Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έβαλε τέλος στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας «μέσα σε 24 ώρες» όπως είχε δεσμευτεί προεκλογικά, χωρίς να έχει διευκρινίσει πώς θα το πετύχει αυτό, αν και επρόκειτο περισσότερο για ένα προκλεογικό σύνθημα παρά για μία ρεαλιστική δέσμευση.
Μετά όμως το τηλεφώνημα με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν φαίνεται έτοιμος να κάνει μια σοβαρή προσπάθεια επίλυσης της σύγκρουσης στην Ουκρανία, ωστόσο βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα δίλημμα:
Πώς θα επιτύχει μια ειρηνευτική συμφωνία χωρίς να προδώσει τη βασική αρχή της εξωτερικής του πολιτικής, που είναι η αποφυγή αμερικανικής στρατιωτικής εμπλοκής στο εξωτερικό, διερωτάται το Bloomberg.
Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχαν μία τηλεφωνική επικοινωνία όπου συμφώνησαν να ξεκινήσουν συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Η συζήτηση ήρθε λίγες ημέρες μετά την απελευθέρωση από τη Ρωσία ενός Αμερικανού κρατούμενου, γεγονός που ο Τραμπ χαρακτήρισε ως «κίνηση καλής θέλησης» από τη Μόσχα.
Η προσπάθεια μετατροπής μιας αιματηρής σύγκρουσης σε ανακωχή δεν είναι εύκολη υπόθεση, σημειώνει το Bloomberg. Η συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Κορέα είχε διαρκέσει πάνω από ένα χρόνο, με τις εχθροπραξίες να συνεχίζονται στο μεσοδιάστημα.
Στην περίπτωση της Ρωσίας και της Ουκρανίας, υπάρχουν 3+1 βασικά εμπόδια:
- Εδαφικά ζητήματα: Θα κρατήσει η Ρωσία τα κατεχόμενα εδάφη; Θα γίνει ανταλλαγή με εδάφη που ελέγχει η Ουκρανία;
- Απαγωγές παιδιών από την Ουκρανία: Η Ρωσία κατηγορείται για μαζικές απαγωγές παιδιών, κάτι που οδήγησε στο διεθνές ένταλμα σύλληψης του Πούτιν.
- Απονομή δικαιοσύνης: Θα υπάρξει μηχανισμός για την τιμωρία των ρωσικών εγκλημάτων πολέμου;
Το μεγαλύτερο εμπόδιο, ωστόσο, είναι η μεταπολεμική γεωπολιτική ταυτότητα της Ουκρανίας. Η ένταξη στην ΕΕ προσφέρει οικονομικά και πολιτιστικά οφέλη, αλλά ελάχιστη στρατιωτική προστασία. Η είσοδος στο ΝΑΤΟ έχει μπει στον πάγο προσωρινά, κάτι που αφήνει ανοιχτό το ερώτημα της εγγύησης ασφαλείας της χώρας.
Το δίλημμα Τραμπ
Το μεγαλύτερο δίλημμα του Τραμπ είναι ότι οποιαδήποτε αξιόπιστη εγγύηση ασφαλείας απαιτεί στρατιωτική δύναμη. Οι επιλογές που δεν περιλαμβάνουν αμερικανικά στρατεύματα είναι περιορισμένες:
- Ειρηνευτική αποστολή του ΟΗΕ ή της ΕΕ.: Ανάπτυξη ελαφρά οπλισμένων στρατευμάτων ως «ασπίδα αποτροπής», αν και είναι απίθανο να τρομάξει τον Πούτιν.
- Μοντέλο «tripwire»: Ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων σε μικρούς αριθμούς, με την ελπίδα ότι μια ρωσική επίθεση θα προκαλέσει αντίποινα. Ωστόσο, το Κίεβο δεν θα αποδεχθεί μια στρατηγική που σημαίνει ότι η Ουκρανία θα πρέπει πρώτα να «κατακτηθεί» για να υπάρξει αντίδραση.
- Πλήρης στρατιωτική αποτροπή: Η ανάπτυξη ικανών στρατευμάτων και όπλων στα σύνορα για την άμεση απόκρουση κάθε ρωσικής επιθετικής κίνησης.
Η τελευταία επιλογή, που ζητά ο Ζελένσκι, απαιτεί περίπου 200.000 στρατιώτες. Όμως, καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει τη στρατιωτική δύναμη για να καλύψει αυτόν τον αριθμό, ενώ χωρίς την αμερικανική αεροπορική και τεχνολογική υπεροχή, η αποτροπή δεν θα είναι αξιόπιστη.
Κι εδώ έγκειται το αδιέξοδο του Τραμπ:
- Πιθανώς θα μπορούσε να βάλει τέλος στη σύγκρουση, αλλά αυτό συνεπάγεται μια τεράστια αμερικανική δέσμευση και την έκδηλη ετοιμότητα να εμπλακεί σε έναν ακόμη πόλεμο, κάτι που είναι το αντίθετο από αυτό που έχει υποσχεθεί στους Αμερικανούς. Ακόμη και οι πιο φανατικοί οπαδοί του MAGA θα επαναστατούσαν.
- Αν υποχωρήσει στη Ρωσία, θα κατηγορηθεί ότι «πούλησε» την Ουκρανία και εγκατέλειψε τις δημοκρατικές αξίες της Δύσης.
Η αντίφαση αυτή ενδέχεται να τον εμποδίσει να βρει μια βιώσιμη λύση ή να τον οδηγήσει σε έναν συμβιβασμό που θα εξυπηρετεί κυρίως τη Μόσχα. Ο ίδιος δήλωσε πρόσφατα ότι οι Ουκρανοί «ίσως να είναι Ρώσοι κάποια μέρα, ίσως και όχι», προκαλώντας ανησυχία για τη στάση του στις διαπραγματεύσεις.
Μπορεί ο Τραμπ να τερματίσει τον πόλεμο, διατηρώντας τις προεκλογικές του υποσχέσεις, ή θα οδηγηθεί σε μια λύση που θα θέσει σε κίνδυνο την ανεξαρτησία της Ουκρανίας και τη διεθνή αξιοπιστία των ΗΠΑ; Το ερώτημα παραμένει.
Πηγή: Bloomberg / Newsit | Φωτογραφίες Reuters