Η ευρωπαϊκή δύναμη ταχείας επέμβασης στην ατζέντα της συνόδου ΥΠΑΜ της ΕΕ

Του Κώστα Αλατζά

Ενεργό ρόλο επιθυμεί να διαδραματίσει η Ελλάδα στην προοπτική σύστασης και λειτουργίας μιας κοινής ευρωπαϊκής στρατιωτικής δύναμης. Όπως επισημαίνουν πηγές του υπουργείου Άμυνας η Ελλάδα βλέπει θετικά τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού στρατιωτικού μηχανισμού που θα λειτουργεί συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά στο ΝΑΤΟ και θα μπορεί να επεμβαίνει άμεσα σε σημεία κρίσης που θέτουν σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα.

Τις ελληνικές θέσεις για τους κινδύνους της ευρωπαϊκής ασφάλειας αναμένεται να αναπτύξει σήμερα ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος στη συνεδρίαση των υπουργών Άμυνας της ΕΕ στις Βρυξέλλες, κατά την παρουσίαση των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη «Στρατηγική Πυξίδα» της Ευρώπης.

Το ζήτημα της «στρατηγικής αυτονομίας» της Ευρώπης θέτει διαρκώς ο Εμανουέλ Μακρόν και αναμένεται να βρεθεί ψηλά στην ευρωπαϊκή ατζέντα με την ανάληψη της ευρωπαϊκής προεδρίας από τη Γαλλία στις αρχές του επόμενου έτους. Αθήνα και Παρίσι έχουν κοινές θέσεις στη στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσει η Ευρώπη μετά το Brexit, την κατά γενική ομολογία αδρανοποίηση του NATO, την πρόσφατη δημιουργία του αμυντικού συμφώνου AUKUS και τις νέες απειλές που φαίνεται να αντιμετωπίζει η Γηραιά Ήπειρος.

Κοινή γραμμή Ελλάδας Γαλλίας

Σε αυτό το πλαίσιο συναντήθηκαν χθες το απόγευμα οι υπουργοί άμυνας Ελλάδας και Γαλλίας. Οι δύο υπουργοί αναμένεται να αναφερθούν στην πρόσφατη αμυντική συμφωνία μεταξύ Αθήνας και Παρισίων που αποτελεί την πρώτη διμερή αμυντική συμφωνία με την πρόβλεψη ρήτρας αμοιβαίας στρατιωτικής συνδρομής.

Ελλάδα και Παρίσι θεωρούν ότι σε αυτό το πρότυπο θα μπορούσε να οικοδομηθεί ο κοινός ευρωπαϊκός αμυντικός βραχίονας.

Οι προτάσεις της Κομισιόν ουσιαστικά κινούνται στην ίδια φιλοσοφία τους εγχειρήματος του «Ευρωστρατού» που επιχειρήθηκε να δημιουργηθεί στα τέλη της δεκαετίας του 90 και το οποίο ουσιαστικά δεν προχώρησε. Στις αρχές του 2000 είχαν συγκροτηθεί οι «ομάδες μάχης» (battles groups) με τη συμμετοχή ορισμένου αριθμού ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες δραστηριοποιήθηκαν σε επίπεδο κοινών στρατιωτικών ασκήσεων αλλά μετέπειτα αδρανοποιήθηκαν.

Σε κάθε περίπτωση η φιλοσοφία και σήμερα είναι ότι απαιτείται μία ευρωπαϊκή στρατιωτικής δύναμη ορισμένων χιλιάδων ανδρών που θα μπορεί να δρα ευέλικτα, γρήγορα και άμεσα. Προφανώς οι δυνάμεις σε προσωπικό και μέσα υφίστανται. Το ζήτημα είναι η διαφορά αντιλήψεων στις θέσεις των κρατών μελών για το τι συνιστά απειλή για την Ευρώπη, ποιος θα πρέπει να είναι ο χαρακτήρας των αποστολών της κοινής ευρωπαϊκής δύναμης και με ποιο τρόπο θα λαμβάνονται οι αποφάσεις.