*Του Κώστα Σαρικά
Το χτύπημα της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας στο Ιράν με στόχο τις εγκαταστάσεις πυρηνικής ενέργειας αλλά και μιας σειράς κρίσιμων στόχων σχεδιάστηκε και οργανώθηκε μεθοδικά.
Είχαν προηγηθεί δεκάδες προσομοιώσεις μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεων μακράς ακτίνας δράσης, προετοιμάζοντας το έδαφος για το ενδεχόμενο ενός προληπτικού πλήγματος στην «καρδιά» του Ιράν.
Πεδίο δράσης της IAF η Ανατολική Μεσόγειος, με τις ασκήσεις να ξεκινούν από τις αεροπορικές βάσεις στο Ισραήλ και να φτάνουν έως την Κύπρο και την Κρήτη.
Οι επιχειρησιακές δοκιμές των Ισραηλινών ιπτάμενων πραγματοποιήθηκαν σε αποστάσεις που προσομοιάζουν με την πτήση προς και από το Ιράν, με σαφή στόχο να είναι έτοιμοι όταν διαταχθούν να πλήξουν τους προκαθορισμένους στόχους στο Ιράν. Η επιλογή της Ανατολικής Μεσογείου ως «θέατρο επιχειρήσεων» δεν είναι τυχαία.
Το Ισραήλ, γνωστό για τη στρατηγική του αυτονομίας και προετοιμασίας για το χειρότερο σενάριο, έχει διαμορφώσει ένα εντυπωσιακό πλέγμα μέσων που μπορεί να υποστηρίξει τέτοιες αποστολές, από υπερσύγχρονα μαχητικά και ιπτάμενα ραντάρ, έως ιπτάμενα τάνκερ και drones υψηλής ακρίβειας.
Προσομοιώσεις μακρινών αποστολών: Η Κρήτη ως «Ιράν»
Το 2022 και το 2023, κατά τη διάρκεια των ασκήσεων «Chariots of Fire» και «Juniper Oak», η IAF έστειλε δεκάδες μαχητικά F-15I Ra’am, F-16I Sufa και F-35I Adir σε μεγάλη ακτίνα με εναέριους ανεφοδιασμούς, που προσομοίαζαν συνθήκες πλήγματος βαθιά στο ιρανικό έδαφος.
Οι πτήσεις μέχρι την Κρήτη, με επιστροφή σε ισραηλινές βάσεις, ήταν σχεδιασμένες με ακρίβεια, ώστε να αντικατοπτρίζουν την απαιτητική διαδρομή Τελ Αβίβ – Νάταζ – Ισφαχάν – Φορντό – και επιστροφή.
Σε αυτές τις ασκήσεις επέτρεψε στο Ισραήλ να δοκιμάσει τα όρια της προβολής ισχύος του, αλλά και την επιχειρησιακή διαλειτουργικότητα με δυτικές αεροπορικές δυνάμεις. Τα σενάρια των ασκήσεων αποτέλεσαν κομβικό στοιχείο για την αναπλήρωση καυσίμων, τη λήψη δεδομένων στόχευσης και τη δημιουργία σεναρίων ηλεκτρονικού πολέμου.
Ο στόλος των μαχητικών: Χτύπημα ακριβείας και επιβίωση πάνω από το Ιράν
Η ραχοκοκαλιά της επιθετικής ισχύος της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας είναι τα:
- F-15I Ra’am: Μεγάλης εμβέλειας τα F-15I με δυνατότητα μεταφοράς τεράστιου οπλικού φόρτου είναι τροποποιημένες εκδόσεις του αμερικανικού Strike Eagle. Ικανά να μεταφέρουν βόμβες bunker buster, όπως οι GBU-28, είναι ιδανικά για πλήγματα κατά υπόγειων εγκαταστάσεων όπως το Φορντό.
- F-16I Sufa: Εξελιγμένα F-16 με αυξημένη εμβέλεια, δυνατότητα μεταφοράς ειδικών όπλων και προηγμένα συστήματα αυτοπροστασίας. Οι Sufa επιχειρούν σε ρόλους SEAD (καταστολής εχθρικής αεράμυνας).
- F-35I Adir: Η ειδική ισραηλινή έκδοση του stealth μαχητικού πέμπτη γενιάς F-35A, με δυνατότητα μεταφοράς ισραηλινών όπλων και λογισμικού. Τα Adir αξιοποιούνται ως «αιχμή του δόρατος» για αποστολές πρώτου πλήγματος, λόγω stealth χαρακτηριστικών και δυνατότητας στόχευσης με LORA και βόμβες Spice.
Ιπτάμενα Τάνκερ: Η λύση στις αποστολές μεγάλης κλίμακας
Το αδύνατο σημείο οποιασδήποτε μεγάλης επιχείρησης στο Ιράν ήταν πάντα η εμβέλεια. Η απάντηση του Ισραήλ ήταν η απόκτηση και σταδιακή αναβάθμιση ιπτάμενων τάνκερ. Ο στόλος περιλαμβάνει:
- Boeing 707 Re’em: Παλιές αλλά λειτουργικές πλατφόρμες ανεφοδιασμού, με τροποποιήσεις που τους επιτρέπουν να υποστηρίζουν τα F-15 και F-16 σε μακρινές αποστολές.
- KC-46A Pegasus: Η Ιερουσαλήμ έχει παραγγείλει έως 4 νέα τάνκερ KC-46 από τις ΗΠΑ, τα οποία θα προσφέρουν σημαντική αναβάθμιση στις δυνατότητες υποστήριξης μαχητικών. Τα πρώτα έχουν ήδη παραληφθεί, σύμφωνα με πληροφορίες από την IAF.
Η παρουσία αυτών των ιπτάμενων σταθμών καυσίμου είναι κρίσιμη. Χωρίς τουλάχιστον δύο εναέριους ανεφοδιασμούς, μια αποστολή προς το Ιράν και πίσω καθίσταται επιχειρησιακά αδύνατη.
Ιπτάμενα ραντάρ και δικτυοκεντρική υπεροχή
Η IAF διαθέτει και έναν σημαντικό στόλο από ιπτάμενα ραντάρ (AWACS) και αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου, μεταξύ των οποίων τα Gulfstream G550 Eitam και Shavit. Πρόκειται για πλατφόρμες με συστήματα EL/W-2085 της ELTA, που παρέχουν εναέρια επισκόπηση και έλεγχο μάχης. Τα αεροσκάφη αυτά λειτουργούν ως κόμβοι C4I (Command, Control, Communications, Computers & Intelligence).
Η δυνατότητα διαρκούς επιτήρησης του εναέριου χώρου και καθοδήγησης των μαχητικών σε περιβάλλον υψηλής απειλής είναι θεμέλιος λίθος για την επιτυχία μιας τέτοιας αποστολής. Τα G550 μπορούν να επιχειρούν από απόσταση και να μεταδίδουν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο, ακόμη και στα stealth F-35.
Η στρατηγική της αποτροπής
Το Ισραήλ δεν έκρυψε ποτέ την επιλογή του πρώτου πλήγματος στο Ιράν. Οι ασκήσεις μέχρι την Κρήτη και την Κύπρο δεν ήταν απλά απλώς τεχνικές δοκιμές, αλλά και μηνύματα προς την Τεχεράνη και την Ουάσιγκτον.
Η ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία έχει επενδύσει σε αυτονομία, τεχνολογία και προβολή ισχύος, διαμορφώνοντας ένα επιχειρησιακό δόγμα που δεν βασίζεται σε τρίτους.