Πέραν της κράτησης του Αμερικανού πάστορα Μπράνσον στην Τουρκία, η πραγματική αιτία πίσω από τον «πόλεμο» μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας είναι τα τελευταίας τεχνολογίας αντιαεροπορικά συστήματα S-400 που σκοπεύει να αγοράσει η Τουρκία και για χάρη των οποίων οι μέχρι πρότινος στενοί σύμμαχοι βρίσκονται πλέον στα μαχαίρια.
Το S-400 ‘Triumf’ είναι το πιο προηγμένο ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα, εν ενεργεία, σχεδιασμένο να εμπλέκεται με μεγάλη ποικιλία στόχων. Το σύστημα είναι ικανό να καταρρίπτει αεροσκάφη σε απόσταση έως 400 χιλιομέτρων και βαλλιστικούς πυραύλους σε απόσταση 60 χιλιομέτρων.
Μπορεί να χρησιμοποιήσει τουλάχιστον τέσσερις τύπους αντιαεροπορικών βλημάτων, σχεδιασμένα για διαφορετικούς τύπους στόχων. Πρόσθετα είδη πυρομαχικών αναπτύσσονται επίσης, με τις δυνατότητές τους να παραμένουν μυστήριο. Τον περασμένο Απρίλιο, οι Ρώσοι στρατιωτικοί αποκάλυψαν ότι τα στρατεύματα έλαβαν νέα παρτίδα πυραύλων για τους S-400, ικανά να χτυπήσουν στόχους σε χαμηλή τροχιά.
Μια μονάδα S-400 αποτελείται από τουλάχιστον έξι εκτοξευτές, ένα όχημα διοίκησης, ένα κινητό ραντάρ, οχήματα μεταφοράς και φόρτωσης. Μια μονάδα μπορεί να ανιχνεύσει εισερχόμενους εναέριους στόχους σε απόσταση 600 χιλιομέτρων και να εμπλακεί μέχρι και με 36 από αυτούς ταυτόχρονα.
Το σύστημα S-400, και συγκεκριμένα οι εξαγωγές του σε άλλα κράτη, έχει προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση παγκοσμίως, κυρίως στις ΗΠΑ.
Η απόφαση της Τουρκίας να αγοράσει τα συστήματα καταδικάστηκε από την Ουάσινγκτον, η οποία «ανησυχούσε» για την έλλειψη «διαλειτουργικότητας» μεταξύ των συστημάτων S-400 και των συστημάτων του ΝΑΤΟ, για την υπαρκτή πιθανότητα μεταφοράς στη Ρωσία πληροφοριών ζωτικής σημασίας αναφορικά με μια σειρά αμερικανικών οπλικών συστημάτων που χρησιμοποιεί η Τουρκία, για την ολοένα και στενότερη συνεργασία Άγκυρας και Μόσχας, καθώς επίσης και για την όλο και περισσότερο αντιδυτική-αντιαμερικανική συμπεριφορά της Τουρκίας.
Καθώς η Άγκυρα δεν ενέδωσε στην πίεση των ΗΠΑ, παράλληλα με την κράτηση του πάστορα Μπράνσον και άλλων αμερικανών, η Ουάσιγκτον κατέφυγε σε απειλές, αλλά και κυρώσεις που έχουν γονατίσει την Τουρκική οικονομία, στο πάγωμα της παράδοσης των stealth μαχητικών F-35 στην Τουρκία, καθώς και την εξέταση μιας ενδεχόμενης αποπομπής της Τουρκίας από το πρόγραμμα παραγωγής των stealth F-35.
Ενώ η εμμονή των ΗΠΑ με το S-400 μπορεί να εξηγηθεί με την περίφημη προσπάθεια να «αντιμετωπίσει» τη Μόσχα, η ζήτηση για ρωσικά όπλα βλάπτει τις πωλήσεις όπλων της Αμερικής – καθώς το S-400 είναι απλά καλύτερο.
Ο ανταγωνιστής των S-400, το αμερικανικό σύστημα Patriot, έχει σημαντικά λιγότερες δυνατότητες. Το S-400 μπορεί να εμπλέξει στόχους σε ταχύτητες που είναι σχεδόν δύο φορές υψηλότερες από τους Patriot. Το τελευταίο έχει μάλιστα μικρότερο βεληνεκές, τόσο σε σχέση με τους εναέριους στόχους, όσο και τους βαλλιστικούς. Φυσικά, οι Patriot μπορούν να συμπληρωθούν από ένα άλλο προϊόν που παράγουν οι ΗΠΑ – το Terminal High Altitude Area Defense (THAAD), σχεδιασμένο να στοχεύει αποκλειστικά βαλλιστικούς πυραύλους.
Αλλά γιατί να αγοράσει κανείς δύο αμερικανικά συστήματα, εάν ένα S-400 μπορεί να κάνει τη δουλειά;