Το μικρό νησί της Μαύρης Θάλασσας γνωστό ως Νησί των Φιδιών (Snake Island) έχει διεκδικηθεί έντονα από την Ουκρανία και τη Ρωσία καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεχιζόμενης ρωσικής εισβολής, αλλά γιατί είναι τόσο σημαντικό;
Παρά την έλλειψη πολλών φυσικών πόρων ή παραδοσιακής στρατιωτικής παρουσίας – μέχρι τώρα – το νησί έχει μεγάλη στρατηγική σημασία τόσο για την Ουκρανία όσο και για τη Ρωσία, και είναι μέρος του λόγου για τον οποίο οι μάχες για το νησί συνεχίζονται ακόμη.
Τι είναι το Snake Island;
Το Snake Island, γνωστό και ως νησί Zmiinyi, είναι ένα μικρό νησί μόλις 0,17 τετραγωνικών χιλιομέτρων με πολύ μικρό πληθυσμό και μόλις ένα χωριό.
Πολυάριθμα ιστορικά γεγονότα έχουν συμβεί εντός και γύρω από το νησί, όπως η Μάχη του Φιδονησίου το 1788. Κάποτε στέγαζε έναν ραδιοφωνικό σταθμό του Άξονα κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ήταν υπό τον έλεγχο της Ρουμανίας.
Σήμερα, η κύρια λειτουργία του νησιού είναι να παίζει ρόλο στην οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών της Ρουμανίας και της Ουκρανίας. Πράγματι, πολλοί χαρακτήρισαν το νησί απαραίτητο για τις θαλάσσιες διεκδικήσεις του Κιέβου. Ωστόσο, είχε μικρή συνεισφορά ως προς τη στρατιωτική λειτουργία.
Το Snake Island κατά τη διάρκεια του πολέμου
Οι μάχες για το νησί ξεκίνησαν την ίδια μέρα που ξεκίνησε ο πόλεμος.
Στις 24 Φεβρουαρίου, την πρώτη ημέρα της εισβολής των Ρώσων στην Ουκρανία, δύο ρωσικά πλοία, με επικεφαλής το Moskva, άρχισαν να επιτίθενται στο νησί. Το πλήρωμα του Moskva είχε ζητήσει από τους 13 Ουκρανούς συνοριοφύλακες στο νησί, τη μοναδική στρατιωτική παρουσία εκεί, να παραδοθούν.
Ωστόσο, οι στρατιώτες απάντησαν: «Ρωσικό πολεμικό πλοίο, άντε γ@@@σου». Στη συνέχεια, τα πλοία άνοιξαν πυρ. Τελικά, το νησί καταλήφθηκε και οι φρουροί θεωρήθηκαν νεκροί – αν και αργότερα επιβεβαιώθηκε ότι ήταν ζωντανοί και συνελήφθησαν ως αιχμάλωτοι πολέμου πριν απελευθερωθούν.
Αυτή η στιγμή έχει γίνει σημείο αναφοράς για την Ουκρανία εν μέσω της συνεχιζόμενης εισβολής, με τη χώρα να εκδίδει ακόμη και αναμνηστικά γραμματόσημα του περιστατικού.
Οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν επίσης γύρω από το νησί, συνέπεια των οποίων – σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες – ήταν η βύθιση του ίδιου του Moskva.
Η σημασία του νησιού για το ηθικό
Εν μέρει, το Snake Island έχει γίνει σύμβολο της ουκρανικής αντίστασης κατά της Ρωσίας. Ως εκ τούτου, το νησί έχει μεγάλη αξία για το ηθικό.
Αυτό είναι κάτι που η ίδια η Ουκρανία έχει σημειώσει.
«Το Snake Island έγινε σύμβολο της σκληρής σαν βράχου επιμονής μας και της ήττας των πιο επίμονων προσπαθειών του εχθρού», δήλωσε η Νότια Επιχειρησιακή Διοίκηση μετά από επίθεση με drone την περασμένη εβδομάδα.
Η Ρωσία έχει επίσης αναγνωρίσει αυτή τη συμβολική αξία που έχει για την Ουκρανία και κατηγόρησε το Κίεβο ότι επιχειρεί μια εκστρατεία «δημοσίων σχέσεων» για την ανακατάληψη του νησιού.
Αλλά η αξία του Snake Island υπερβαίνει τον συμβολισμό.
Στρατηγική αξία του Snake Island
Όμως δεν είναι μόνο ο συμβολισμός ο λόγος που η Ουκρανία συνέχισε να χτυπά στόχους στο νησί, όπως ακριβώς και η Ρωσία δεν υπερασπίζεται συνεχώς το νησί και οχυρώνει την εκεί θέση της χωρίς λόγο.
Η θέση του νησιού στη Μαύρη Θάλασσα καθιστά δυνατό τον έλεγχο των υδάτων, με αντίκτυπο και στον εναέριο χώρο της νότιας Ουκρανίας.
Όπως σημειώνεται σε πρόσφατη έκθεσή της η δεξαμενή σκέψης «Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW)», η Ρωσία χρησιμοποιεί το Snake Island για να προσπαθήσει να παρεμποδίσει τις θαλάσσιες επικοινωνίες της Ουκρανίας στην περιοχή, ειδικά γύρω από το μεγάλο λιμάνι της Οδησσού.
Επιπλέον, σε μια νέα έκθεση που δημοσίευσε η Ουκρανική Διεύθυνση Πληροφοριών (GUR), σημειώθηκε επίσης ότι το Snake Island είναι απαραίτητο για τις ναυτικές αποστολές της Ρωσίας.
Σύμφωνα με τον αρχηγό του GUR, Kyrylo Budanov, το Snake Island είναι, θεωρητικά, ο μόνος τρόπος για να πραγματοποιήσει πιθανώς η Ρωσία μια επιχείρηση απόβασης στην Υπερδνειστερία, τη φιλορωσική αποσχισθείσα περιοχή της Μολδαβίας.
Η ιδέα του σχηματισμού ενός χερσαίου διαδρόμου που θα συνδέει την Υπερδνειστερία με την Κριμαία, το Ντονμπάς και τη Ρωσία είναι κάτι που υποτίθεται από αναφορές πληροφοριών καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου ως ένας από τους κύριους στόχους της Ρωσίας.
Επιπλέον, πολλοί στην Ουκρανία φοβούνται εδώ και καιρό ότι η Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την Υπερδνειστερία ως σημείο εκκίνησης για μια νέα επίθεση κατά της Ουκρανίας, αυτή τη φορά από τη Δύση.
Όλα αυτά υπογραμμίζουν τη σημασία του Snake Island ως το κλειδί για να γίνει αυτό – ειδικά με την ουκρανική αντίσταση που επιβραδύνει την εδαφική προέλαση της Ρωσίας στο Νότο.
Αυτό προστίθεται στην δυνατότητα του νησιού να ελέγχει ουσιαστικά τη θάλασσα νότια της Ουκρανίας.
«Όποιος ελέγχει το νησί μπορεί να εμποδίσει την κίνηση πολιτικών πλοίων προς όλες τις κατευθύνσεις νότια της Ουκρανίας ανά πάσα στιγμή», είπε ο Μπουντάνοφ. «Αυτό είναι ένα στρατηγικά σημαντικό σημείο για το άνοιγμα εμπορικών οδών, την εισαγωγή όπλων και τον αποκλεισμό κάθε πιθανής ρωσικής στρατιωτικής δράσης στην Υπερδνειστερία, από όπου μπορούν να επιτεθούν στο δυτικό τμήμα της Ουκρανίας».
Γι’ αυτόν τον λόγο, σημείωσε, «θα παλέψουμε για το νησί όσο χρειαστεί».
Πηγή: jpost.com