Το κίνημα των Λούφα και Ντερτιλή είναι μια από τις σχετικά «άγνωστες» σελίδες της ελληνικής σύγχρονης πολιτικής και στρατιωτικής ιστορίας, λόγω της χρονικής συγκυρίας στην οποία εκδηλώθηκε αλλά και επειδή…δεν πρόλαβε να εκδηλωθεί.
Την περίοδο του Μεσοπολέμου, ο εθνικός διχασμός ανάμεσα στα «βενιζελικά» και «αντιβενιζελικά στρατόπεδα, τόσο στην πολιτική σκηνή όσο και στα σώματα των Ενόπλων Δυνάμεων, είχε ως αποτέλεσμα την εκδήλωση στασιακών κινημάτων, όπως ήταν το κίνημα των Λούφα και Ντερτιλή, σαν σήμερα στις 19 Νοεμβρίου του 1924.
Τι είχε προηγηθεί
Δυο χρόνια μετά τη Μικρασιαστική Καταστροφή, σε μία εποχή που ο στρατός είχε καθοριστικό λόγο στα πολιτικά πράγματα της Ελλάδας, η κυβέρνηση του Ανδρέα Μιχαλακόπουλου δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση. Ένα μήνα μετά την άνοδό της στην εξουσία αντιμετώπισε τον πρώτο της μεγάλο κλυδωνισμό.
Το βράδυ της 19ης Νοεμβρίου ο υποστράτηγος Χαράλαμπος Λούφας και ο αντισυνταγματάρχης Βασίλειος Ντερτιλής οργάνωσαν κίνημα, με τη βοήθεια αξιωματικών των νεοσύστατων «Δημοκρατικών Ταγμάτων», στρατιωτικού σώματος επιφορτισμένου με την προστασία της Δημοκρατίας.
Σκόπευαν να καταλάβουν κυβερνητικά κτίρια και την ίδια τη Βουλή, με στόχο να εμποδίσουν την επαναφορά των απότακτων αξιωματικών (αντιβενιζελικών) στο στράτευμα ή να εξασφαλίσουν προαγωγή, όπως τους κατηγορούσαν οι αντίπαλοί τους. Ο Λούφας σε κατοπινή του συνέντευξη υποστήριξε ότι το μοναδικό του κίνητρο ήταν η βελτίωση της ποιότητας της δημοκρατίας με τη διάλυση της Βουλής και τη διενέργεια εκλογών.
Η συνωμοσία έγινε αντιληπτή από τον διοικητή του Α’ Σώματος Στρατού, αντιστράτηγο Παπαθανασίου και οι κινηματίες εξουδετερώθηκαν προτού προλάβουν να εκδηλωθούν. Διατάχθηκε η σύλληψη των Λούφα και Ντερτιλή και 12 ακόμη λοχαγών και υπολοχαγών.
Η υποβάθμιση του κινήματος
Στις 20 Νοεμβρίου, ο Μιχαλακόπουλος, μιλώντας στη Βουλή, εμφανίσθηκε καθησυχαστικός, μειώνοντας τη σημασία του επεισοδίου και παρακάλεσε τους βουλευτές να αποφεύγουν να ενισχύουν τις φήμες περί στρατιωτικών ανωμαλιών, οι οποίες θα ήταν δυνατόν να αποθαρρύνουν τους ξένους επενδυτές και να δυσχεράνουν τη σύναψη δανείου για την αποκατάσταση των προσφύγων.
Οι πραξικοπηματίες οδηγήθηκαν στο στρατοδικείο με την κατηγορία της στάσης. Την παραμονή των Χριστουγέννων του 1924 εκδόθηκε η απόφαση του δικαστηρίου, με την οποία ο μεν Λούφας καταδικάστηκε σε φυλάκιση 30 μηνών, οι δε λοιποί κατηγορούμενοι σε φυλάκιση 15 μηνών.
Η απόφαση αυτή δεν εμπόδισε τους Λούφα και Ντερτιλή να συμμετάσχουν λίγους μήνες αργότερα στο επιτυχημένο πραξικόπημα του στρατηγού Θεόδωρου Πάγκαλου (26 Ιουνίου 1925), που ανέτρεψε την κυβέρνηση Μιχαλακόπουλου.
Πηγή και φωτογραφία: San simera
