Στον καταυλισμό προσφύγων της Τουλκάρεμ έπειτα από περισσότερους από έξι μήνες ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων, με δηλωμένο στόχο την εξάλειψη των ένοπλων παλαιστινιακών οργανώσεων στην βόρεια κατεχόμενη Δυτική Όχθη, οι επιπτώσεις είναι εμφανείς στο αστικό τοπίο.
Την Τετάρτη ο ισραηλινός στρατός έδωσε περιθώριο μερικών ωρών στους αρκετές εκατοντάδες κατοίκους που έχουν εκτοπιστεί για να επιστρέψουν και να παραλάβουν τα προσωπικά τους αντικείμενα προτού καταστρέψει και άλλα κτίρια με εκρηκτικά ή εκσκαφείς.
Υπό αυστηρή παρακολούθηση οι Παλαιστίνιοι κάτοικοι της Τουλκάρεμ πήγαν να πάρουν ό,τι μπορούσαν. Ξαφνικά ακούστηκαν πυροβολισμοί και μια ισχυρή έκρηξη συγκλόνισε το σημείο: ένα ακόμη σπίτι κατεδαφίστηκε.
Στις 21 Ιανουαρίου, 48 ώρες αφού τέθηκε σε ισχύ μια εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας την οποία έσπασε το Ισραήλ τον Μάρτιο, ξεκίνησαν οι επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.
Οι ισραηλινές αρχές είχαν κάνει λόγο για «εντατική επιχείρηση εναντίον κέντρων τρομοκρατίας» στη βόρεια Δυτική Όχθη. Οι επιχειρήσεις επικεντρώθηκαν σε καταυλισμούς προσφύγων, της Νουρ Σαμς, της Τουλκάρεμ και τα Τζενίν, προπύργια των ένοπλων παλαιστινιακών οργανώσεων.
Γεννημένος στον καταυλισμό της Τουλκάρεμ, με γονείς που κατάγονταν από την περιοχή που σήμερα βρίσκεται η Νετάνια στο Ισραήλ, ο 62χρονος Αμπντελράχμαν Αζάζ πίστευε ότι οι επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού θα διαρκούσαν περίπου μία εβδομάδα, όπως και στο παρελθόν.
«Παλιά φεύγαμε από τον καταυλισμό όταν ανακοινωνόταν μια επιδρομή και μετά από δύο ή τρεις ημέρες επιστρέφαμε», δήλωσε. Αυτή τη φορά «φύγαμε και δεν επιστρέψαμε ποτέ», εξήγησε ο ίδιος.
Ήδη στις 23 Ιανουαρίου ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατς έδωσε εντολή για την απομάκρυνση των κατοίκων από τους τρεις καταυλισμούς και ζήτησε από τον στρατό να προετοιμαστεί να παραμείνει εκεί «για την επόμενη χρονιά και να μην επιτρέψει την επιστροφή των κατοίκων τους».
Έκτοτε οι ισραηλινές μπουλντόζες έχουν καταστρέψει εκατοντάδες πολυκατοικίες και σπίτια, ανοίγοντας μεγάλους δρόμους στους πυκνοκατοικημένους καταυλισμούς.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, από τις επιχειρήσεις αυτές έχουν εκτοπιστεί τουλάχιστον 400.000 άνθρωποι στη Δυτική Όχθη, την οποία κατέλαβε το Ισραήλ το 1967.
Την Πέμπτη το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ ανέστειλε μια εντολή κατεδάφισης μεγάλης κλίμακας στον καταυλισμό της Τουλκάρεμ, δίνοντας στο Ισραήλ διορία δύο μηνών για να απαντήσει στην προσφυγή μη κυβερνητικής οργάνωσης, αφού ο στρατός ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να κατεδαφίσει ακόμη 104 κτίρια.
Όμως οι καταστροφές έχουν ήδη αλλάξει ριζικά τον καταυλισμό, έχοντας δημιουργήσει στο εσωτερικό του τρεις μεγάλες οδικές αρτηρίες. Βουνά από χαλίκια, πέτρες και κατεστραμμένα έπιπλα είναι στοιβαγμένα κατά μήκος των δρόμων αυτών που επιτρέπουν στις ισραηλινές δυνάμεις να μετακινούνται με μεγαλύτερη ευκολία.
Πέρα από τη στρατιωτική πτυχή, πολλοί κάτοικοι διακρίνουν επίσης και έναν πολιτικό στόχο: την εξάλειψη των καταυλισμών προσφύγων.
Όπως καταγγέλλουν, αυτό θα ισοδυναμούσε με αμφισβήτηση του καθεστώτος τους ως πρόσφυγες και του αιτήματος για το «δικαίωμα επιστροφής» στις περιοχές τις οποίες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν οι πρόγονοί τους το 1948 όταν ιδρύθηκε το κράτος του Ισραήλ.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι πιέζουν για την προσάρτηση της Δυτικής Όχθης
Οι ισραηλινές αρχές – και ιδιαίτερα η σημερινή κυβέρνηση, κάποιοι από τους ακροδεξιούς υπουργούς της οποίας ζητούν την προσάρτηση της Δυτικής Όχθης – αντιτίθενται σθεναρά σε αυτή τη διεκδίκηση, θεωρώντας ότι απειλεί την επιβίωση του Ισραήλ ως εβραϊκού κράτους, καθώς θα ανέτρεπε τη δημογραφική ισορροπία της χώρας.
«Ο στόχος είναι σαφής: να διαγραφεί η εθνική διάσταση του καταυλισμού, να εξαλειφθεί το ζήτημα των προσφύγων και το δικαίωμα επιστροφής», λέει ο Σουλεϊμάν αλ Ζουχέιρι, ο οποίος ζει στον καταυλισμό Νουρ Σαμς.
Την περασμένη εβδομάδα, το σπίτι του αδελφού του ισοπεδώθηκε, μια «οδυνηρή σκηνή», λέει. «Ένα σπίτι δεν είναι απλώς τοίχοι. Είναι αναμνήσεις, όνειρα, πράγματα που μας ενδιαφέρουν και δεν μπορέσαμε να σώσουμε». Σύμφωνα με τον ίδιο, κάθε κτίριο στέγαζε κατά μέσο όρο έξι οικογένειες σε τρία επίπεδα. Λόγω έλλειψης χώρου, οι κάτοικοι έχτιζαν όροφο με όροφο, γενιά με γενιά.
Την Τετάρτη, ο 66χρονος Ομάρ Οούφι μπόρεσε να εισέλθει δύο φορές στον καταυλισμό της Τουλκάρεμ για να πάρει κάποια από τα υπάρχοντά του και τώρα λέει ότι φοβάται ότι θα καταστραφεί το σπίτι του.
Λέει ότι τα παιδιά και τα εγγόνια του αναγκάστηκαν να σκορπιστούν για να μείνουν με συγγενείς.
«Χάσαμε τα πάντα», τονίζει, κατηγορώντας τον ισραηλινό στρατό ότι θέλει να «εξαφανίσει τον καταυλισμό, να καταστρέψει όσο το δυνατόν περισσότερα κτίρια και να αφήσει μόνο δρόμους».
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφίες Reuters
