Ένας ερευνητής του ΟΗΕ κάλεσε την κυβέρνηση των ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα να δώσει εξηγήσεις για την πολιτική της να δολοφονεί, αντί να συλλαμβάνει, υπόπτους ως μέλη της αλ Κάιντα και των Ταλιμπάν με τη χρήση, όλο και πιο συχνά, μη επανδρωμένων τηλεκατευθυνόμενων αεροσκαφών οι επιδρομές των οποίων στοιχίζουν ζωές και αμάχων.
Ο Κριστόφ Χέινς, ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για τις εξωδικαστικές, συνοπτικές και αυθαίρετες εκτελέσεις, ζήτησε από την Ουάσινγκτον να δώσει διευκρινίσεις για το πού βασίζει –σε ό,τι αφορά το διεθνές δίκαιο– την πολιτική αυτή, σε μια έκθεσή του την οποία έστειλε στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών. Το 47μελές Συμβούλιο, το οποίο εδρεύει στη Γενεύη, αναμενόταν να συζητήσει το θέμα.
Ο στρατός και οι μυστικές υπηρεσίες των Ηνωμένων Πολιτειών έχουν διεξάγει επιθέσεις με μη επανδρωμένα τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στο Πακιστάν, στη Σομαλία και στην Υεμένη, πέρα από τις επιθέσεις ανδρών των ειδικών δυνάμεων και του στρατού και τις συμβατικές αεροπορικές επιδρομές, σύμφωνα με τον Χέινς, ένα Νοτιοαφρικανό νομικό ο οποίος έχει αναλάβει την ανεξάρτητη αυτή θέση.
«Η αποκάλυψη αυτών των φόνων είναι κρίσιμη για να διασφαλίζεται η λογοδοσία, η απονομή δικαιοσύνης και η αποζημίωση των θυμάτων ή των οικογενειών τους», ανέφερε ο ειδικός εισηγητής σε μια έκθεση 28 σελίδων την οποία συνέταξε για το ζήτημα.
»Η κυβέρνηση [των ΗΠΑ] οφείλει να καταστήσει σαφείς τις διαδικασίες που εφαρμόζει ώστε να διασφαλίζει πως οι στοχευμένες δολοφονίες δεν παραβιάζουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα και να αναφέρει τα μέτρα ή τις στρατηγικές που εφαρμόζει προκειμένου να προλαμβάνονται απώλειες [σ.σ. μεταξύ των αμάχων] καθώς και τα μέτρα που εφαρμόζει για να διεξάγεται άμεση, εξαντλητική, αποτελεσματική και ανεξάρτητη δημόσια έρευνα σε καταγγελθείσες παραβιάσεις», ανέφερε ο Χέινς.
Επικαλούμενος στοιχεία της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Πακιστάν, ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ ανέφερε ότι τουλάχιστον 957 άνθρωποι σκοτώθηκαν στο Πακιστάν μόνο το 2010 από επιδρομές μη επανδρωμένων τηλεκατευθυνόμενων αεροσκαφών των Ηνωμένων Πολιτειών. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στις τουλάχιστον 300 τέτοιες επιδρομές στη χώρα από το 2004, εκ των οποίων το 20% πιστεύεται ότι ήταν άμαχοι.
Σε μία επίθεση στην Υεμένη, στην επαρχία Αμπιάν, τον Δεκέμβριο του 2009, είχαν βρει το θάνατο 41 άνθρωποι, ανάμεσά τους 14 γυναίκες και 21 παιδιά, πρόσθεσε ο Χέινς. Το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ δεν είχε κάνει κανένα σχόλιο για εκείνη την επιχείρηση, επισήμανε.
Η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον είχε υπεραμυνθεί την περασμένη εβδομάδα της χρήσης των μη επανδρωμένων τηλεκατευθυνόμενων αεροσκαφών, μετά από μια επιδρομή στην οποία φέρεται να είχε σκοτωθεί ένα από τα σημαντικότερα στελέχη της αλ Κάιντα στο Πακιστάν, ο Λίβυος Αμπού Γιαχία αλ Λίμπι.
«Αν και τα στοιχεία ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό σε ό,τι αφορά τις εκτιμήσεις για τις επιθέσεις μη επανδρωμένων τηλεκατευθυνόμενων αεροσκαφών, όλες οι μελέτες συντείνουν σε ένα σημαντικό συμπέρασμα: υπήρξε δραματική αύξηση τα τελευταία τρία χρόνια», τόνισε ο Χέινς.
Το διεθνές δίκαιο απαιτεί να γίνεται κάθε δυνατή προσπάθεια να συλλαμβάνεται ένας ύποπτος, όπως ορίζουν οι αρχές της «αναγκαιότητας και της αναλογικότητας στη χρήση βίας», σημείωσε ακόμα ο ειδικός εισηγητής του Οργανισμού.
Δεν έχουν δοθεί επίσημες ή ικανοποιητικές απαντήσεις στις ανησυχίες που είχε διατυπώσει ο προκάτοχός του, ο Αυστραλός Φίλιπ Άλστον, σε μια έκθεσή του το 2009 μετά την έρευνα που είχε διεξαγάγει ένα χρόνο νωρίτερα.
Ο πρεσβευτής του Πακιστάν στο Συμβούλιο Ζαμίρ Ακράμ είχε πει χθες στο Συμβούλιο πως η χώρα του συνεχίζει να θεωρεί ότι η χρήση των αεροσκαφών αυτού του είδους είναι παράνομη και παραβιάζει την εθνική κυριαρχία του Πακιστάν, «για να μην αναφέρουμε ότι είναι επίσης αντιπαραγωγική».
«Χιλιάδες αθώοι άνθρωποι, περιλαμβανομένων γυναικών και παιδιών, έχουν δολοφονηθεί σε αυτές τις επιθέσεις χωρίς διάκριση», πρόσθεσε.
Η υπάτη αρμοστής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα Νάβι Πιλάι, η οποία έκανε επίσημη επίσκεψη στο Πακιστάν αυτόν τον μήνα, είπε την Δευτέρα ότι παραμένει «ασαφές εάν όλοι οι άνθρωποι τους οποίους στοχοθετούν» από τα αμερικανικά τηλεκατευθυνόμενα αεροπλάνα είναι «μαχητές ή συμμετέχουν άμεσα σε εχθροπραξίες». Τα κράτη, πρόσθεσε, έχουν την υποχρέωση να διασφαλίζουν ότι οι επιθέσεις στις οποίες προβαίνουν δεν παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και να διεξάγουν διαφανείς και αξιόπιστες έρευνες.
