*Του Κώστα Σαρικά
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Ιταλίας για την απόκτηση των πρώτων δύο μεταχειρισμένων φρεγατών τύπου FREMM κλάσης Bergamini, με την ελληνική πλευρά να προχωρά πλέον στο πιο κρίσιμο στάδιο, δηλαδή την αυτοψία και επιθεώρηση των πλοίων από στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού.
Σύμφωνα με απόλυτα διασταυρωμένες πληροφορίες του OnAlert.gr, το Πολεμικό Ναυτικό έχει ζητήσει από το Marina Militare να πραγματοποιηθεί πλήρης αυτοψία στην πρώτη φρεγάτα «Carlo Bergamini» και στη συνέχεια στη δεύτερη, «Virginio Fasan», πριν προχωρήσουν οι τελικές διαπραγματεύσεις προκειμένου να οριστικοποιηθεί η συμφωνία.
Η πρόταση που ήδη συζητείται είναι η πρώτη φρεγάτα να καταπλεύσει στη Ναυτική Βάση Σούδας στο πλαίσιο αποστολής που θα εκτελεί στη Μεσόγειο, ώστε να διευκολυνθεί η ελληνική αποστολή επιθεώρησης. Παράλληλα, εξετάζονται τρόποι ώστε η ίδια διαδικασία να πραγματοποιηθεί και για το δεύτερο πλοίο ώστε τα στελέχη του Στόλου να αποκτήσουν σαφή εικόνα για την πραγματική επιχειρησιακή κατάσταση και τον βαθμό συντήρησης των δύο πλοίων.
Η κίνηση αυτή καταδεικνύει τη σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζεται η υπόθεση Bergamini από το Πολεμικό Ναυτικό. Η ελληνική πλευρά θέλει γραπτές δεσμεύσεις, ξεκάθαρα τεχνικά δεδομένα και απόλυτη διαφάνεια, ώστε να μην υπάρξουν δυσάρεστες εκπλήξεις μετά την παραλαβή, αλλά και να διασφαλιστεί η αξία της επένδυσης.
Η σημασία της αυτοψίας στη Σούδα
Η απόφαση για αυτοψία και επιθεώρηση των πλοίων με προτίμηση στη Βάση της Σούδας είτε σε κάποιο λιμάνι της Ιταλίας ή ακόμα και στον ναύσταθμο του Marina Militare αποτελεί κρίσιμο βήμα για την πρόοδο και την θετική έκβαση της διαπραγμάτευσης.
Και αυτό διότι θα επιτρέψει σε μηχανικούς, τεχνικούς και επιτελείς του Πολεμικού Ναυτικού να διαπιστώσουν την πραγματική κατάστασή τους, την ενσωμάτωση συστημάτων και τα περιθώρια αναβάθμισης, ενώ θα αποτελεί και ένα ξεκάθαρο μήνυμα σοβαρότητας προς την ιταλική πλευρά πως η Ελλάδα δεν αγοράζει «στο σκοτάδι», αλλά επιθυμεί πλήρη εικόνα πριν δεσμευτεί οικονομικά και στρατηγικά.
Τα χαρακτηριστικά των δύο πλοίων
Η φρεγάτα Carlo Bergamini (GP) φέρει πυροβόλο OTO Melara 127 χιλιοστών, σύστημα κάθετης εκτόξευσης (VLS) τύπου Sylver A50 με 16 κελιά για πυραύλους τύπου Aster 30, σύστημα ραντάρ KRONOS Grand Naval με δυνατότητα ταυτόχρονης καθοδήγησης έως 16 πυραύλων, σόναρ γάστρας και δυνατότητα συρόμενου σόναρ σε δεύτερη φάση.
Η Virginio Fasan (ASW) διαθέτει το εξαιρετικά ισχυρό σύστημα CAPTAS-4 για ανθυποβρυχιακό πόλεμο, σόναρ γάστρας, δύο πυροβόλα OTO 76/62 χιλιοστών STRALES, σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου και χώρους για δύο ελικόπτερα τύπου NH90 ή MH-60R.
Συμφωνία με γεωπολιτικό βάθος
Η συμφωνία για τις Bergamini δεν είναι αποτελεί αγορά μεταχειρισμένων πλοίων. Πρόκειται για στρατηγική επιλογή που ενισχύει κατακόρυφα την ισχύ του Στόλου αλλά και τη συνεργασία Ελλάδας – Ιταλίας σε επιχειρησιακό, ναυπηγικό και γεωπολιτικό επίπεδο.
Οι δύο χώρες διατηρούν κοινά συμφέροντα στη Λιβύη, στην ανατολική Μεσόγειο και στο νότιο Ιόνιο, ενώ η Fincantieri προσβλέπει σε μελλοντικά έργα εκσυγχρονισμού και τεχνικής υποστήριξης των πλοίων στην Ελλάδα.
Η πρόβλεψη για option δύο ακόμη φρεγατών δίνει στο Πολεμικό Ναυτικό τη δυνατότητα να διαμορφώσει έως το 2035 μια ολοκληρωμένη Δομή Δυνάμεων 12 κύριων Μονάδων Επιφανείας (4 Belharra, 4 Bergamini, 4 εκσυγχρονισμένες ΜΕΚΟ), με πλήρη κάλυψη Αιγαίου, ανατολικής Μεσογείου και Ατλαντικού, ενισχύοντας το ρόλο της Ελλάδας ως βασικής ναυτικής δύναμης του ΝΑΤΟ στη Νοτιοανατολική πτέρυγα.
Το κόστος και οι διαπραγματεύσεις για τον οπλισμό
Το κόστος για τις δύο πρώτες Bergamini εκτιμάται στα 480 εκατ. ευρώ χωρίς οπλισμό, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι απαιτούνται τουλάχιστον άλλα 200 εκατ. ευρώ για όπλα, εκπαίδευση και αρχική τεχνική υποστήριξη.
Η διαπραγμάτευση βρίσκεται σε εξέλιξη και στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να διατηρηθεί το τελικό κόστος σε λογικά επίπεδα. Εξετάζεται η ενσωμάτωση ελληνικών Exocet αντί των ιταλικών Teseo και η προσθήκη CIWS τύπου Phalanx ή RAM για επιπλέον εγγύς προστασία. Ωστόσο, το Πολεμικό Ναυτικό εξετάζει και το ενδεχόμενο διατήρησης της ιταλικής διαμόρφωσης, ώστε να συγκρατηθεί το συνολικό κόστος κτήσης.
Από την πλευρά της, η Fincantieri βλέπει στις Bergamini μια πρώτη φάση συνεργασίας που θα ανοίξει τον δρόμο για συμμετοχή της Ελλάδας σε μελλοντικά ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως η ευρωκορβέτα EPC, ενώ η Ιταλία κλειδώνει έναν στρατηγικό σύμμαχο στις θάλασσες της Μεσογείου.
Το Ιταλικό Ναυτικό διαθέτει σήμερα οκτώ φρεγάτες κλάσης Bergamini, τέσσερις γενικής χρήσης GP και τέσσερις ανθυποβρυχιακού πολέμου ASW. Η παράδοση των νέων FREMM Evo θα επιτρέψει την αποδέσμευση των πρώτων FREMM για την Ελλάδα.
Ήδη, τα ιταλικά ναυπηγεία Fincantieri έχουν ξεκινήσει την κατασκευή της πρώτης FREMM Evo με την τοποθέτηση τρόπιδας στις 9 Ιουνίου, ενώ η παράδοσή της προγραμματίζεται για το 2029. Το Πολεμικό Ναυτικό πιέζει για παραλαβή των Bergamini το 2029 ή και νωρίτερα, με την option για επιπλέον δύο πλοία στις αρχές της επόμενης δεκαετίας.
