ΟΗΕ: Η ατζέντα της Γενικής Συνέλευσης, οι ηχηρές απουσίες και η ελληνική συμμετοχή

Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ξεκινά την Τρίτη στη Νέα Υόρκη. Όπου ηγέτες από όλον τον κόσμο θα συζητήσουν για σειρά διεθνών ζητημάτων. Το «παρών» δίνει και ο Μητσοτάκης.

Ηγέτες από όλον τον κόσμο μεταβαίνουν στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ).

Το εμβληματικό κτίριο του ΟΗΕ θα πλημμυρίσει αυτή την εβδομάδα από ομιλίες και συζητήσεις για σειρά θεμάτων, ενώ το ενδιαφέρον είναι παραδοσιακά στραμμένο και στις συναντήσεις που γίνονται στο περιθώριο της διοργάνωσης.

Ακολουθεί ένας σύντομος οδηγός με όσα πρέπει να γνωρίζετε για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ

Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ

Η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών είναι η πλέον εμβληματική διεθνής συνεδρίαση. Πρόκειται για το κεντρικό όργανο αποφάσεων του ΟΗΕ στο οποίο εκπροσωπούνται και τα 193 κράτη μέλη.

Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης δεν έχουν νομικά δεσμευτική ισχύ για τις κυβερνήσεις, αλλά φέρουν τη βαρύτητα και την ηθική εξουσία της διεθνούς κοινότητας.

Η 74η σύνοδος της Συνέλευσης ξεκίνησε στις 17 Σεπτεμβρίου και το σημαντικότερο γεγονός είναι η «γενική συζήτηση».

Παρά την ονομασία, ωστόσο, δεν πρόκειται τόσο για συζήτηση. Αντίθετα, πρόεδροι, πρωθυπουργοί και βασιλιάδες συζητούν για παγκόσμια ζητήματα και περιγράφουν τις πολιτικές και τις προτάσεις τους. Η γενική συζήτηση θα ξεκινήσει την Τρίτη.

Πέραν της Γενικής Συνέλευσης, πλήθος επαφών μεταξύ ηγετών γίνονται στο περιθώριο αυτής, καθώς και συναντήσεις για σειρά ζητημάτων όπως το κλίμα, η αειφόρος ανάπτυξη, η εξάλειψη των πυρηνικών κ.ά.

Σήμερα, Δευτέρα, θα διεξαχθεί Σύνοδος για το Κλίμα, στην οποία θα μιλήσουν περίπου 60 αρχηγοί κρατών, ενώ στη διοργάνωση θα συμμετάσχει και η Γκρέτα Τούνμπεργκ, η νεαρή Σουηδή ακτιβίστρια για το περιβάλλον. Ομιλία θα απευθύνει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Ο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να «σνομπάρει» τη Σύνοδο για το Κλίμα και να προεδρεύσει συνάντησης για τη θρησκευτική ελευθερία στο ίδιο κτίριο.

Οι ομιλητές

Κάθε κράτος μέλος έχει δικαίωμα να πάρει τον λόγο για 15 λεπτά, παρότι μπορεί να ξεπεράσουν το όριο αυτό. Οι ομιλίες διεξάγονται επί ημέρες, αν και το ενδιαφέρον συνήθως πέφτει στην πρώτη ημέρα οπότε και ανεβαίνουν στο πόντιουμ οι «μεγαλύτεροι παίκτες».

Παραδοσιακά, πρώτη λαμβάνει τον λόγο η Βραζιλία. Την πρώτη ημέρα, δηλαδή την Τρίτη, τον λόγο θα λάβουν επίσης ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν και ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να μιλήσει την Παρασκευή, 27 Σεπτεμβρίου. Την ίδια ημέρα, τον λόγο θα λάβει επίσης η Ρωσία και η Κίνα.

Οι ηχηρές απουσίες

Η φετινή Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σημαδεύεται από ηχηρές απουσίες. Μεταξύ άλλων, δεν αναμένεται να παρευρεθούν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ.

Απών θα είναι και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, όπως και ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο. Παρότι ο ΟΗΕ δεν έχει αναγνωρίσει τον αυτοανακηρυχθέντα μεταβατικό πρόεδρο της χώρας, Χουάν Γκουαϊδό, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας φέρεται ότι θα βρεθεί στη συνέλευση. Ωστόσο, ο γ.γ. του ΟΗΕ έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο συνάντησης μαζί του.

Η ατζέντα

Τα τρία χρόνια διακυβέρνησης Τραμπ, οι ΗΠΑ έχουν εμπλακεί σε σειρά διεθνών ζητημάτων και κρίσεων.

Ένα από τα τελευταία διεθνή θέματα που απασχολούν είναι η κρίση με το Ιράν. Ερώτημα παραμένει εάν ο Τραμπ θα συναντηθεί με τον Ιρανό πρόεδρο Ροχανί. Παρότι κάτι τέτοιο είχε ακουστεί το προηγούμενο διάστημα, οι πρόσφατες επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στη Σαουδική Αραβία, για τις οποίες οι ΗΠΑ κατηγόρησαν το Ιράν (παρότι την ευθύνη ανέλαβαν οι Χούτι της Υεμένης), μια συνάντηση Τραμπ-Ροχανί φαντάζει πλέον απίθανη.

Είτε ο Τραμπ, είτε οι σύμμαχοί του στον Περσικό Κόλπο είναι πιθανό να παροτρύνουν τους παγκόσμιους να τους βοηθήσουν να οικοδομήσουν έναν συνασπισμό εναντίον του Ιράν, καθώς οι ΗΠΑ πρόκειται να αναπτύξουν στρατιωτικές δυνάμεις στη Μέση Ανατολή μετά τα γεγονότα στη Σαουδική Αραβία.

Ο πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ροχανί, θα παρουσιάσει ένα σχέδιο περιφερειακής συνεργασίας υπό τον τίτλο «Συνασπισμός της Ελπίδας». Ο ίδιος κατέστησε σαφές ότι η πρόταση θα αποκλείει τις ΗΠΑ, γεγονός που πιθανώς θα το καθιστά απαράδεκτο στα μάτια των τοπικών συμμάχων της Αμερικής και ανταγωνιστών του Ιράν.

Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος αναμένεται να βρεθεί αυτή την εβδομάδα και η Κορεατική Χερσόνησος. Οι συνομιλίες Τραμπ και Κιμ για τα πυρηνικά έχουν παγώσει ενώ ούτε οι ΗΠΑ ούτε ο ΟΗΕ φαίνεται να σχεδιάζουν άρση ή χαλάρωση των κυρώσεων κατά της Βόρειας Κορέας.

Στην ατζέντα της Συνέλευσης θα βρεθεί επίσης η γεωπολιτική κόντρα μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας με αφορμή και την εμπορική διαμάχη και τις αλληλοκατηγορίες για ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις η μία της άλλης χώρας. Επί τάπητος αναμένεται να τεθεί και η κρίση στη Βενεζουέλα.

Σύμφωνα με τη ρωσική αντιπροσωπεία, η Μόσχα θα εργαστεί για «πολυμερείς προσεγγίσεις» στη Γενική Συνέλευση με δικές της πρωτοβουλίες της όπως για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και τη μη διάδοση όπλων στο διάστημα.

Όσο για την Ελλάδα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει πλούσιο πρόγραμμα επαφών στη Νέα Υόρκη. Το ενδιαφέρον στρέφεται στις συναντήσεις που θα έχει με Τραμπ και Ερντογάν, εν μέσω και των εξελίξεων στο προσφυγικό και την αύξηση των ροών σε νησιά του Βορείου Αιγαίου.

Πηγή: Sputnik