Μια επίσκεψη του στρατάρχη του στρατού της ανατολικής Λιβύης Χαλίφα Χάφταρ σε ρωσικό αεροπλανοφόρο θεωρήθηκε ότι αποτελεί μήνυμα υποστήριξης προς το πρόσωπό του, ενώ σηματοδοτεί και το ενδιαφέρον της Μόσχας να αποκτήσει μεγαλύτερο ρόλο στην περιοχή, μετά την επέμβασή της στη Συρία.
Ο Χάφταρ είναι μια σημαντική προσωπικότητα στην ανατολική Λιβύη, που έχει βλέψεις να κυριαρχήσει και στην εθνική σκηνή της χώρας. Η δέσμευσή του προς τη Ρωσία έρχεται σε μια στιγμή που η υποστηριζόμενη από τον ΟΗΕ Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας με έδρα την Τρίπολη, την οποία ο στρατάρχης δεν αναγνωρίζει, βρίσκεται για ακόμη μία φορά σε κρίση.
Η ρωσική υποστήριξη ενδέχεται να ενθαρρύνει τον Χάφταρ να κινηθεί για να αναλάβει εξουσίες στην Τρίπολη, κάτι που είναι πολύ πιθανό να πυροδοτήσει νέες συγκρούσεις και ενδέχεται να αποτελέσει μεγάλο εμπόδιο για την κυβέρνηση της Λιβύης.
Οι χώρες της Δύσης εκτιμούν ότι η υποστηριζόμενη από τον ΟΗΕ Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας αποτελεί την καλύτερη ευκαιρία για τη Λιβύη να αποφύγει να πέσει στην αναρχία και στο χάος.
Υπό την ηγεσία του Φάγεζ αλ Σάρατζ, η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας υποτίθεται ότι θα αντικαθιστούσε τις δύο «κυβερνήσεις» που συγκρούονταν για την εξουσία στη Λιβύη επί σχεδόν δύο χρόνια, η μία στο ανατολικό τμήμα της χώρας και η άλλη στην Τρίπολη, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει να εδραιώσει την εξουσία της.
Όμως την ώρα που οι διχόνοιες και οι αντιπαλότητες έχουν αποδυναμώσει την κυβέρνηση στην πρωτεύουσα, ο Χάφταρ φαίνεται να δέχεται ώθηση στα ανατολικά, με την υποστήριξη ξένων συμμάχων που υποστηρίζουν τον αγώνα του κατά των ισλαμιστών ανταρτών.
Ο Χάφταρ έχει στενούς δεσμούς με την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ενώ έχει καλλιεργήσει φιλία με τη Ρωσία. Επισκέφθηκε τη Μόσχα δύο φορές πέρυσι για να ζητήσει τη βοήθειά της στην εκστρατεία του κατά των ισλαμιστών.
Η επίσκεψή του στο αεροπλανοφόρο «Ναύαρχος Κουζνέτσοφ» ήταν η πιο ξεκάθαρη ένδειξη μέχρι στιγμής της υποστήριξης που δέχεται από τη Ρωσία. Σε βιντεοσύνδεση από το αεροπλανοφόρο, ο Χάφταρ και ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου συζήτησαν για τη μάχη «κατά των τρομοκρατικών οργανώσεων», έναν από τους δηλωμένους στόχους της Μόσχας στην εκστρατεία της στη Λιβύη.
Μετά την επέμβασή της στη Συρία, η Ρωσία θεωρεί τη Λιβύη μέσο για να εδραιώσει την επιστροφή της στη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με τον Αλεξέι Μαλασένκο, ερευνητή στο ινστιτούτο Dialogue of Civilizations που έχει στενές σχέσεις με τη ρωσική ηγεσία.
«Μόνο η Συρία δεν είναι αρκετή. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε μία ακόμη χώρα όπου θα υπάρχει ρωσική παρουσία, όχι μόνο στη Συρία, αλλά γενικώς στη Μέση Ανατολή. Η Λιβύη είναι ένα βολικό μέρος για αυτό. Είναι σε απόλυτο χάος και μπορεί κανείς πάντα να πει ότι η Ρωσία βοηθά στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας», επεσήμανε.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ενδέχεται επίσης να ενδιαφέρεται να αποκαταστήσει την επιρροή της χώρας του στη Λιβύη, αναφέρουν αναλυτές. Πριν από την ανατροπή του ο Λίβυος ηγέτης Μουάμαρ Καντάφι είχε στενές σχέσεις με τη Μόσχα και ο Πούτιν είχε αντιταχθεί στην εκστρατεία του ΝΑΤΟ για την ανατροπή του.
Η Ρωσία δεν είχε χρησιμοποιήσει το βέτο της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για να εμποδίσει την υιοθέτηση μιας απόφασης που επιτρέπει την ανάληψη στρατιωτικής δράσης στη Λιβύη, όμως ο Πούτιν, που δεν ήταν πρόεδρος τότε, πήρε το ρίσκο να εκφράσει διαφορετική άποψη.
Η Ρωσία επισήμως υποστηρίζει τη μεσολάβηση του ΟΗΕ στη Λιβύη και λέει ότι τηρεί το εμπάργκο στην πώληση όπλων που έχει επιβληθεί στη χώρα.
Όμως είναι πιθανό να επιθυμεί να αποκαταστήσει τα συμβόλαια αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων που είχε στη Λιβύη και τα οποία ακυρώθηκαν με την πτώση του Καντάφι το 2011, μέσω νέων συμφωνιών για την πώληση όπλων και την εκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων της Λιβύης.
Το κοινοβούλιο και η κυβέρνηση που έχουν δημιουργηθεί στην ανατολική Λιβύη και είναι σύμμαχοι του Χάφταρ δεν έχουν άμεσο έλεγχο στα έσοδα από την πώληση πετρελαίου. Όμως έχουν διατηρήσει παραρτήματα αντίπαλα στην κεντρική τράπεζα της χώρας, που έχουν τυπώσει λιβυκά δινάρια στη Ρωσία, και στην Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου, που έχουν προσπαθήσει μάταια να παρακάμψουν τις αποφάσεις του ΟΗΕ και να πουλήσουν πετρέλαιο ανεξάρτητα από την Τρίπολη.
Ο Χάφταρ, πρώην σύμμαχος του Καντάφι, που επέστρεψε στη χώρα για να συμμετάσχει στην εξέγερση που οδήγησε στην ανατροπή του, αρνείται να συμμορφωθεί με τη συμφωνία που επετεύχθη μέσω της παρέμβασης του ΟΗΕ και η οποία οδήγησε στη δημιουργία της κυβέρνησης εθνικής ενότητας, κατηγορώντας την ότι συντάσσεται με τις ισλαμιστικές δυνάμεις που κατάλαβαν την Τρίπολη το 2014.
Στα ανατολικά ο Λιβυκός Εθνικός Στρατός, τον οποίο διοικεί, σφίγγει τον κλοιό στην περιοχή, εκδιώκοντας τους ισλαμιστές από το μεγαλύτερο μέρος της Βεγγάζης, διορίζοντας στρατιωτικούς κυβερνήτες και επεκτείνοντας τον έλεγχό του στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.
Οι Δυτικοί απεσταλμένοι ιδιωτικά έχουν αρχίσει να αναγνωρίζουν τις νίκες του Στρατού εναντίον των ισλαμιστών, αν και δημοσίως επιμένουν ότι η συμφωνία του ΟΗΕ είναι ο μόνος τρόπος να επανέλθει η σταθερότητα στη Λιβύη.
Ελπίζοντας σε μεγαλύτερη υποστήριξη στον αγώνα του κατά των ισλαμιστών από τον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο Χάφταρ προβάλλει από θέση ισχύος ως ένας συνομιλητής της νέας αμερικανικής κυβέρνησης, σημειώνει ο αναλυτής Καρίμ Μέζραν.
«Εκτιμά ότι η πολιτική συμφωνία θα αποτύχει και στο μυαλό του πιστεύει ότι η μόνη λύση θα είναι μια στρατιωτική ανάληψη της εξουσίας. Τελικά πιστεύει ότι η Δύση θα είναι στο πλευρό του», πρόσθεσε.