Επιτρέπει το διεθνές δίκαιο μαζικές επιστροφές προσφύγων; Το ερώτημα αυτό θέτει το BBC σε δημοσιεύματά του, και αμφιβάλει για την νομιμότητα των αποφάσεων των Ευρωπαίων ηγετών.
Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα, υπάρχουν σοβαρά κενά στην ευρωπαϊκή πρόταση για επιστροφή των προσφύγων στην Τουρκία.
Ήδη, αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης δηλώνουν πως έαν συμφωνηθούν επιστροφές προσφύγων στην Τουρκία, θα είναι αντίθετες τόσο με το ευρωπαϊκό όσο και με το διεθνές δίκαιο.
Η Διεθνής Χάρτα των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου απαγορεύει ρητά τις μαζικές απελάσεις. Επιπλέον, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο δεν είναι παράνομο κάποιος που διώκεται ή κινδυνεύει από πόλεμο, να περάσει τα σύνορα των χωρών και να ζητήσει άσυλο.
Το 90% όσων φθάνουν στα ελληνικά νησιά υποστηρίζουν ότι αναγκάστηκαν να φύγουν από τις χώρες τους λόγω των συγκρούσεων.
Το διεθνές δίκαιο ορίζει ότι η περίπτωση του κάθε ατόμου πρέπει να εξεταστεί ξεχωριστά και δεν πρέπει να αντιετωπίζεται ως ομάδα, καθώς μπορεί να έχει ανάγκη προστασίας.
Επιπλέον, σύμφωνα με αξιωματούχους των Ηνωμένων Εθνών, στην περίπτωση που επιστραφούν άτομα σε άλλλη χώρα, θα πρέπει αυτή να είναι μια ασφαλής χώρα και να είναι σε θέση να τους φροντίσει, να τους προσφέρει πρόσβαση σε εργασία, σε εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη και να αναλάβει την διεκπεραίωση για την αίτηση του ασύλου.
Ο λόγος που πολλοί Σύριοι εγκαταλείπουν την Τουρκία, είναι επειδή δεν μπορεί να τους προσφέρει όλα αυτά. Επιπλέον δεν υπάρχει ένα σύστημα που να τους επιτρέπει να υποβάλλουν αιτήσεις για άσυλο στην Ευρώπη, ενόσο βρίσκονται στην Τουρκία.
Μάλιστα, μέχρι στιγμής η Ευρώπη δεν έχει επιστρέψει κόσμο στην Τουρκία, καθώς δεν τη θεωρεί ως ασφαλή τρίτη χώρα. Η Τουρκία δεν είναι πλήρες μέλος της Σύμβασης της Γενεύης.
Δεν προσφέρει άσυλο στους Σύρους πρ΄σοφυγες, αλλά μια μορφή διεθνούς προστασίας. Επιπλέον οι άλλες ομάδες όπως οι Ιρακινοί και οι Αφγανοί δεν έχουν καν αυτή την δυνατότητα στην Τουρκία.
Έτσι εάν υποτεθεί ότι η επιστροφή των Σύριων μπορεί να είναι ένα θέμα σε αμφισβήτηση, οι επιστροφή των μη Σύριων είναι προβληματική.
Το αντάλλαγμα για τις μαζικές επιστροφές, η ΕΕ προσφέρεται να λάβει μεγάλους αριθμούς ατόμων που θα αιτούνται άσυλο απ’ ευθείας από την Τουρκία. Ωστόσο, πόσες από τις χώρες της Ευρώπης είναι πρόθυμες να δεχτούν νέες αφίξεις προσφύγων;
Αν υπολογίσει κάποιος ότι πέρυσι είχαν λάβει απόφαση να υποδεχτούν μερικές χιλιάδες προσφύγων από την Ελλάδα και τελικά πήραν μόνο μερικές εκατοντάδες, τότε μπορεί να καταλάβει ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει αυτό το σχέδιο.