Του Κώστα Αλατζά
Κρίσιμες θεωρούνται οι τελευταίες τέσσερις ημέρες που απομένουν για τη λήξη της ισχύος της παράνομης τουρκικής NAVTEX, στις 22 Οκτωβρίου. Θα εισέλθει το Oruc Reis εντός των 12 ν.μ από το Καστελόριζο; Πώς θα αντιδράσουν οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις; Θα παραταθεί η ισχύς της τουρκικής NAVTEX ή θα εκδοθεί νέα, ακόμη πιο κοντά στις ακτές τη Ρόδου στα όρια του 28ου μεσημβρινού; Σε αυτά τα πιθανά σενάρια σχεδιάζει τις κινήσεις της η Αθήνα για να αντιμετωπίσει τη νέα τουρκική προκλητικότητα.
Με δεδομένη τη τακτική που ακολουθεί το Oruc Reis, το οποίο διασχίζει επί μία εβδομάδα τη παράνομα δεσμευμένη θαλάσσια περιοχή από το βορειοανατολικό άκρο της μέχρι το νοτιοδυτικό, επιτελείς του ΓΕΝ εκτιμούν ότι το τουρκικό ερευνητικό πλοίο αναμένεται να πλησιάζει εγγύτερα στις ακτές του Καστελόριζου τα ξημερώματα της Τρίτης. Πόσο κοντά; Ουδείς γνωρίζει.
Για πρώτη φορά από την αρχή της κρίσης στα τέλη του περασμένου Ιουλίου, το Oruc Reis έπλευσε χθες το απόγευμα τόσο κοντά σε ελληνικές ακτές. Βρέθηκε μόλις σε απόσταση 14 ν.μ νοτιανατολικά των ελληνικών ακτών. Επομένως, θεωρείται αρκετά πιθανό στην επάνοδό του να τουρκικό πλοίο να φτάσει στα 12 ν.μ ή να τα ξεπεράσει.
Η «κόκκινη γραμμή»
Σύμφωνα με ανώτατη πηγή του ΥΠΕΘΑ, σε περίπτωση που του Oruc Reis εισέλθει εντός των 12ν.μ τα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού θα πλησιάσουν πιο κοντά στον τουρκικό στόλο. Το ερευνητικό πλοίο συνοδεύεται από πέντε τουρκικά πολεμικά πλοία και δύο βοηθητικά, τα οποία βρίσκονται διαρκώς υπό την επιτήρηση πλοίων και υποβρυχίων του Πολεμικού Ναυτικού.
Η Αθήνα δεν επιθυμεί τη στρατιωτική κλιμάκωση. Εντούτοις, δε θα αφήσει αναπάντητη καμία κίνηση που θα παραβιάζει τα χωρικά της ύδατα. Η ελληνική κυβέρνηση τοποθετεί τη λεγόμενη κόκκινη γραμμή στα 6 ν.μ., με βάση τη πάγια θέση της για σεβασμό στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας. Υπό την προϋπόθεση όμως ότι δε θα υπάρξει προηγουμένως κάποια προκλητική κίνηση από τα τουρκικά πλοία. Αν συμβεί αυτό, η απάντηση θα είναι άμεση.
Ψυχραιμία, διπλωματία και στρατιωτική παρουσία
Στο σενάριο της ανανέωσης της ισχύος της παράνομης NAVTEX, η Αθήνα θα ακολουθήσει πάλι τη διπλωματική διατηρώντας όμως παράλληλα τη στρατιωτικής της παρουσία στην περιοχή. Την ίδια τακτική αναμένεται να τηρήσει στην περίπτωση που η Τουρκία εκδώσει νέα παράνομη NAVTEX, δεσμεύοντας περιοχή βορειοδυτικότερα της τωρινής, εγγύτερα στις ανατολικές ακτές της Ρόδου.
O σταθμός της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού Ηρακλείου θα απαντήσει με αντίNAVTEX καταγγέλλοντας τη μη εγκεκριμένη και παράνομη δραστηριότητα του Oruc Reis η οποία επικαλύπτει την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Ταυτόχρονα, το υπουργείο Εξωτερικών θα προχωρήσει σε διπλωματικές κινήσεις που θα αναδεικνύουν εκ νέου την τουρκική προκλητικότητα ως την βασική και μόνη αιτία της διατήρησης της έντασης στην περιοχή και στην υπονόμευση κάθε προσπάθειας διαλόγου ανάμεσα στις δύο χώρες.
Σε επιχειρησιακό επίπεδο οι επόμενες κινήσεις θα βρεθούν στο επίκεντρο της σημερινής άτυπης σύσκεψης του υπουργού Εθνικής Άμυνας με τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ και τους αρχηγούς των Επιτελείων.
Ο Τουρκικός χάρτης για έρευνα και διάσωση επισημοποιεί τη «Γαλάζια Πατρίδα»
Την ίδια ώρα, η Άγκυρα συνεχίζει να προκαλεί, διεκδικώντας με τον πιο επίσημο τρόπο όχι μόνο τη συνδιαχείριση του Αιγαίου αλλά και την εποπτεία για έρευνα και διάσωση της θαλάσσιας και εναέριας περιοχής ανατολικά της Κρήτης! Ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, Adil Karaismailoglu, ανήρτησε στο twitter χάρτη που συνοδεύει τον τουρκικό νόμο για τα όρια της περιοχής ευθύνης για έρευνα, τα οποία εκτείνονται ανατολικά του 25ου μεσημβρινού- διχοτομώντας το Αιγαίο- και ταυτόχρονα περιλαμβάνουν στη δικαιοδοσία των τουρκικών αρχών την περιοχή ανατολικά της Κρήτης.
«Πρόκειται για την επισημοποίηση της νεοθωμανικής και αναθεωρητικής θέσης της Τουρκίας για τη «Γαλάζιας Πατρίδας»», σχολιάζουν στο OnAlert αναλυτές των ελληνοτουρκικών σχέσεων
Το υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε άμεσα στη δημοσιοποίηση του τουρκικού χάρτη. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε αναφέρει ότι «η τουρκική περιοχή ευθύνης έρευνας και διάσωσης που ορίστηκε αυθαίρετα με τον νέο τουρκικό νόμο, όπως άλλωστε και αυτή που είχε ορισθεί με τον τουρκικό νόμο του 1988, είναι παράνομη στο μέτρο που επικαλύπτει περιοχές ελληνικής κυριαρχίας και δικαιοδοσίας, συνεπώς δεν παράγει έννομα αποτελέσματα». Πέραν όμως αυτού, η ανακοίνωση επισημαίνει επίσης ότι ο τουρκικός χάρτης δεν στηρίζεται σε επιχειρησιακά κριτήρια και δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς ασφάλειας της ανθρώπινης ζωής.
Τους σκοπούς ασφάλειας της ανθρώπινης ζωής επικαλείται και το τουρκικό ΥΠΕΞ το οποίο εξέδωσε ανακοίνωση απαντώντας στην ελληνική αντίδραση. Η γεωγραφία μιλάει από μόνη της.
