Νωρίτερα σήμερα Δευτέρα 12.11.2018 μαχητικό αεροσκάφος F/A-18 της 5η Πτέρυγας Μάχης που επιχειρεί από το αεροπλανοφόρο USS Ronald Reagan συνετρίβη στην Θάλασσα των Φιλιππινών κατά πάσα πιθανότητα από μηχανική βλάβη. Δεν είναι η πρώτη φορά που τα εν λόγω μαχητικά εμπλέκονται σε σοβαρό ατύχημα τον τελευταίο καιρό. Γιατί όμως τα μαχητικά των ΗΠΑ φαίνεται να αντιμετωπίζουν βλάβες και άλλα διάφορα προβλήματα;
Οι δύο κυριότεροι παράγοντες που τον ανέτρεψαν ήταν η εντατική χρήση και οι συσσωρευμένες καθυστερήσεις στο πρόγραμμα JSF. Σύντομα το Ναυτικό βρέθηκε με ένα ραγδαία εξελισσόμενο πρόβλημα και μια δυνητική μείζονα κρίση διαθεσιμότητας αεροσκαφών στο μεσομακροπρόθεσμο μέλλον του. Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση αναφορικά με τις ανάγκες σε μαχητικά και τον ελάχιστο αριθμό που χρειαζόταν να διαθέτει τις δυο επόμενες δεκαετίες, δηλαδή μέχρι το 2035, υπήρχε μια σειρά πιθανών επιλογών.
Η πρώτη ήταν να αυξήσει τον αριθμό της προμήθειας των F-35C, μια ακριβή λύση, που είναι έτσι και αλλιώς επιλογή εάν ο ευρύτερος σχεδιασμός ωθήσει προς τα πάνω τον αριθμό των αεροπλανοφόρων που θα διαθέτει στο μέλλον.
Η δεύτερη επιλογή θα ήταν η αγορά περισσότερων Super Hornet, κάτι όμως που το Πεντάγωνο δεν έβλεπε με καθόλου καλό μάτι δεδομένης της πρότερης πρακτικής του Ναυτικού. Εκλαμβάνοντάς την υπό το πρίσμα υπονόμευσης της διακλαδικής συμμετοχής στο JSF (κάποιοι θεωρούν ότι το USN αποτελεί τον αδύναμο κρίκο του), είχε επιδιώξει τη διακοπή οποιασδήποτε χρηματοδότησης της γραμμής παραγωγής του μαχητικού της Boeing με αμερικανικά κονδύλια ήδη από το οικονομικό έτος 2017. Η θέση αυτή του Πενταγώνου, που έφερε πολλές φορές σε ανοικτή σύγκρουση την ηγεσία του με τη διοίκηση του Ναυτικού, ανατράπηκε στη συνέχεια υπέρ της δεύτερης λόγω της διαμορφούμενης κατάστασης από τον συνδυασμό των δύο αρνητικών παραγόντων: των καθυστερήσεων του προγράμματος F-35C και του ότι ο στόλος των Super Hornet είχε ήδη αναλώσει (κατά μέσο όρο) το 45% των 6.000 ωρών πτήσης του δομικού «ορίου ζωής» τους. Η λύση συνέχισης αγοράς F/A-18E/F, αν διαχυθεί με διαδοχικές αγορές τα επόμενα χρόνια όπως προγραμματίζεται να γίνει, αποτρέπει τη δημιουργία «χάσματος μαχητικών» μέσα στη δεκαετία του 2030, αν και το USN χρειάζεται το Super Hornet Block III για να διατηρήσει όχι μόνο την αριθμητική αλλά και τη μαχητική ισχύ που απαιτείται.
Τρίτη επιλογή θα αποτελούσε η επέκταση του «ορίου ζωής» των Super Hornet από τις 6.000 στις 9.000 ώρες, με την αύξηση να γεφυρώνει το όποιο «χάσμα» διαθεσιμότητας μαχητικών θα μπορούσε να δημιουργηθεί μετά το 2025. Κύκλοι όμως του Ναυτικού σημείωναν ότι η χρήση των F/A-18E/F είναι ήδη υψηλότερη από τον προγραμματισμό και κλιμακώνεται, με αποτέλεσμα η επέκταση του δομικού «ορίου ζωής» να γίνει απαραίτητη σε κάθε περίπτωση.
Η τέταρτη λύση δεν είναι ακριβώς επιλογή, αφού αφορά τη μείωση της χρήσης των Super Hornet. Δεδομένου ότι αυτό δεν είναι εύκολο να προέλθει από την επιχειρησιακή πλευρά, το Ναυτικό εξετάζει ήδη τρόπους περιορισμού των ωρών εκπαίδευσης στα πραγματικά αεροπλάνα με «μεταφορά» περισσότερου χρόνου σε εξομοιωτές.
Στην πραγματικότητα το Αμερικανικό Ναυτικό δεν επιλέγει μόνο μία από τις λύσεις αλλά προωθεί συνδυαστικά σε κάποιο βαθμό και τις τέσσερις, δεδομένου ότι δεν είναι άμεσα ανταγωνιστικές μεταξύ τους. Η διαμόρφωση μιας μικτής προσπάθειας τα επόμενα 10-20 χρόνια που θα μεταβάλλεται με διορθωτικές κινήσεις κατά την υλοποίησή της (ανάλογα με τις εξελισσόμενες απειλές), ανάμεσα στις τέσσερις επιλογές φαίνεται ότι δίνει πολύ μεγαλύτερη ευελιξία.
Κάπως έτσι το Super Hornet Block III ήλθε στο μέλλον της αμερικανικής ναυτικής αεροπορίας και πιθανότατα και σε εξαγωγικούς πελάτες, όπως την Ινδία, όπου η Boeing έχει αποκτήσει ισχυρό έρεισμα.
Από την άλλη ποια είναι η κατάσταση στον στόλο των Super Hornet του USN σήμερα;
Σύμφωνα με τη Διοίκηση Ναυτικής Αεροπορίας η τρέχουσα χρήση του στόλου των Super Hornet είναι 300-400 ώρες τον χρόνο, κάτι που εξαρτάται από το συγκεκριμένο αεροπλάνο (κάποια ακινητούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα) αλλά και τη μονάδα που το χρησιμοποιεί. Υπολογίζεται ότι στο τέλος του 2018 3-4 Super Hornet θα έχουν ξεπεράσει τις 6.000 ώρες, 8-10 θα περάσουν το ίδιο ορόσημο το 2019 και 17-20 θα έχουν αντίστοιχη εξέλιξη το 2020 κ.ο.κ.
Σημειώνεται ότι το Boeing F/A-18E/F Super Hornet είναι ένα μαχητικό αεροσκάφος σχεδιασμένο για αεροπλανοφόρα. Το F/A-18E είναι μονοθέσια έκδοση και το F/A-18F διθέσια έκδοση. Το αεροσκάφος είναι εξελιγμένη τεχνολογικά παραλλαγή του λίγο μικρότερου και πολύ επιτυχημένου F/A-18 Hornet.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Super Hornet έκανε την πρώτη το πτήση 1995. Μαζική παραγωγή ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 1997 και μπήκε σε υπηρεσία στο Αμερικανικό Ναυτικό το 1999 αντικαθιστώντας το F-14 Tomcat.
Με πληροφορίες από Πτήση και Διάστημα
