Το Ισραήλ εκλέγει σήμερα τον 10ο πρόεδρό του, γυρίζοντας τη σελίδα του Σιμόν Πέρες, ο οποίος μένει στην ιστορία για τον ρόλο του στην υπηρεσία της ειρήνης.
Ο διάδοχος του προέδρου Πέρες θα οριστεί ύστερα από τη μυστική ψηφοφορία που διεξάγεται εδώ και λίγη ώρα από τους 120 βουλευτές της Κνεσέτ, του ισραηλινού κοινοβουλίου.
Οι δύο υποψήφιοι που θα συγκεντρώσουν τις περισσότερες ψήφους θα αναμετρηθούν σε ένα δεύτερο γύρο, ο οποίος ενδέχεται, όπως και στις παρελθούσες προεδρικές εκλογές, να επιφυλάξει εκπλήξεις.
Πέντε είναι πλέον οι υποψήφιοι για το ανώτατο αξίωμα από τους έξι που είχαν δηλώσει υποψηφιότητα στις 27 Μαΐου, καθώς ο Μπενιαμίν Μπεν Ελιέζερ του Εργατικού Κόμματος, που κατηγορείται για διαφθορά, απέσυρε την υποψηφιότητά του.
Κανένας, κατά γενική άποψη, δεν έχει το κύρος του απερχόμενου ενενηντάχρονου προέδρου, του τελευταίου επιζήσαντα της γενιάς των «εθνοπατέρων».
Ως επικρατέστερος θεωρείται ο Ρεουβέν Ρίβλιν, πρώην πρόεδρος του κοινοβουλίου και μέλος του κόμματος Λικούντ, ταυτόχρονα οπαδός του «Μεγάλου Ισραήλ» και ένθερμος υποστηρικτής της ισραηλινής δημοκρατίας.
Ο Ρίβλιν έχει την υποστήριξη του κυβερνώντος δεξιού κόμματος Λικούντ, αλλά και του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, καθώς είναι γνωστή η προσωπική τους φιλία και η ιδεολογική εγγύτητα.
Ο Νετανιάχου είχε εξάλλου προσπαθήσει να πείσει τον νομπελίστα Ειρήνης και επιζήσαντα του Ολοκαυτώματος Ελί Βιζέλ να είναι υποψήφιος έναντι του Ρίβλιν.
Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, που όμως δεν αφορούν βουλευτές, ο νομπελίστας Χημείας το 2011 Νταν Σέτσμαν θεωρείται «αουτσάιντερ» που ελπίζει να φθάσει στο δεύτερο γύρο, εκδοχή που τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης θεωρούν ελάχιστα πιθανή.
Αλλοι υποψήφιοι είναι ο κεντρώος βουλευτή Μέιρ Σιτρίτ, αποστάτης του Λικούντ που εξελέγη με το ψηφοδέλτιο της υπουργού Τζίπι Λίβνι, η πρώην πρόεδρος της Κνεσέτ Ντάλια Ιτζίκ και τέλος, η πρώην δικαστής του ανωτάτου δικαστηρίου Ντάλια Ντόρνερ της οποίας οι πιθανότητες να φθάσει στο δεύτερο γύρο είναι «σχεδόν μηδαμινές» σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης.
Αλλαγή πορείας
Στο Ισραήλ, ο ρόλος του προέδρου είναι σε μεγάλο βαθμό εθιμοτυπικός και οι εκτελεστικές εξουσίες παραμένουν στον πρωθυπουργό. Ο αρχηγός του κράτους έχει ωστόσο αρμοδιότητα να ορίζει μετά τις βουλευτικές εκλογές την προσωπικότητα που θα αναλάβει να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό και να γίνει πρωθυπουργός.
Ωστόσο ο Σιμόν Πέρες με το διεθνές κύρος του, μετά την εκλογή του το 2007, γνώριζε πώς να χρησιμοποιήσει με επιδεξιότητα έναν εθιμοτυπικό κυρίως ρόλο για να προωθήσει ένα πολιτικό μήνυμα υπέρ της ειρήνης.
«Η εκλογή του 10ου Προέδρου του Ισραήλ προμηνύει μια αλλαγή πορείας για την προεδρία: θα περάσει από τη διεθνή πολιτική στα εσωτερικά θέματα», προέβλεψε η εφημερίδα Haaretz.
Σε θέματα ιδιαίτερα ευαίσθητα όπως η ειρηνευτική διαδικασία με τους Παλαιστίνιους, οι στρατηγικές σχέσεις με τον αμερικανό σύμμαχο ή το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ο Πέρες δεν σταμάτησε να δηλώνει την δική του άποψη.
Έτσι, τον περασμένο μήνα, ο νομπελίστας Ειρήνης το 1994, κατηγόρησε δημόσια τον Νετανιάχου ότι τορπίλλισε το 2011 τη σύναψη συμφωνίας που είχε διαπραγματευτεί με μυστικότητα με τους Παλαιστινίους.
«Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο επόμενος πρόεδρος δεν θα είναι ένας Πέρες. Η προεδρία θα ανακτήσει τον φυσικό της ρόλο, της εκπροσώπησης και της εθιμοτυπίας», σύμφωνα με τον αρθρογράφο Ναούμ Μπαρνέα.
Ο Σιμόν Πέρες εγκαταλείπει τον προεδρικό θώκο στα τέλη Ιουλίου, πριν από τα 91α γενέθλιά του.
