Του Κώστα Αλατζά
Σήμερα στις 12 το μεσημέρι θα πραγματοποιηθεί η πολυαναμενόμενη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν στο Βίλνιους της Λιθουανίας με την οποία προσδοκούν τόσο οι δυο πλευρές όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες και η ΕΕ να αποτελέσει το πρώτο βήμα μιας νέας προσπάθειας ελληνοτουρκικής προσέγγισης.
Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί μετά το τέλος της συνόδου του ΝΑΤΟ, θα είναι διάρκειας μισής ώρας ενώ αμέσως μετά θα ακολουθήσουν οι συναντήσεις, επίσης διάρκειας 30 λεπτών, μεταξύ των του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν και του υπουργού Άμυνας, Νίκου Δένδια με τον Τούρκο ομόλογό του Γιασάρ Γκιουλέρ. Τον Κυριάκο Μητσοτάκη θα πλαισιώνουν στη συνάντηση ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού,
Άννα Μαρία Μπούρα. Στο πλευρό του Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να βρίσκεται ο υπουργός Εξωτερικών και ο σύμβουλος του Ακίφ Τσαγκατάι Κιλίτς.
Η Αθήνα εκτιμά ότι η χρονική συγκυρία είναι ευνοϊκή για την έναρξη μια καινούριας προσπάθειας ελληνοτουρκικής προσέγγισης μιας και η ελληνική πλευρά διαχρονικά επιθυμεί να έχει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τη τουρκική ηγεσία. Οι δίαυλοι έμειναν κλειστοί μετά το 2019 διότι η Τουρκία επέλεξε τον δρόμο των προκλήσεων και της έντασης στο Αιγαίο και τη Νοτιανατολική Μεσόγειο.
Το γεωπολιτικό momentum
Μετά τους καταστροφικούς σεισμούς τον περασμένο Φεβρουάριο στην Τουρκία και τη Συρία το κλίμα έχει αλλάξει. Η Τουρκία τους τελευταίους μήνες έχει εγκαταλείψει τις προκλήσεις αλλά και την επιθετική ρητορική έναντι της Ελλάδας. «Αυτό όμως δε σημαίνει ότι η Άγκυρα υποχωρεί από τις διεκδικήσεις τους» επισημαίνουν στο OnAlert αναλυτές διεθνών σχέσεων, σημειώνοντας ωστόσο ότι η Αθήνα ορθώς δεν εμφανίζεται αρνητική στον ελληνοτουρκικό διάλογο, ειδικά στην παρούσα φάση κατά την οποία οι Σύμμαχοι θέλουν πάση θυσία τη διατήρηση της συνοχής της νοτιανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ και είναι διατεθειμένοι να καταλογίσουν ευθύνες σε περίπτωση πρόκλησης έντασης ή άρνησης του διαλόγου.
Πολύ περισσότερο δε μετά το «πράσινο φως» που άναψε ο Ερντογάν για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Όπως έχει γράψει το OnAlert μετά την εκλογική νίκη του Ερντογάν η Άγκυρα θα επιχειρήσει μία αλά κάρτ προσέγγιση με τη Δύση. Προτεραιότητα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής δεν είναι τα ελληνοτουρκικά, αλλά τα ανοιχτά ζητήματα που έχει η Άγκυρα με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα ελληνοτουρκικά αποτελούν τμήμα των ευρύτερων διευθετήσεων που επιθυμεί να προωθήσει η Τουρκία με τη Δύση.
Ο οδικός χάρτης των ελληνοτουρκικών
Στη σημερινή συνάντηση ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να εμφανιστεί πρόθυμος στην ελληνοτουρκική προσέγγιση διατηρώντας συνάμα επιφυλάξεις για τη στάση που θα ακολουθήσει η τουρκική πλευρά το επόμενο διάστημα. Όπως πληροφορείται το OnAlert, η Αθήνα δεν επιθυμεί σφιχτά χρονοδιαγράμματα αλλά τη χάραξη ενός οδικού χάρτη επαναπροσέγγισης που θα προάγει τη θετική ατζέντα και θα δημιουργήσει κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης.
Οι ξεχωριστές συναντήσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτερικών των δύο χωρών δείχνουν ότι είναι πιθανή η επανεκκίνηση των στρατιωτικών Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και ενδεχομένως να ξεπαγώσουν οι διερευνητικές επαφές ανάμεσα στους διπλωμάτες Ελλάδας και Τουρκίας. Σε κάθε περίπτωση το περιεχόμενο των συναντήσεων των κυριών Γεραπετρίτη και Δένδια θα καθοριστεί από το αποτέλεσμα της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν.