Το Ιράν «δεν βρίσκεται μακριά» από την απόκτηση πυρηνικού όπλου, προειδοποίησε ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) Ραφαέλ Γκρόσι στο περιθώριο συνομιλιών που είχε χθες, Τετάρτη 16/4/2025, στην Τεχεράνη.
Οι δυτικές χώρες, με πρώτες τις ΗΠΑ, και το Ισραήλ υποψιάζονται εδώ και καιρό το Ιράν ότι θέλει να αποκτήσει πυρηνικό όπλο. Η Τεχεράνη απορρίπτει τις υποψίες αυτές και υπερασπίζεται το δικαίωμά της σε ένα πυρηνικό πρόγραμμα για ειρηνικούς σκοπούς, ιδίως την παραγωγή ενέργειας.
«Είναι σαν ένα παζλ, αυτοί (οι Ιρανοί) έχουν τα κομμάτια και θα μπορούσαν ενδεχομένως μια μέρα να τα ενώσουν. Υπάρχει ακόμη δρόμος να διανύσουν προτού φτάσουν εκεί. Ωστόσο δεν βρίσκονται μακριά, θα πρέπει να το ξέρουμε αυτό», δήλωσε ο Γκρόσι σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα Le Monde που κυκλοφόρησε χθες.
Ο επικεφαλής του ΔΟΑΕ έφτασε χθες στην Τεχεράνη, πριν από νέες συνομιλίες ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που αναμένεται να διεξαχθούν το Μεγάλο Σάββατο στη Ρώμη.
The IAEA Director General arrived at Iran’s Atomic Energy Organization for talks with the head of Iran’s nuclear program. pic.twitter.com/kd83i7itSV
— Open Source Intel (@Osint613) April 17, 2025
Ο ΔΟΑΕ είναι επιφορτισμένος με την επαλήθευση του ειρηνικού χαρακτήρα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.
«Δεν αρκεί να λέτε στη διεθνή κοινότητα ‘δεν έχουμε πυρηνικό όπλο’ για να σας πιστέψουμε. Θα πρέπει να μπορούμε να το επαληθεύσουμε», πρόσθεσε ο Γκρόσι στη συνέντευξη που παραχώρησε.
Στην Τεχεράνη, ο επικεφαλής του ΔΟΑΕ συναντήθηκε με τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί.
Χαρακτήρισε τη συνάντησή τους «σημαντική». «Η συνεργασία με τον ΔΟΑΕ είναι απαραίτητη για να παράσχουμε αξιόπιστες εγγυήσεις για τον ειρηνικό χαρακτήρα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος τη στιγμή που η διπλωματία γίνεται επειγόντως απαραίτητη», σημείωσε σε ανάρτησή του στο X.
Από την πλευρά του ο Αραγτσί εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του στο ίδιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης για μια «χρήσιμη συζήτηση» με τον Γκρόσι. «Τους προσεχείς μήνες, ο οργανισμός μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην ειρηνική ρύθμιση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος», υπογράμμισε ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών.
«Είμαστε διατεθειμένοι να δείξουμε εμπιστοσύνη στον Γκρόσι όσον αφορά την αποστολή του να διατηρηθεί ο οργανισμός στο περιθώριο της πολιτικής και της πολιτικοποίησης και να επικεντρωθεί στην τεχνική εντολή του», πρόσθεσε ο Αραγτσί, κρίνοντας ότι «ταραχοποιοί συνασπίζονται για να οδηγήσουν σε εκτροχιασμό τις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη».
Iran ‘not far’ from nuclear bomb, IAEA chief warns ahead of critical talks
➡️ https://t.co/NI3B7naZm3 pic.twitter.com/mp7z99RRUG— FRANCE 24 (@FRANCE24) April 17, 2025
Οι έμμεσες συνομιλίες, με τη μεσολάβηση του Ομάν, ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν άρχισαν στις 12 Απριλίου στο Μουσκάτ από τον Αραγτσί και τον ειδικό απεσταλμένο του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή Στιβ Γουίτκοφ.
Αυτές θα συνεχιστούν μεθαύριο, Σάββατο, στη Ρώμη, μετέδωσε χθες η κρατική τηλεόραση του Ιράν, ενώ η πληροφορία αυτή επιβεβαιώθηκε στο AFP από το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών.
Πριν από τις νέες αυτές έμμεσες συνομιλίες ανάμεσα στις δύο εχθρικές χώρες, οι οποίες δεν έχουν διπλωματικές σχέσεις από το 1980, ο Αραγτσί δήλωσε ότι το ζήτημα του εμπλουτισμού ουρανίου «δεν είναι διαπραγματεύσιμο».
Αυτή φάνηκε να είναι η αντίδρασή του σε δήλωση του Γουίτκοφ, ο οποίος σημείωσε την Τρίτη ότι «το Ιράν οφείλει να σταματήσει το πυρηνικό πρόγραμμά του εμπλουτισμού και στρατιωτικοποίησης, και να το εξαλείψει».
Ο Αραγτσί αναμένεται εξάλλου σήμερα στη Ρωσία για συνομιλίες για το ζήτημα του πυρηνικού του προγράμματος. Θα μεταφέρει στον Ρώσο πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν γραπτό μήνυμα του ανώτατου ηγέτη του Ιράν Αλί Χαμενεΐ.
Η Ρωσία είναι ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης που είχε συναφθεί με το Ιράν το 2015, η οποία ωστόσο έπαψε να ισχύει μετά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από αυτήν κατά την πρώτη θητεία του στον Λευκό Οίκο το 2018 και να επιβληθούν εκ νέου κυρώσεις στο Ιράν.
Η Γαλλία, η Βρετανία, η Κίνα και η Γερμανία είναι επίσης συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας αυτής, η οποία προβλέπει την άρση των διεθνών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν με αντάλλαγμα να τεθεί ένα πλαίσιο στο πυρηνικό του πρόγραμμα από τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας.
Σύμφωνα με τον οργανισμό, το Ιράν σεβόταν τις δεσμεύσεις του ως την απόσυρση των ΗΠΑ το 2018 και την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων.
Μετά την επιστροφή του τον Ιανουάριο στον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε το Ιράν να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία και απείλησε να βομβαρδίσει τη χώρα στην περίπτωση που αποτύχει η διπλωματία.
Το Ιράν είναι το μόνο κράτος χωρίς πυρηνικά όπλα που εμπλουτίζει ουράνιο σε υψηλό ποσοστό (60%), το οποίο βρίσκεται κοντά στο 90% που χρειάζεται για την κατασκευή πυρηνικού όπλου, ενώ συνεχίζει να συσσωρεύει σημαντικά αποθέματα σχάσιμου υλικού, σύμφωνα με τον ΔΟΑΕ.
Το 3,67% ήταν το ανώτατο όριο εμπλουτισμού που όριζε η συμφωνία του 2015.
Πηγές: AFP, ΑΠΕ-ΜΠΕ
