781 Λόχος Γενικών Μεταφορών. Το πρώτο «ελεύθερο» ραδιόφωνο!

Η ιστορία της ελεύθερης ραδιοφωνίας στην Ελλάδα είναι μακρά και εν πολλοίς άγνωστη. Ο πρώτος μη κρατικός ραδιοφωνικός σταθμός ήταν ο σταθμός του «781 Λόχου Γενικών Μεταφορών» ο οποίος λειτούργησε πριν από 65 ακριβώς χρόνια, στον χώρο όπου βρίσκεται σήμερα η ΕΡΤ, στη γωνία της λεωφόρου Μεσογείων με την Κατεχάκη. Ήταν μια πρωτοβουλία μερικών στρατευμένων τότε στον Λόχο Γενικών Μεταφορών η οποία ξεκίνησε μάλλον τυχαία και ερασιτεχνικά για να εξελιχθεί απρόσμενα σ’ έναν ραδιοφωνικό σταθμό με τεράστια επιτυχία, ο οποίος απέκτησε φανατικούς ακροατές, ξεχώρισε με τη ζωντάνια και τις πρωτοτυπίες του και αγαπήθηκε. 

Όπως είχε πει σε παλιά ραδιοφωνική του συνέντευξη ο εκ των ιδρυτών του σταθμού Διαμαντής Πετρίτσης, «ο ραδιοφωνικός σταθμός του 781 Λόχου Γενικών Μεταφορών μπορεί να θεωρηθεί ο προπάππος όλων των ραδιοφω-νικών σταθμών των Ενόπλων Δυνάμεων. Ήταν η εποχή του εμφυλίου πολέμου και μας είχαν επιστρατεύσει ως ερασιτέχνες οδηγούς αυτοκινήτων. Για την ψυχαγωγία των ανδρών του λόχου παίζαμε στο γραμμόφωνο δίσκους ελαφράς μουσικής και γινόταν αναμετάδοση από τα μεγάφωνα του στρατοπέδου. Ακροατές μας όμως δεν ήταν μόνον οι στρατιώτες του λόχου, αλλά και οι τραυματίες που νοσηλεύονταν στο νοσοκομείο Σωτηρία που βρισκόταν δίπλα μας και οι οποίοι με χωνιά μας έδιναν την ‘παραγγελιά’ για τα τραγούδια που ήθελαν ν’ ακούσουν. Για να τους ικανοποιούμε βάζαμε στη διαπασών τα μεγάφωνα ώστε να μας ακούνε καλύτερα, με αποτέλεσμα όμως να δημιουργείται ένα πραγματικό κομφούζιο που αντηχούσε κακόηχα στην ειρηνική τότε περιοχή. Αυτό το γεγονός μας έδωσε την ιδέα να ζητήσουμε από τον διοικητή του λόχου αντισυνταγματάρχη Αυγέρη, που ήταν προοδευτικός άνθρωπος, την άδεια να εγκαταστήσουμε έναν μικρό πομπό για την καλύτερη μετάδοση των τραγουδιών μας…. Κι έτσι σε λίγο χρόνο λειτουργούσε ο πρώτος σταθμός, που δεν μας πέρασε βέβαια από το μυαλό να τον ονομάσουμε ραδιοφωνικό σταθμό, και απλώς λέγαμε, ‘Εδώ 781, Λόχος Γενικών Μεταφορών’…» 

Ο « 781» μετονομάσθηκε σε ραδιοφωνικό σταθμό των Ενόπλων Δυνάμεων Β’ όταν λίγο αργότερα το Γενικό Επιτελείο Στρατού έθεσε σε λειτουργία τον ραδιοφωνικό σταθμό των Ενόπλων Δυνάμεων Α´, στην οδό Ζαλοκώστα. Παρέμεινε σε λειτουργία ως τον Μάιο του 
1950 οπότε και τον έκλεισαν, παρά τις διαμαρτυρίες του Τύπου και των πολυπληθών ακροατών του. 

Τις μαρτυρίες τους για τον «781 Λόχο Γενικών Μεταφορών» καταθέτουν, η παλιά του εκφωνήτρια Αλέκα Γιάπαπα, η τότε υπεύθυνη της δισκοθήκης Κανέλλα Ζαχαριάδη, η τραγουδίστρια Ζωίτσα Κουρούκλη, ο συγγραφέας Κώστας Ασημακόπουλος, ο «συνεργάτης χωρίς όνομα» Νίκος Νικολαρέας και ο γνωστός μουσικοσυνθέτης Μίμης Πλέσσας. 

Σκηνοθέτης: Γιώργος Πετρίτσης
Σενάριο: Γιώργος Πετρίτσης 
Φωτογραφία: Αδαμάντιος Πετρίτσης 
Μοντάζ: Μάριος Ζώγκας 
Αφηγητής: Τέλης Ζώτος