Η λεγόμενη «κρίση των 10 πρέσβεων» στην Τουρκία φαίνεται πως εκτονώθηκε. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Υπάρχουν «νικητές» και «ηττημένοι»; Γιατί ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου προειδοποίησε ή και «απείλησε» με παραίτηση και τι του απάντησε ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν;
Τα γεγονότα είναι λίγο-πολύ γνωστά. Οι πρέσβεις 10 χωρών, ανάμεσα στις οποίες οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Γαλλία και ο Καναδάς, με δήλωσή τους ζήτησαν την αποφυλάκιση του Οσμάν Καβαλά, ο Ερντογάν άστραψε και βρόντηξε και ζήτησε την κεφαλή των πρέσβεων επί πίνακι, δηλαδή να κηρυχθούν persona non gratae, οι πρεσβείες διαδοχικά εξέδωσαν μια λιτή ανακοίνωση ότι τηρούν το άρθρο 41 της Σύμβασης της Βιέννης για τις διπλωματικές σχέσεις κι ο Ερντογάν δήλωσε πως το θέμα είναι λήξαν, λέγοντας: «Σήμερα, τα λάθη που έγιναν από τις πρεσβείες έχουν αντιστραφεί».
Η Τουρκία μπορεί να ισχυρίζεται ότι οι πρέσβεις «υποχώρησαν» αποδεχόμενοι το περίφημο πλέον άρθρο 41, που ορίζει ότι δεν παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις ενός κράτους, εν προκειμένω της Τουρκίας. Οι 10 χώρες υποστηρίζουν πως είπαν το αυτονόητο, ότι δηλαδή αναγνωρίζουν και τηρούν τις διεθνείς συμβάσεις. Και να επισημαίνουν με νόημα ότι κανείς από τους πρέσβεις δεν κηρύχθηκε «ανεπιθύμητο πρόσωπο – persona non grata».
Όπως αναφέρει η τουρκική έκδοση της DW, ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος βρισκόταν στη Νότια Κορέα όταν ο Ερντογάν ζήτησε να κηρυχθούν οι 10 πρέσβεις «ανεπιθύμητα πρόσωπα», προτίμησε να συναντηθεί πρόσωπο με πρόσωπο με τον Τούρκο Πρόεδρο, ζητώντας του να αναβάλει την εφαρμογή της απειλής του για μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου.
Πάντα σύμφωνα με τις πληροφορίες που επικαλείται η Τουρκική DW, ο Τσαβούσογλου, ο οποίος δεν ανταποκρίθηκε «ευγενικά» στο αίτημα του Ερντογάν, μετέφερε το μήνυμα ότι «αν οι πρεσβευτές κηρυχθούν persona non gratae, τότε θα φύγω από το υπουργείο». Ωστόσο, ο Ερντογάν φέρεται να απάντησε σε αυτό το μήνυμα: «Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα».
Λέγεται ότι στελέχη του AKP, που ανησυχούσαν ότι η κήρυξη των πρεσβευτών «persona non gratae» θα ζημίωνε την Τουρκίας επικοινώνησαν με τον Ερντογάν και αναζήτησαν μια φόρμουλα για τη λύση της κρίσης. Αναφέρεται ότι στη συνέχεια παρενέβη η Προεδρία και το Υπουργείο Εξωτερικών και οι πρεσβείες συμφώνησαν να δηλώσουν ότι δεν αναμειγνύονται στις εσωτερικές υποθέσεις της Τουρκίας.
«Η Τουρκία έκανε ένα βήμα πίσω»
Η τουρκική πλευρά χαρακτήρισε τη δήλωση αυτή των πρεσβειών ως ένα είδος «οπισθοχώρησης». Ποιος λοιπόν έκανε πραγματικά πίσω;
Ωστόσο σύμφωνα με τον Yaşar Yakis, τον πρώτο υπουργό Εξωτερικών του AKP, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. «Στην πραγματικότητα, η Τουρκία έκανε ένα βήμα πίσω. Η κρίση λύθηκε, αλλά τα απομεινάρια της θα παραμείνουν. Είδαμε για άλλη μια φορά ότι ο Ερντογάν δεν γνωρίζει διπλωματία», είπε στην DW.
Σημειώνοντας ότι το πιο φυσικό για τις πρεσβείες ήταν να επιβεβαιώσουν τη δέσμευσή τους στη Σύμβαση της Βιέννης και ότι αυτό δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ως «βήμα πίσω», ο Yakis πρόσθεσε: «Η Τουρκία κάνει ένα βήμα πίσω. Από εδώ και πέρα ο Ερντογάν θα βρεθεί αντιμέτωπος με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Δηλαδή να εφαρμόσει τις αποφάσεις και να απελευθερώσει τον Καβάλα και τον Ντεμιρτάς».
Πηγή: dw.com/tr