Του Δημήτρη Καιρίδη
Οι Δημοκρατικοί κέρδισαν την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων στις χθεσινές αμερικανικές εκλογές. Πρόκειται για μια μεγάλη αλλαγή στην Ουάσιγκτον. Η Βουλή ελέγχει τα οικονομικά της κυβέρνησης, αφού αυτή εγκρίνει τον προϋπολογισμό και κάθε δαπάνη, ενώ έχει το δικαίωμα να διατάσσει ανακρίσεις σε βάρος του Πρόεδρου. Για πρώτη φορά από την εκλογή του, ο Ντόναλντ Τραμπ θα έχει να αντιμετωπίσει τον έλεγχο της εχθρικής νομοθετικής εξουσίας.
Οι Ρεπουμπλικάνοι αύξησαν την πλειοψηφία τους στη Γερουσία, χάρη στη νίκη τους σε 2-3 αγροτικές και συντηρητικές πολιτείες, όπου ο Τραμπ παραμένει πολύ δημοφιλής. Η Γερουσία διορίζει τους ομοσπονδιακούς δικαστές και, άρα, οι επόμενες επιλογές του Τραμπ δεν θα συναντήσουν δυσκολίες στο να εγκριθούν. Οι Δημοκρατικοί, από την άλλη, κέρδισαν, τουλάχιστον, έξι θέσεις Κυβερνητών, κυρίως, στην κρίσιμη, για τις προεδρικές εκλογές του 2020, Μεσοδύση.
Η νίκη των Δημοκρατικών στηρίχθηκε στην κινητοποίηση της βάσης τους και, κυρίως, τριών ομάδων στις οποίες ο Τραμπ έχει καταστεί τοξικός: στις γυναίκες, στους νέους και στις μειονότητες, δηλαδή στους Αφρο-Αμερικάνους και στους Λατίνους. Το ευτύχημα για τους Δημοκρατικούς είναι ότι τα αποτελέσματα ενίσχυσαν τη μετριοπαθή πτέρυγα του κόμματος. Μια σειρά «προοδευτικοί» υποψήφιοι στα αριστερά του κόμματος απέτυχαν να ανατρέψουν τους Ρεπουμπλικάνους. Αυτό είναι σημαντικό ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2020. Ο Τραμπ θα ήθελε πολύ να «τρελάνει» τους Δημοκρατικούς και να τους ωθήσει στα αριστερά του πολιτικού φάσματος. Αντίθετα, η εκλογή μιας σειράς μετριοπαθών Δημοκρατικών σε πρώην ρεπουμπλικανικά προάστια ενισχύει την κεντρώα πτέρυγα του κόμματος και τη συνολική του εκλογιμότητα.
Αντίθετα, η μεταμόρφωση των Ρεπουμπλικάνων σε κόμμα του Τραμπ συνεχίζεται. Μια σειρά μετριοπαθείς Ρεπουμπλικάνοι έχασαν. Εκεί που το κόμμα κατάφερε να συντρίψει το «μπλε κύμα» των Δημοκρατικών ήταν στη λευκή, συντηρητική επαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Τραμπ κατάφερε, για μια ακόμα φορά, να την κινητοποιήσει και να κερδίσει, βοηθούμενος από τη γεωγραφία και την οικονομία, μια σειρά από έδρες γερουσιαστών, αντισταθμίζοντας κάπως τις απώλειες του στη Βουλή. Όμως, ο κίνδυνος για τους Ρεπουμπλικάνους χρόνο με το χρόνο αυξάνει. Το αμερικανικό εκλογικό σώμα αλλάζει καθώς «σκουραίνει». Οι Ρεπουμπλικάνοι αναπόδραστα θα συρρικνώνονται αν δεν καταφέρουν να γίνουν κάτι παραπάνω από το κόμμα των φοβισμένων και θυμωμένων λευκών, κυρίως ανδρών άνω των 40.
Το αμερικανικό πολιτικό σύστημα βασίζεται στον αλληλο-έλεγχο και την εξισορρόπηση των εξουσιών. Οι Αμερικανοί ψηφοφόροι απέρριψαν χθες τη μονοκρατορία του Τραμπ και επέβαλαν τον στενό, ίσως και ασφυκτικό, έλεγχό του. Τα επόμενα δυο χρόνια θα κυριαρχηθούν από την πόλωση και την ένταση στην Ουάσιγκτον. Δεν πρόκειται να ψηφιστεί κανένας νόμος. Επαφίεται στους Δημοκρατικούς να παίξουν έξυπνα τα χαρτιά που τους έδωσαν οι ψηφοφόροι, απέναντι σε έναν Πρόεδρο που λατρεύει τη σύγκρουση.
