*Του Κώστα Σαρικά
Με το βλέμμα καρφωμένο στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής βρίσκεται η Αθήνα αλλά και η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, καθώς οι αποφάσεις των ηγετών της Ευρώπης, πέρα από την γενικότερη άμυνα της γηραιάς ηπείρου με φόντο το ReArm Europe, θα καθορίσουν σε πολύ σημαντικό βαθμό και το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας για τα επόμενα χρόνια.
Το ενδεχόμενο αύξησης των αμυντικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ και κυρίως η ρήτρα εξαίρεσης των αμυντικών δαπανών από τους Εθνικούς Προϋπολογισμούς είναι ζητήματα που αφορούν άμεσα την Ελλάδα, στο πλαίσιο του ReArm Europe καθώς οι σχετικές αποφάσεις θα κρίνουν τα κονδύλια που πρόκειται να διοχετευτούν για την εξοπλιστική θωράκιση της χώρας.
Το πρόγραμμα ReArm Europe
Η Ελλάδα, η οποία επιθυμεί την αφαίρεση των αμυντικών δαπανών από το έλλειμμα, πρόκειται να διαθέσει για την άμυνα της το 2025 ποσοστό άνω του 3% του ΑΕΠ, την ώρα που ο μέσος όρος των 27 κρατών της Ένωσης δεν ξεπερνά το 2%. Κρίσιμο ερώτημα, το οποίο «καίει» την Αθήνα και πρέπει να απαντήσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, είναι ποιο θα είναι το ποσοστό «βάση» πάνω στο οποίο θα υπολογιστεί η επιπλέον αύξηση.
Θα αφορά τον μέσο όρο του 2024, από τον οποίο η χώρα μας βρίσκεται πολύ ψηλότερα και κατά συνέπεια μια τέτοια απόφαση δεν θα έχει όφελος για την Ελλάδα, ή θα αναφέρεται τουλάχιστον στο 3% επί του ΑΕΠ, στο οποίο προβλέπεται να φτάσει το ελάχιστο όριο δαπανών για τις χώρες της ΕΕ το 2025.
Επιπλέον, πέρα από το ζήτημα των κονδυλίων που θα μπορεί να διαθέσει κάθε χώρα για τις ανάγκες της στην άμυνα η Ελλάδα – με δεδομένο ότι αντιμετωπίζει άμεση απειλή, καθώς το τουρκικό casus belli παραμένει ανοιχτό – ενδιαφέρεται άμεσα για τις αποφάσεις οι οποίες θα αφορούν την συνολική άμυνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι κάθε εξωτερικής απειλής και αν οι ηγέτες της Ένωσης κατανοήσουν την ιδιαιτερότητα της χώρας μας, η οποία βρίσκεται στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης και συνορεύει με την αναθεωρητική Τουρκία.
Αν δηλαδή τα υπόλοιπα 26 κράτη-μέλη της ΕΕ συμπεριλάβουν εκτός από τη Ρωσία και την Τουρκία στις χώρες, οι οποίες αποτελούν απειλή για την Ευρώπη και προσαρμόσουν το νέο αμυντικό δόγμα της Ένωσης και στις επιχειρησιακές ανάγκες της Ελλάδας.
O αντιαεροπορικός «θόλος», η ευρωκορβέτα και η Τουρκία
Το παράδειγμα του αντιαεροπορικού «θόλου» αποτελεί την πλέον χαρακτηριστική περίπτωση αμυντικής θωράκισης της Ελλάδας. Ήδη η χώρα μας βρίσκεται σε προχωρημένες επαφές με το Ισραήλ για την «Ασπίδα του Αχχιλέα», όπως έχει ονομαστεί από την ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας ο αντιαεροπορικός «θόλος».
Ερώτημα αποτελεί εάν τα νέα δεδομένα αλλάξουν τον ελληνικό σχεδιασμό, καθώς ήδη έχει πέσει στο τραπέζι η πρόταση για κοινό ευρωπαϊκό αντιαεροπορικό «θόλο». Και αν τελικά οι ηγέτες των 27 κρατών προχωρήσουν σε μια τέτοια απόφαση, και μάλιστα με άμεση υλοποίηση, θεωρείται βέβαιο ότι προτεραιότητα θα έχουν τα «made in Europe» αντιαεροπορικά συστήματα και όχι τα ισραηλινά David’s Sling, Barak και Spyder All in One.
Όπως ήδη έχει αναφέρει το OnAlert.gr, σε πρόταση προς την Ελλάδα για το πυραυλικό σύστημα αεράμυνας SAMP/T έχει προχωρήσει η κοινοπραξία EUROSAM, στην οποία συμμετέχουν οι γαλλικές εταιρείες, η Thales και η MBDA. H EUROSAM έχει αναπτύξει το SAMP/T (Surface-to-Air Missile Platform/Terrain), το οποίο χρησιμοποιεί τους πυραύλους Aster για να αντιμετωπίσει ένα ευρύ φάσμα απειλών, συμπεριλαμβανομένων αεροσκαφών, βαλλιστικών πυραύλων, πυραύλων cruise και drones, με εμβέλεια 600 χιλιομέτρων.
Ζήτημα που αφορά άμεσα την Ελλάδα αποτελεί και το πρόγραμμα της ευρωκορβέτας MMPC, καθώς το Πολεμικό Ναυτικό έχει άμεση ανάγκη από καινούργια πλοία. Το πρόγραμμα βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, αφού το 2029 προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί η ναυπήγηση των δύο πρωτότυπων πλοίων. Προς το παρόν, ακόμα δεν έχει καν ολοκληρωθεί η σχεδίαση των δύο διαφορετικής διαμόρφωσης κορβετών.
Εκτός από την Ελλάδα ενδιαφέρον για την ευρωκορβέτα έχουν εκδηλώσει η Ισπανία, η Ιταλία και η Ρουμανία, ωστόσο άγνωστο παραμένει τόσο το τελικό κόστος όσο και το επίπεδο εξοπλισμού. Ερώτημα αποτελεί εάν οι τελευταίες εξελίξεις επιταχύνουν το πρόγραμμα, όπως επιθυμεί η ελληνική πλευρά.
Και φυσικά, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να απoφασίσουν εάν τελικά η Τουρκία χαρακτηριστεί ως απειλή για την ΕΕ πως μπορεί να αποκτήσει «made in Europe» οπλικά συστήματα, όπως τα μαχητικά Eurofighter και οι πύραυλοι αέρος-αέρος Meteor.
