σάρκας δεν διάβρωσε τις ψυχές όλων. Κάποιοι αξιωματικοί και φαντάροι αρνήθηκαν να εκτελέσουν τις παράλογες διαταγές. Όταν επέστρεψαν στις ΗΠΑ έβρισκαν όλοι τους κάθε μέρα μπροστά από το σπίτι τους ένα σφαγμένο ζώο και τη λέξη “προδότης” γραμμένη με αίμα. Μέχρι που το Ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ τους δικαίωσε για την απόφαση τους να μην βάψουν τα χέρια τους με αίμα αθώων.
Για ένα χρόνο μέχρι το 1969 η σφαγή του Μαι Λαι δεν ήταν γνωστή. Οι αναφορές του Γενικού Επιτελείου Στρατού των ΗΠΑ μιλούσαν για 20 νεκρούς πολίτες σαν παράπλευρες απώλειες σε συμπλοκή με μονάδα Βιετκόνγκ. Ώσπου ένας απλός στρατιώτης που είχε πάρει μέρος στη σφαγή, ο Ρον Ρίντενάουαρ, δεν άντεξε και έστειλε γράμμα στον πρόεδρο Νίξον αλλά και στο Κογκρέσο και με κάθε λεπτομέρεια εξιστορούσε το γεγονός. Όταν δε, βγήκαν στη δημοσιότητα οι φωτογραφίες, το ποτάμι δεν γύριζε πίσω.
Ακόμη και στις ΗΠΑ, οι στρατιώτες του Βιετνάμ πλέον δεν αντιμετωπίζονταν σε πολλές περιπτώσεις, σαν ήρωες. Η έκφραση “baby killers”, ήταν συνηθισμένη αρκεί να φορούσε κάποιος στολή…
Στις 17 Νοεμβρίου του 1970, 14 αξιωματικοί πέρασαν από δίκη στις ΗΠΑ. Η διαδικασία διήρκησε 4 μήνες και στις 29 Μαρτίου του 1971, ο αξιωματικός που έδωσε τη διαταγή ο Ουίλιαμ Κάλευ καταδικάστηκε ισόβια για εντολή μαζικής δολοφονίας. Δυο μέρες μετά ο πρόεδρος Νίξον του απένειμε χάρη !!! Τελικά η ποινή που εξέτισε, ήταν τεσσεράμισι μήνες…
Βενιζέλος Λεβεντογιάννης