Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα το σχέδιο «Αμυντική Ετοιμότητα έως το 2030» (Defence Readiness 2030), έναν αναλυτικό «οδικό χάρτη» που στοχεύει στην ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων και στη διασφάλιση της ειρήνης στην ήπειρο.
Οι προτάσεις της Επιτροπής αντικατοπτρίζουν τους αυξανόμενους φόβους που γεννά ο πόλεμος στην Ουκρανία, καθώς – όπως σημειώνεται στο σχετικό έγγραφο – «μια στρατιωτικοποιημένη Ρωσία συνιστά διαρκή απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια στο προβλέψιμο μέλλον».
«Η Ρωσία σήμερα δεν έχει τη δυνατότητα να επιτεθεί στην ΕΕ, αλλά τα επόμενα χρόνια μπορεί να προετοιμαστεί γι’ αυτό. Ο κίνδυνος δεν εξαφανίζεται ακόμη και μετά το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία», δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, Κάγια Κάλας, παρουσιάζοντας το σχέδιο.
Ενίσχυση σε εννέα βασικούς αμυντικούς τομείς
Σύμφωνα με την Κομισιόν, το σχέδιο Defence Readiness 2030 προβλέπει την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της ΕΕ σε εννέα τομείς προτεραιότητας, σε πλήρη συντονισμό με τους στόχους του ΝΑΤΟ. Οι τομείς αυτοί είναι:
- Αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα
- Στρατιωτική κινητικότητα
- Συστήματα πυροβολικού
- Κυβερνοάμυνα και τεχνητή νοημοσύνη
- Πύραυλοι και πυρομαχικά
- Μη επανδρωμένα αεροσκάφη και συστήματα κατά drones
- Υποστήριξη υποδομών
- Χερσαίες επιχειρήσεις
- Ναυτικές επιχειρήσεις
Η Επιτροπή καλεί τα κράτη-μέλη να ενισχύσουν τη συνεργασία τους μέσω «συνασπισμών δυνατοτήτων» στους παραπάνω τομείς και να καλύψουν τα κρίσιμα κενά μέσω κοινών προμηθειών. Στόχος είναι έως το 2027 το 40% των ευρωπαϊκών αμυντικών αγορών να πραγματοποιείται από κοινού — ποσοστό που σήμερα δεν ξεπερνά το 20%.
Τέσσερα εμβληματικά ευρωπαϊκά αμυντικά έργα
Το σχέδιο Defence Readiness 2030 περιλαμβάνει επίσης τέσσερα εμβληματικά προγράμματα:
- Ευρωπαϊκή Άμυνα κατά των Drones
- Ανατολική Πτέρυγα
- Ευρωπαϊκή Ασπίδα Αντιαεροπορικής Άμυνας
- Διαστημική Ασπίδα
Σύμφωνα με την Κομισιόν, τα έργα αυτά θα ενισχύσουν την ευρωπαϊκή ικανότητα αποτροπής και άμυνας σε ξηρά, αέρα, θάλασσα, κυβερνοχώρο και διάστημα, συμβάλλοντας παράλληλα στους στόχους του ΝΑΤΟ.
Η κ. Κάλας υπογράμμισε ότι η Ευρώπη πρέπει να διαθέτει ένα πλήρως επιχειρησιακό σύστημα προστασίας από drones έως το 2027, σε στενή συνεργασία με το ΝΑΤΟ. «Καμία χώρα δεν είναι απρόσβλητη· όλες πρέπει να επενδύσουν στην αντιαεροπορική άμυνα και στην προστασία από drones», ανέφερε.
Ο ρόλος της Ουκρανίας
Η Ύπατη Εκπρόσωπος τόνισε πως «η Ουκρανία παραμένει η πρώτη γραμμή άμυνας της Ευρώπης». Για τον λόγο αυτό, οι εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο αποτελούν μέρος του ευρωπαϊκού αμυντικού σχεδίου.
Η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία συμμαχίας για τα drones με την Ουκρανία από τις αρχές του 2026, αξιοποιώντας την εμπειρία της από το πεδίο των μαχών. «Η καλύτερη εγγύηση ασφαλείας είναι μια ισχυρή ουκρανική αμυντική βιομηχανία και ένας ισχυρός στρατός», δήλωσε η Κάλας.
Χρηματοδότηση και επόμενα βήματα
Το σχέδιο «ReArm Europe / Readiness 2030», που παρουσιάστηκε νωρίτερα φέτος, αποτελεί τη χρηματοδοτική ραχοκοκαλιά της πρωτοβουλίας. Περιλαμβάνει:
- Την ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας για αμυντικές δαπάνες.
- Το χρηματοδοτικό μέσο SAFE (Security Action for Europe), που παρέχει δάνεια για επενδύσεις στην ευρωπαϊκή άμυνα.
Σκοπός είναι να δοθεί στα κράτη-μέλη η δυνατότητα να αυξήσουν γρήγορα και ουσιαστικά τις επενδύσεις τους στον τομέα της άμυνας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου είχε ζητήσει ο νέος «χάρτης πορείας» να περιλαμβάνει σαφείς στόχους, ορόσημα και χρονοδιαγράμματα, ώστε η ΕΕ να επιτύχει πλήρη αμυντική ετοιμότητα έως το 2030.
Πηγή: Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ