Ανάλυση της δεξαμενής σκέψης του Στράτφορ
Πηγη: Stratfor
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, αυτή τη στιγμή, έχουν χάσει την ισορροπία, καθώς έρχονται να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις στα πολεμικά θέατρα Συρίας–Ιράκ, αλλά και τις προκλήσεις στην Ουκρανία. Σε κανένα από αυτά τα πεδία δεν έχουν μια σαφή απάντηση για την επίλυση της κρίσης. Βρίσκονται σε αμηχανία καθώς δεν υπάρχει μια ορατή εκδοχή για μια ενδεχόμενη επιτυχία, δεν γνωρίζουν τι πόρους είναι προετοιμασμένοι να διαθέσουν, και αν οι επιπτώσεις από μια ενδεχόμενη ήττα θα μπορούσαν να είναι διαχειρίσιμες.
Ένα δίλημμα αυτού του είδους δεν είναι ασυνήθιστο για μια παγκόσμια υπερδύναμη όπως είναι οι ΗΠΑ. Το μεγάλο εύρος συμφερόντων και ο βαθμός επιρροής προκαλούν απρόβλεπτες καταστάσεις και αυτά τα γεγονότα, ειδικά όταν συμβαίνουν ταυτόχρονα σε διαφορετικές περιοχές του πλανήτη, παράγουν περιβάλλον ανασφάλειας και σύγχυσης. Η γεωγραφική θέση των ΗΠΑ και η δύναμη ισχύος που διαθέτουν, επιτρέπει στη χώρα να ακολουθήσει έναν αβέβαιο δρόμο μέχρι κάποιο βαθμό, δίχως καταστροφικές συνέπειες, όμως είναι επιβεβλημένη η δημιουργία μιας συνεκτικής και ολοκληρωμένης στρατηγικής, ακόμη και αν αυτή είναι τελικά η υποχώρηση ώστε τα γεγονότα να πάρουν το δρόμο τους δίχως την εμπλοκή των ΗΠΑ. Σε αυτό το σημείο, ο αναλυτής του Στράτφορ Τζορτζ Φρίντμαν, επισημαίνει πως δεν προτείνει αυτή τη στρατηγική επί του παρόντος αλλά υποστηρίζει πως σε κάποια φάση, η σύγχυση πρέπει να εκλείψει και οι καθαρές προτάσεις να αναδειχθούν. Όταν αυτό συμβεί, ως αποτέλεσμα οι ΗΠΑ θα διαθέτουν μια νέα στρατηγική χάρτα που θα περιλαμβάνει και τις δυο συρράξεις.
Το πιο κρίσιμο ζήτημα για τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι να δημιουργήσουν ένα ενιαίο ολοκληρωμένο σχέδιο που θα λαμβάνει υπόψη τις πιο πιεστικές προκλήσεις. Ένα τέτοιο σχέδιο πρέπει να ξεκινήσει από τον καθορισμό ενός μετώπου επιχειρήσεων που θα είναι γεωγραφικά συνεκτικό, ώστε να επιτρέπει μια ολοκληρωμένη πολιτική ελιγμών και τον στρατιωτικό σχεδιασμό. Στις ΗΠΑ το στρατιωτικό δόγμα έχει μετακινηθεί ρητά μακριά από την στρατηγική των δύο πολέμων. Σε επιχειρησιακό επίπεδο, μπορεί να μην είναι δυνατόν να αντιμετωπίσει όλους τους αντιπάλους ταυτοχρόνως, αλλά εννοιολογικά, είναι απαραίτητο να σκεφτόμαστε σε ένα πλαίσιο ενός επιχειρησιακού πυρήνα με συνοχή. Για τον αναλυτή, είναι όλο και πιο σαφές ότι ο στόχος των ΗΠΑ θα πρέπει να είναι η Μαύρη Θάλασσα.
Ουκρανία και Συρία-Ιράκ
Υπάρχουν επί του παρόντος δύο ενεργά θέατρα στρατιωτικής δράσης σε ευρεία δυνητική σημασία. Το πρώτο είναι στην Ουκρανία, το άλλο είναι στην ευρύτερη περιοχή της Συρίας-Ιράκ, όπου οι δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους έχουν ξεκινήσει μια επίθεση με στόχο τον έλεγχο περιοχών και στις δύο χώρες – και σήμερα ελέγχουν σημαντικές περιοχές μεταξύ του Λεβάντε και του Ιράν.
Οι περισσότεροι δεν αντιλαμβάνονται τη σύνδεση μεταξύ των δυο αυτών θεάτρων. Ναι, οι Ρώσοι αντιμετωπίζουν ένα εξελισσόμενο πρόβλημα με την περιοχή του Καυκάσου και υπάρχουν αναφορές πως Τσετσένοι αυτονομιστές συνεργάζονται με το Ισλαμικό Κράτος. Υπό αυτό το πρίσμα οι Ρώσοι δεν είναι εφησυχασμένοι με ότι συμβαίνει στη Συρία και το Ιράκ. Ταυτόχρονα όμως, οτιδήποτε αποσπά την προσοχή των ΗΠΑ από την Ουκρανία είναι επωφελές για τους Ρώσους. Από την πλευρά του, το ισλαμικό κράτος πρέπει να αντιταχθεί η Ρωσία σε μακροπρόθεσμη βάση. Όμως τώρα έχει ένα πιο άμεσο πρόβλημα, να αντιμετωπίσει, που είναι η δύναμη των ΗΠΑ, έτσι οτιδήποτε αποσπά τις Ηνωμένες Πολιτείες από την περιοχή είναι επωφελές για το Ισλαμικό Κράτος.
Η ουκρανική κρίση όμως, έχει μια πολύ διαφορετική πολιτική δυναμική από την κρίση στο Ιράκ και τη Συρία. Οι στρατιωτικές δυνάμεις της Ρωσίας και του Ισλαμικού Κράτους δεν συντονίζονται με κανέναν τρόπο, και η ενδεχόμενη νίκη κάποιου από τους δυο ενδεχομένως θέτει σε κίνδυνο τα συμφέροντα του άλλου. Αλλά για τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες πρέπει να μοιράσουν την προσοχή τους, την πολιτική βούληση τους και την στρατιωτική δύναμη τους με ιδιαίτερη προσοχή, οι δύο κρίσεις πρέπει να αντιμετωπιστούν σε συνδυασμό. Οι Ρώσοι και το Ισλαμικό Κράτος έχουν την πολυτέλεια να επικεντρωθούν σε μία και μόνο κρίση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να ασχοληθούν και να συμβιβαστούν και με τους δύο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν σε διαδικασία περιορισμού της εμπλοκής τους στη Μέση Ανατολή, ενώ προσπαθούσαν να ασχοληθούν με την ουκρανική κρίση. Η κυβέρνηση Ομπάμα επιθυμεί ένα Ιράκ ακέραιο δίχως τζιχαντιστές και η Ρωσία να αποδεχθεί μια φιλοδυτική Ουκρανία. Επίσης, δεν θέλουν να αποστείλουν μεγάλο αριθμό στρατιωτικών δυνάμεων, ούτε στο ένα ούτε στο άλλλο θέατρο συγκρούσεων. Το ζητούμενο είναι πώς θα επιτύχει αυτούς τους στόχους δίχως ρίσκο. Εάν δεν μπορεί να το κάνει αυτό, τι ρίσκο θα πρέπει να πάρει ή θα αναγκαστεί να πάρει;
Στρατηγικές που ελαχιστοποιούν τους κινδύνους και όμως παράγουν τη μέγιστη επιρροή είναι εύλογες και θα έπρεπε να είναι θεμελιώδη αρχή κάθε χώρας. Με αυτή τη λογική, η στρατηγική των ΗΠΑ θα έπρεπε να διατηρήσουν την ισορροπία δυνάμεων σε μια περιοχή, χρησιμοποιώντας υποκατάστατα (π.χ. Κούρδοι) και να παρέχουν υλική υποστήριξη σε αυτά τα υποκατάστατα και να αποφεύγουν την άμεση στρατιωτική εμπλοκή έως ότου εξαλειφθεί κάθε άλλη επιλογή. Είναι πιο σημαντικό να παρέχουν τη στήριξη που απαιτείται ώστε να εξαλείψουν την ανάγκη για άμεση παρέμβαση.
Στο θέατρο της Συρίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες μετακινήθηκαν από μια στρατηγική, που αναζητεί ένα ενιαίο κράτος υπό τον έλεγχο κοσμικών φιλοδυτικών δυνάμεων, σε μια άλλη όπου αναζητούν μια νέα ισορροπία δυνάμεων μεταξύ των Αλεβιτών και των τζιχαντιστών. Στο Ιράκ, τον έλεγχο των Ηνωμένων Πολιτειών διαδέχθηκε μια ενιαία κυβέρνηση στην Βαγδάτη και τώρα προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το Ισλαμικό Κράτος χρησιμοποιώντας μια μικρή δύναμη των ΗΠΑ, αλλά κυρίως Κούρδους, Σιίτες και λίγους Σουνίτες εφέδρους. Αν αυτό το σχήμα αποτύχει, η στρατηγική των ΗΠΑ στο Ιράκ θα περιέλθει στην στρατηγική που ακολουθεί στη Συρία, δηλαδή, στην αναζήτηση μιας ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ των παρατάξεων. Δεν είναι σαφές κατά πόσο υπάρχει άλλη στρατηγική. Η αμερικανική κατοχή στο Ιράκ, που ξεκίνησε το 2003 δεν κατέληξε σε μια στρατιωτική λύση, και δεν θεωρείται πιθανό ότι μια ενδεχόμενη επανάληψη της κατάστασης του 2003 θα ευδοκιμούσε. Οποιαδήποτε στρατιωτική δράση πρέπει να πραγματοποιηθεί με μια σαφή έκβαση στον ορίζοντα και την εύλογη προσδοκία πως μια νέα κατανομή δυνάμεων θα επιτευχθούν μετά από αυτήν την έκβαση. Ευσεβείς πόθοι σε αυτήν την φάση δεν επιτρέπονται. Ρεαλιστικά, μια κρούση από αέρος και μια χερσαία διείσδυση των ειδικών δυνάμεων είναι πιθανό να αναγκάσει το Ισλαμικό Κράτος να συνθηκολογήσει ή και να οδηγήσει στη διάλυση του.
Η Ουκρανία, φυσικά, έχει διαφορετική δυναμική. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είδαν τα γεγονότα στην Ουκρανία είτε ως μια ευκαιρία για ηθικές νουθεσίες ή ως ένα στρατηγικό πλήγμα για την εθνική ασφάλεια της Ρωσίας. Με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, το αποτέλεσμα ήταν ίδιο: Συγκλόνισε τα θεμελιώδη συμφέροντα της Ρωσίας και έθεσε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν σε δύσκολη θέση. Οι υπηρεσίες πληροφοριών του Πούτιν απέτυχαν εντελώς να προβλέψουν ή να διαχειριστούν τα γεγονότα στο Κίεβο ή να πυροδοτήσουν μια ευρεία εξέγερση στην Ανατολική Ουκρανία. Επιπλέον, οι Ουκρανοί είχαν νικήσει τους φιλορώσους υποστηρικτές (με τη διάκριση μεταξύ φιλορώσων και Ρώσων στρατευμάτων να γίνεται όλο και πιο ανούσια κάθε μέρα που περνούσε). Αλλά ήταν φανερό ότι οι Ρώσοι δεν επρόκειτο απλώς να αφήσουν την ουκρανική πραγματικότητα να καταλήξει σε ένα τετελεσμένο γεγονός. Θα αντεπιτίθονταν. Αλλά ακόμα και τότε, θα εξακολουθούν να έχουν μετακυλήσει στο σημείο να έχουν χάσει τη δυνατότητα να διαμορφώσουν την πολιτική της Ουκρανίας συνολικά, και σήμερα να επηρεάζουν ένα μόνο μικρό μέρος της. Κατά συνέπεια, θα διατηρήσουν μια μόνιμα επιθετική στάση σε μια προσπάθεια να ανακτήσουν ό, τι έχει χαθεί.
Η στρατηγική των ΗΠΑ στην Ουκρανία ακολουθεί τα ίχνη της στρατηγικής στη Συρία και το Ιράκ. Πρώτον, η Ουάσιγκτον χρησιμοποιεί υποκατάστατα δυνάμεων. Δεύτερον, παρέχει υλική υποστήριξη και τρίτον, αποφεύγει την άμεση στρατιωτική εμπλοκή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν στοιχηματίσει και στηρίζουν τη στρατηγική τους σε επίφοβους συμμάχους. Και το αποτέλεσμα θα είναι ορατό σε μακροπρόθεσμη βάση. Η στρατηγική των ΗΠΑ πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ο περιορισμός της συμμετοχής έως ότου η κατάσταση δεν ήταν αντιμετωπίσιμη παρά μόνο με μαζική ανάπτυξη των αμερικανικών δυνάμεων. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες άλλαξαν τη στρατηγική τους για την δεσμεύσουν εκ των προτέρων τουλάχιστον κάποιες δυνάμεις. Αυτό επέφερε καλύτερα αποτελέσματα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι άτρωτες σε ξένες απειλές, μολονότι οι ξένες απειλές πρέπει να εξελιχθούν δραματικά. Η έγκαιρη παρέμβαση είναι λιγότερο δαπανηρή από την παρέμβαση της τελευταίας στιγμής. Ούτε το Ισλαμικό Κράτος ούτε η Ρωσία αποτελούν μια τέτοια απειλή για τις Ηνωμένες Πολιτείες, και είναι πολύ πιθανό ότι η αντίστοιχη ισορροπία δυνάμεων σε τοπικό επίπεδο μπορεί να επιτευχθεί. Αλλά αν αυτό δεν είναι εφικτό, οι κρίσεις θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε μια πιο άμεση απειλή για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και η διαμόρφωση της ισορροπίας ισχύος τοπικά, απαιτεί προσπάθεια λαμβάνοντας τουλάχιστον κάποια ρίσκα.
Μετάφραση- Επιμέλεια: OnAlert.gr
Πηγη: Stratfor
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Αποκεφάλισαν και τον δεύτερο αμερικανό δημοσιογράφο οι τζιχαντιστές
Το πορτοκαλί χρώμα σύμβολο μίσους μεταξύ ΗΠΑ και Ισλάμ