Πώς …ζωγραφίζεται ένα ρεπορτάζ-ανταπόκριση πολέμου;
Μπορεί να είναι «πολεμικός ανταποκριτής» μια …γυναίκα ζωγράφος; Κι όλα αυτά όχι σήμερα. Πριν από ακριβώς έναν αιώνα. Στην Ελλάδα.
Τις απαντήσεις «έχουν» τα έργα της Θάλειας Φλωρά – Καραβία (1871-1960) από τη Σιάτιστα της Μακεδονίας κι από την Κωνσταντινούπολη, κι απ την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.
Η κόρη του παπά από τη Σιάτιστα -που πήρε την οικογένειά του και μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη, όπου η Θάλεια Φλωρά αποφοίτησε από το Ζάππειο Παρθεναγωγείο και προσπάθησε να σπουδάσει ζωγραφική στο Σχολείο των Τεχνών (τη μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών), αλλά το ίδρυμα …αρνήθηκε να τη δεχθεί επειδή επρόκειτο για γυναίκα.
Έτσι, η νεαρή Θάλεια έφυγε στο Μόναχο, όπου σπούδασε ζωγραφική κοντά στον Γύζη και τον Ιακωβίδη, και κατόπιν στο Παρίσι. Από το 1907 και για περισσότερα από τριάντα χρόνια, έζησε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου παντρεύτηκε τον Νίκο Καραβία, εκδότη της ελληνικής εφημερίδας «Εφημερίς». Στην Αλεξάνδρεια, μάλιστα, ίδρυσε και διηύθυνε σχολή ζωγραφικής, με σημαντική απήχηση στην τότε ελληνική παροικία της πόλης.
Κατά την περίοδο των Βαλκανικών πολέμων, ακολούθησε τον Ελληνικό Στρατό στις εκστρατείες του, ως ανταποκρίτρια της εφημερίδας που εξέδιδε ο σύζυγός της, και απεικόνισε πάμπολλα πολεμικά στιγμιότυπα σε σχέδια με κάρβουνο, κιμωλία και παστέλ. Τις εμπειρίες της από τα γεγονότα της εποχής εκείνης τις περιέγραψε αργότερα στο βιβλίο της «Εντυπώσεις από τον πόλεμο του 1912-1913: Μακεδονία-Ήπειρος»(Αθήνα 1936).
Ακολούθησε επίσης τον Ελληνικό Στρατό στη Μικρά Ασία (1918-1922). Είναι εκεί που ζωγραφίζει σκηνές απ’ την καθημερινότητα των ανθρώπων τη ζωή των στρατιωτών, την κοινή εργασία, την ανάπαυλα, το φαγητό, τα νοσοκομεία. Μεγάλο μέρος των έργων της είναι προσωπογραφίες (μέλη της βασιλικής οικογένειας, γιατροί, εθελόντριες, ιερείς, οπλαρχηγοί, στρατιωτικοί, αντάρτες, πρόσφυγες)…
Δείγματα των έργων της (περί τα 100 έργα μικρών στην πλειονότητα τους διαστάσεων) εκτίθενται από αύριο (Τετάρτη 12 Οκτωβρίου) στον εκθεσιακό χώρο του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης. Η έκθεση με τίτλο «Μακεδονία- Ήπειρος 1912-1913. Εντυπώσεις από τον πόλεμο» – Σχέδια της Θάλειας Φλωρά -Καραβία από τη συλλογή του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου» διοργανώνεται από το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο σε συνεργασία με το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης.
«Με ενθουσιασμό σχεδιάζει- φωτογραφίζει θα λέγαμε με μολύβι, κάρβουνο και παστέλ πρόσωπα και εικόνες από τη ζωή του τόπου αλλά και του στρατεύματος» σημειώνει ο γενικός γραμματέας της Ιστορικής Εθνολογικής εταιρείας Ελλάδος Ι.Κ.Μαζαράκης Αινιάν, στο δίπτυχο του προγράμματος της έκθεσης.
Η έκθεση θα είναι ανοιχτή καθημερινά (Δευτέρα- Παρασκευή, 08.00-14.00 & 18.00-21.00) ως και τις 25 Νοεμβρίου με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.