*Του Κώστα Σαρικά
Τις επόμενες ημέρες αναμένεται – σύμφωνα με πληροφορίες του OnAlert.gr – να τεθεί προς συζήτηση και έγκριση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής το πρόγραμμα απόκτησης των ισραηλινών Πολλαπλών Εκτοξευτών Πυραύλων τύπου PULS (Precise & Universal Launching System).
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα εξοπλιστικά προγράμματα του Στρατού Ξηράς για την επόμενη δεκαετία, με συνολικό κόστος περίπου 690 εκατ. ευρώ και αφορά 36 εκτοξευτές, πλήρη φόρτο πυρομαχικών, εκπαίδευση και δεκαετή υποστήριξη.
Την τελική απόφαση επιλογής του ισραηλινού συστήματος είχε αποκαλύψει πρώτο το OnAlert.gr, ήδη από τη φάση των διαπραγματεύσεων, όταν το Στρατιωτικό Επιτελείο «κλείδωνε» εισηγητικά το PULS ως το σύστημα που αλλάζει τα δεδομένα στο ελληνικό Πυροβολικό. Πλέον, η διαδικασία με πολιτική απόφαση μπαίνει στην τελική της ευθεία. Η έγκριση από τη Βουλή αποτελεί το τελευταίο ουσιαστικό βήμα πριν από την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας με το Ισραήλ.
Από το «πάγωμα» στην κορυφή των προτεραιοτήτων
Ο πόλεμος στη Γάζα και η γενικότερη αστάθεια στη Μέση Ανατολή είχαν ως αποτέλεσμα να παγώσουν προσωρινά μια σειρά από ισραηλινά εξοπλιστικά προγράμματα που βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της Αθήνας. Ανάμεσά τους και το πρόγραμμα των PULS, το οποίο είχε ήδη χαρακτηριστεί από το Γενικό Επιτελείο Στρατού ως μια από τις κορυφαίες προτεραιότητες του Μακροπρόθεσμου Προγράμματος Αμυντικών Εξοπλισμών.
Μετά το τέλος των εχθροπραξιών και τη σταθεροποίηση της κατάστασης, το πρόγραμμα επανήλθε δυναμικά στο προσκήνιο. Η εισήγηση του Στρατιωτικού Επιτελείου παραμένει αμετάβλητη. Αφορά την άμεση προμήθεια 36 εκτοξευτών PULS μέσω διακρατικής συμφωνίας με το Ισραήλ, με πλήρη φόρτο πυρομαχικών, διοικητικές μονάδες, εκπαίδευση, συντήρηση και Follow-On Support δεκαετίας.
Για το επιτελείο, το PULS δεν είναι απλώς ένα νέο σύστημα Πολλαπλών Εκτοξευτών Πυραύλων. Είναι ο κρίσιμος κρίκος που μετατρέπει το Πυροβολικό από όπλο τακτικής υποστήριξης σε στρατηγικό μέσο αποτροπής με εμβέλεια που ξεπερνά τα 300 χιλιόμετρα.
Τι προβλέπει το συνολικό πακέτο: Κόστος, δομή, ελληνική συμμετοχή
Το προτεινόμενο πακέτο, όπως έχει διαμορφωθεί από το ΓΕΣ, περιλαμβάνει:
- 36 εκτοξευτές PULS σε φορέα IVECO 6×6
- Πλήρη φόρτο πυρομαχικών για όλες τις κλίμακες εμβέλειας (Accular, EXTRA, Predator Hawk).
- Διοικητικές μονάδες, κέντρα διοίκησης, συστήματα C2 και υποστήριξη δικτυοκεντρικής λειτουργίας.
- Εκπαίδευση προσωπικού – επιχειρησιακού και τεχνικού.
- Follow–On Support τουλάχιστον δεκαετούς διάρκειας.
Το συνολικό κόστος προσεγγίζει τα 690 εκατ. ευρώ, ποσό που, σύμφωνα με επιτελείς, κρίνεται ιδιαίτερα ανταγωνιστικό σε σχέση με τις δυνατότητες που προσφέρει το σύστημα, αν αναλογιστεί κανείς ότι πρόκειται για όπλο στρατηγικής εμβέλειας, με πλήρη φόρτο πυρομαχικών και υποστήριξη για χρόνια.
Κρίσιμο στοιχείο για την τελική αξιολόγηση είναι και η ελληνική βιομηχανική συμμετοχή, η οποία μπορεί να φτάσει έως και το 25–30%. Η πρόταση της Elbit Systems περιλαμβάνει:
- Κατασκευή/συμπαραγωγή επιμέρους εξαρτημάτων στην Ελλάδα.
- Εκπαίδευση ελληνικού τεχνικού προσωπικού.
- Συντήρηση εκτοξευτών και υποσυστημάτων σε ελληνικές υποδομές.
- Μεταφορά τεχνογνωσίας για συγκεκριμένα τμήματα πυραύλων και ηλεκτρονικών.
Μοντέλο που η Elbit έχει ήδη εφαρμόσει σε άλλες χώρες, όπως η Ρουμανία, όπου δημιούργησε εργοστάσιο συμπαραγωγής.
Επιχειρησιακό βάθος 300+ χλμ: Το PULS «game changer» οπλικό σύστημα
Το βασικό επιχείρημα του ΓΕΣ υπέρ των PULS συνοψίζεται σε μία λέξη: εμβέλεια. Η Ελλάδα μέχρι σήμερα διέθετε ΠΕΠ με δυνατότητες κυρίως τακτικού επιπέδου. Με βλήματα βεληνεκούς έως 70 – 80 χλμ, το Πυροβολικό ήταν υποχρεωμένο να επιχειρεί σχετικά κοντά στη γραμμή επαφής, εκτιθέμενο σε άμεση στοχοποίηση.
Με το PULS, σε συνδυασμό με την οικογένεια πυρομαχικών Predator Hawk και την εξελιγμένη έκδοση Predator Hawk ER, το πεδίο αλλάζει:
- Accular 122/160 mm – βεληνεκές 35–40 χλμ, για υποστήριξη μάχης και προσβολές τακτικής σημασίας.
- EXTRA / EXTRA MR – εμβέλεια 80–150 χλμ, για κρούσεις υψηλής αξίας σε βάθος πεδίου.
- Predator Hawk – εμβέλεια έως 300 χλμ, με δυνατότητες υψηλής ακρίβειας.
- Predator Hawk ER – εμβέλεια σημαντικά μεγαλύτερη των 300 χλμ, με ταχύτερο χρόνο εκτόξευσης και βελτιωμένη καθοδήγηση.
Για πρώτη φορά, το ελληνικό Πυροβολικό αποκτά ικανότητα πλήγματος:
- Σε αεροπορικές βάσεις.
- Σε κέντρα διοίκησης και σταθμούς ραντάρ.
- Σε κρίσιμες υποδομές, ενεργειακές εγκαταστάσεις και κόμβους ανεφοδιασμού.
- Βαθιά μέσα στο έδαφος του αντιπάλου, σε αποστάσεις που έως σήμερα κάλυπτε αποκλειστικά η Πολεμική Αεροπορία.
Η επιχειρησιακή λογική είναι ξεκάθαρη. Όσο αυξάνεται το βεληνεκές, αυξάνεται και η επιβιωσιμότητα. Οι εκτοξευτές δεν χρειάζεται να αναπτυχθούν στην πρώτη γραμμή. Μπορούν να επιχειρούν από ασφαλείς θέσεις, εκτός άμεσης εμβέλειας του εχθρικού πυροβολικού, διατηρώντας όμως ικανότητα στρατηγικού πλήγματος.
Οι αμερικανικές προτάσεις: M270, HIMARS και τα όρια των 80 χλμ
Παράλληλα με το ισραηλινό σύστημα, η Αθήνα έχει δεχθεί επίμονα αμερικανικές προτάσεις που συνδυάζουν:
- Εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων M270 σε πρότυπο M270A2.
- Απόκτηση τροχοφόρων HIMARS.
- Προσφορά πακέτου πυρομαχικών GMLRS και GMLRS-ER.
Στον αμερικανικό φάκελο υπάρχουν αναμφίβολα ισχυρά επιχειρήματα που αφορούν
κοινή χρήση αποθεμάτων με τα υπάρχοντα MLRS, διαλειτουργικότητα με συστήματα ΝΑΤΟ, δυνατότητα μελλοντικής ένταξης πιο προηγμένων πυραύλων όπως ο PrSM (Precision Strike Missile).
Ωστόσο, υπάρχει η κρίσιμη παράμετρος ότι η Ουάσινγκτον, μέχρι σήμερα, δεν αποδεσμεύει για την Ελλάδα τους PrSM εμβέλειας έως 500 χλμ. Τα βλήματα που προσφέρονται πρακτικά περιορίζονται στο βεληνεκές των 70–80 χλμ.
Για το ελληνικό Επιτελείο, αυτό δεν επαρκεί για να χαρακτηριστεί το σύστημα «στρατηγικό». Ένας εκτοξευτής με εμβέλεια 80 χλμ είναι αναγκασμένος να βρεθεί σχετικά κοντά στο μέτωπο, άρα να αποτελεί εύκολο στόχο για αντεπίθεση. Μετά την πρώτη ομοβροντία, η ανάγκη συνεχούς μετακίνησης για αποφυγή εντοπισμού μειώνει δραστικά τον ρυθμό πυρός και τη δυνατότητα σταθερής κάλυψης.
Αντίθετα, το PULS προσφέρει τώρα – χωρίς αστερίσκους – πλήρη αποδέσμευση βλημάτων 300+ χλμ, με προοπτική ενσωμάτωσης του Predator Hawk ER. Σύμφωνα με επιτελείς, αυτός ήταν και ο κομβικός λόγος που το ισραηλινό σύστημα «πέρασε μπροστά» στην αξιολόγηση, χωρίς ωστόσο να αποκλείεται σε δεύτερο χρόνο συμπληρωματικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού μέρους των M270 ή απόκτησης HIMARS.
Το OnAlert.gr στο Ισραήλ: Μέσα στις εγκαταστάσεις της Elbit
Το OnAlert.gr βρέθηκε πρόσφατα στις εγκαταστάσεις της Elbit Systems στο Ισραήλ και είχε την ευκαιρία να δει από κοντά το σύστημα PULS και να ενημερωθεί αναλυτικά για τις δυνατότητες του και τη συνεργασία με την Ελλάδα . Στις υπερσύγχρονες υποδομές των περίπου 20.000 τ.μ. καλύπτεται ολόκληρος ο κύκλος:
- Συναρμολόγηση εκτοξευτών και φορέων.
- Κατασκευή και φόρτωση των κοντέινερ πυρομαχικών.
- Βαλλιστικές δοκιμές.
- Ποιοτικός έλεγχος κάθε υποσυστήματος.
- Ενσωμάτωση ηλεκτρονικών και λογισμικών.
Οι μηχανικοί της Elbit παρουσίασαν αναλυτικά τη φιλοσοφία του συστήματος:
Ένα «πολυμορφικό» εκτοξευτικό σύστημα, ικανό να χρησιμοποιεί διαφορετικούς τύπους πυρομαχικών, ανάλογα με την αποστολή. Κάθε εκτοξευτής φέρει δύο κάψουλες (Launcher Pods – LPC) και μπορεί να φορτωθεί με διαφορετικά βλήματα σε κάθε κάψουλα. Έτσι, στο ίδιο όχημα μπορεί να συνυπάρχουν:
- Accular για τακτική υποστήριξη.
- EXTRA για στόχους σε μέσο βάθος.
- Predator Hawk για στρατηγικά πλήγματα.
Τα όπλα του PULS: Από την Accular στον Predator Hawk ER
Στο πλαίσιο της παρουσίασης, οι Ισραηλινοί ανέλυσαν αναλυτικά το «οπλοστάσιο» του PULS:
- Accular 122/160 χιλιοστών
Εμβέλεια: 35–40 χλμ
Ρόλος: Άμεση υποστήριξη μάχης, προσβολή συγκεντρώσεων στρατευμάτων, θέσεων πυροβολικού και στόχων πίσω από την πρώτη γραμμή. - EXTRA / EXTRA MR
Εμβέλεια: 80–150 χλμ
Ρόλος: Προσβολή στόχων υψηλής αξίας σε βάθος πεδίου – αποθήκες, συγκροτήματα συγκέντρωσης δυνάμεων, κόμβοι διοίκησης. - Predator Hawk
Εμβέλεια: έως 300 χλμ
Ρόλος: Στρατηγικά πλήγματα ακριβείας κατά αεροδρομίων, βάσεων, εγκαταστάσεων υποστήριξης και κρίσιμων υποδομών. - Predator Hawk ER
Το «υπερόπλο» του πακέτου. Ο νέος πύραυλος, που αναπτύσσεται ήδη και αναμένεται να είναι έτοιμος έως το 2026, προσφέρει εμβέλεια σημαντικά μεγαλύτερη των 300 χλμ, αυξημένη ταχύτητα, βελτιωμένη καθοδήγηση και μεγαλύτερη ακρίβεια. Το σημαντικότερο:
Χρησιμοποιεί τους ίδιους εκτοξευτές με τον Predator Hawk, χωρίς καμία τροποποίηση. - SkyStriker – loitering munition
Περιφερόμενο πυρομαχικό (loitering munition) με δυνατότητα παραμονής στην περιοχή στόχου, αναζήτησης και προσβολής με μεγάλη ακρίβεια. Δίνει στο Πυροβολικό μια επιπλέον διάσταση αναγνώρισης και «χειρουργικών» πληγμάτων.
Η Elbit αποκάλυψε στο OnAlert.gr την πρόθεσή της να αποδεσμεύσει τον Predator Hawk ER για την Ελλάδα, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ανάπτυξης και πιστοποίησης, εντάσσοντάς τον στο πακέτο της συμφωνίας. Έτσι, το ελληνικό Πυροβολικό θα διαθέτει μια πλατφόρμα στην οποία θα μπορεί να προσθέτει διαρκώς νέα όπλα, χωρίς νέα κόστη υποδομών.
Ταχύτητα, ευελιξία, επιβιωσιμότητα
Το PULS δεν ξεχωρίζει μόνο στο βεληνεκές, αλλά και στην ταχύτητα αντίδρασης.
Κάθε εκτοξευτής διαθέτει:
- Launcher Mission Computer (LMC) – ενσωματωμένος υπολογιστής αποστολής που υπολογίζει αυτόματα στοιχεία βολής, διορθώσεις και προφίλ πτήσης.
- Σύστημα πλοήγησης GPS/INS, για υψηλή ακρίβεια με απόκλιση λίγων μέτρων.
- Πλήρως αυτοματοποιημένη διαδικασία προετοιμασίας και εκτέλεσης βολής.
Από τη στιγμή που ο εκτοξευτής λαμβάνει συντεταγμένες στόχου, μπορεί:
- Να προετοιμάσει βολή σε λιγότερο από 60 δευτερόλεπτα.
- Να εκτοξεύσει και να αλλάξει θέση μέσα σε 90 δευτερόλεπτα μετά την ομοβροντία.
Με αυτό τον τρόπο:
- Μειώνεται δραστικά το «αποτύπωμα» στο πεδίο.
- Αυξάνεται η επιβιωσιμότητα απέναντι σε μέσα αντι-πυροβολικού και UAV.
- Εξασφαλίζεται συνεχής δυνατότητα κρούσης από διαδοχικές θέσεις.
Παράλληλα, το PULS είναι πλήρως συμβατό με σύγχρονα δικτυοκεντρικά δόγματα επιχειρήσεων. Μπορεί να συνδεθεί με ραντάρ, συστήματα διοίκησης και ελέγχου, UAV και αισθητήρες πεδίου, σχηματίζοντας ένα ενιαίο «δίκτυο πυρός» με πολύ μικρούς χρόνους από την αναγνώριση στόχου έως την προσβολή.
IVECO, MLRS και ελληνική προσαρμογή
Η Ελλάδα έχει ήδη επιλέξει ως φορέα του συστήματος τα οχήματα IVECO 6×6, που προσφέρουν υψηλή κινητικότητα, διαθεσιμότητα ανταλλακτικών και ευκολία συντήρησης. Η πλατφόρμα PULS, ωστόσο, είναι modular και μπορεί να τοποθετηθεί – εφόσον απαιτηθεί – και σε 8×8 ή ερπυστριοφόρα σασί, προσαρμοζόμενη στις επιχειρησιακές ανάγκες.
Καθοριστικό επίσης για το κόστος ένταξης είναι ότι το PULS μπορεί να αξιοποιήσει υφιστάμενα αποθέματα MLRS της Ελλάδας, μειώνοντας την ανάγκη για άμεση αντικατάσταση όλου του φόρτου πυρομαχικών και επιτρέποντας ομαλή μετάβαση στο νέο σύστημα.
Έβρος και Αιγαίο: Το επιχειρησιακό αποτύπωμα
Με την ένταξη των PULS, το επιχειρησιακό τοπίο στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο αλλάζει. Το Πυροβολικό θα μπορεί να αναπτύξει εκτοξευτές σε:
- Έβρο – δημιουργώντας «ζώνες καταστροφής» που καλύπτουν κρίσιμες γέφυρες, συγκεντρώσεις δυνάμεων και κόμβους υποστήριξης στην απέναντι πλευρά.
- Δωδεκάνησα και νησιά Ανατολικού Αιγαίου – με δυνατότητα πλήγματος σε βάθος μέσα στις μικρασιατικές ακτές, αεροπορικές βάσεις, ναυτικές εγκαταστάσεις και υποδομές.
Σε συνδυασμό με τα υφιστάμενα MLRS και τα ρουκετοβόλα RM-70, δημιουργείται ένα πολυεπίπεδο πλέγμα πυρός:
- Τακτική υποστήριξη μάχης με Accular και RM-70.
- Μέσο βάθος πλήγματος με EXTRA και MLRS.
- Στρατηγική εμβέλεια με Predator Hawk και Predator Hawk ER.
Το μήνυμα που εκπέμπεται είναι σαφές:Κανένας σχεδιασμός επιβολής τετελεσμένων δεν μπορεί να θεωρείται «ασφαλής» όταν κρίσιμες υποδομές και βάσεις βρίσκονται εντός εμβέλειας πυραυλικών πληγμάτων μεγάλου βεληνεκούς.
Η στρατηγική διάσταση: Το «μακρύ χέρι» αποτροπής
Η απόκτηση των PULS αποτελεί στρατηγική επιλογή δόγματος.
Η Τουρκία ήδη διαθέτει βαλλιστικούς πυραύλους Bora και TRG-300 Kaplan, με εμβέλειες που φτάνουν τα 280 χλμ. Το PULS, ειδικά με τον Predator Hawk ER, έρχεται να καλύψει και να υπερκαλύψει αυτές τις δυνατότητες, δίνοντας στην Ελλάδα:
- Μεγαλύτερο βεληνεκές.
- Υψηλότερη ακρίβεια.
- Ταχύτερη αντίδραση.
Σε συνδυασμό με τις αεροπορικές δυνατότητες – Rafale, F-16 Viper και στο μέλλον F-35 – δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο δίκτυο κρούσης, ικανό να επιβάλλει κυριαρχία σε όλο το θέατρο επιχειρήσεων του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.
Το Πυροβολικό, που επί δεκαετίες είχε κυρίως ρόλο υποστήριξης, αποκτά πλέον πρωταγωνιστικό στρατηγικό ρόλο. Από την εποχή των M270 και RM-70, περνά στη νέα εποχή των PULS και των Predator Hawk ER – ένα «μακρύ χέρι» αποτροπής που έλειπε από το οπλοστάσιο της χώρας.
Η Ελλάδα άλλωστε δεν είναι η πρώτη χώρα στης Ευρώπη που αποκτά το συγκεκριμένο οπλικό σύστημα. Τα τελευταία χρόνια, μια σειρά ευρωπαϊκών στρατών έχουν στραφεί στους Ισραηλινούς PULS:
- Δανία – έχει ήδη παραλάβει τους πρώτους εκτοξευτές PULS
- Ολλανδία – προμηθεύεται 20 συστήματα με συμβόλαιο περίπου 305 εκατ. δολαρίων, με τα πρώτα να έχουν παραδοθεί και να δοκιμάζονται επιχειρησιακά.
- Ισπανία και Γερμανία έχουν επίσης επιλέξει παραλλαγές του συστήματος στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων ανανέωσης της πυραυλικής τους ισχύος.
Η τάση είναι ξεκάθαρη καθώς η Ευρώπη επενδύει μαζικά σε μακράς ακτίνας πυραυλικό Πυροβολικό και το PULS κερδίζει συνεχώς μερίδιο σε αυτό τον νέο «αγώνα δρόμου».
Η ένταξη της Ελλάδας σε αυτή την «ομάδα» χωρών δεν έχει μόνο επιχειρησιακή αλλά και πολιτική διάσταση αφού ενισχύει τη θέση της χώρας σε ένα δίκτυο χρηστών, διευκολύνει ανταλλαγή τεχνογνωσίας, κοινή προμήθεια πυρομαχικών και μελλοντικές αναβαθμίσεις.
Το Πυροβολικό του μέλλοντος
Η υλοποίηση του προγράμματος των PULS, με κόστος περίπου 690 εκατ. ευρώ, δεν είναι μια ακόμα προμήθεια συστήματος, αλλά η αναγέννηση του ελληνικού Πυροβολικού.
Με ένα μόνο πακέτο η Ελλάδα:
- Αποκτά 36 εκτοξευτές με πλήρη φόρτο πυρομαχικών.
- Εξασφαλίζει αποδέσμευση στρατηγικών όπλων μεγάλης εμβέλειας.
- Εντάσσει την εγχώρια αμυντική βιομηχανία σε πρόγραμμα διεθνούς εμβέλειας.
- Δημιουργεί ένα πλέγμα πυρός που καλύπτει από την πρώτη γραμμή έως το βάθος της αντίπαλης ενδοχώρας.
- Ενισχύει δραστικά την αποτρεπτική ισχύ της χώρας απέναντι στην Τουρκία.
Καθώς το πρόγραμμα εισέρχεται στην τελική φάση έγκρισης από τη Βουλή, όλα δείχνουν ότι οι PULS τα επόμενα χρόνια θα αποτελούν το νέο «μακρύ χέρι» του Στρατού Ξηράς. Το οπλικό σύστημα ικανό να αλλάξει την ισορροπία ισχύος στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, δίνοντας στο Πυροβολικό στρατηγικό ρόλο κρούση και μετατρέποντας τον σε σημαντική παράμετρο αποτροπής.
