Η “αραβική άνοιξη” προβληματίζει τη Ρωσία και όχι μόνο γεωπολιτικά, αλλά και “εξοπλιστικά”. Η Μόσχα διαπιστώνει ότι η “αραβική άνοιξη” και η πτώση των καθεστώτων στις χώρες στις οποίες “άνθισε”, οδηγούν σε απώλεια σημαντικών αγορών στις οποίες τα ρωσικά όπλα ήταν μονοπώλιο. Τώρα αυτό το μονοπώλιο περνάει στη Δύση και πιο συγκεκριμένα στις ΗΠΑ. Κι αυτό είναι λογικό να μην ευχαριστεί καθόλου τη Ρωσία.
Η ανάλυση που κάνει η ιστοσελίδα “Η Ρωσία τώρα” είναι αποκαλυπτική:
Οι ρώσικες εξαγωγές αμυντικών συστημάτων έσπασαν φέτος όλα τα ρεκόρ, αφού ξεπέρασαν τα 14 δισεκατομμύρια δολάρια. Ποσό που υπερκάλυψε τον αρχικό σχεδιασμό, δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι προοπτικές, κατά τον ίδιο, είναι ενθαρρυντικές. Μόνο στη διάρκεια του τρέχοντος έτους έχουν συναφθεί νέες εξαγωγικές συμβάσεις, αξίας άνω των 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Οι παραγγελίες μπορεί να αυξηθούν πολύ περισσότερο, από τη στιγμή μάλιστα που η χώρα πάρει έργα εκσυγχρονισμού, συντήρησης και επισκευής στρατιωτικού εξοπλισμού, σημείωσε ο Πούτιν, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι «η Ρωσία ναι μεν θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τους παραδοσιακούς αγοραστές, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να εισέλθει σε νέες αγορές».
Κέρδη της Δύσης από την Αραβική Ανοιξη
Μια τέτοια προσέγγιση των πραγμάτων είναι περισσότερο παρά ποτέ επίκαιρη για τις ρωσικές εξαγωγές όπλων. Στο άμεσο μέλλον, η χώρα κινδυνεύει να χάσει την πιο κερδοφόρα περιοχή, εκεί που στην αρχή τα σοβιετικά και έπειτα τα ρώσικα όπλα, είναι αυτά που παραδοσιακά ανταποκρίνονται στο κριτήριο της «καλύτερης τιμής». Και φυσικά μιλάμε για τη Μέση Ανατολή.
Από το μέσον του Φθινοπώρου ακόμα, το ρώσικο Κέντρο Ανάλυσης του Παγκοσμίου Εμπορίου Οπλων (CAWAT) δημοσίευσε έκθεση, στην οποία μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι η επιβολή κυρώσεων από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στο Ιράν, η «αραβική άνοιξη» και η συνεχιζόμενη αστάθεια στη Συρία, οδήγησαν σε αποδυνάμωση της θέσης της Ρωσίας στην αγορά όπλων της Μέσης Ανατολής.
«Πλέον, η τρόϊκα των σημαντικότερων εξαγωγέων όπλων στη Μ.Ανατολή για την περίοδο 2012 – 2015, θα είναι οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Γαλλία. Η Ρωσία, με όγκο εξαγωγών στην περιοχή περίπου 2,94 δισεκατομμύρια δολάρια (στην περίπτωση που θα υλοποιηθούν οι συμβάσεις με τη Συρία!), θα βρεθεί μόνο στην πέμπτη θέση, πίσω ακόμα και από τη Γερμανία, με εκτιμώμενη αξία αμυντικών εξαγωγών της τάξης των 3,93 δισεκατομμυρίων δολαρίων», αναφέρεται στην έκθεση. Τα προηγούμενα χρόνια, η Ρωσία ήταν στην η τρίτη θέση της κατάταξης των μεγαλύτερων εξαγωγέων όπλων στη Μ.Ανατολή.
Σύμφωνα με τους ειδικούς του CAWAT, το μερίδιο της Ρωσίας στην αγορά όπλων της Μέσης Ανατολής την περίοδο 2012 – 2015, θα μειωθεί στο 3,45% από το 8,4% της περιόδου 2004 – 2011. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τις ίδιες προβλέψεις, το μερίδιο της Μ.Ανατολής στην περιφερειακή διάρθρωση των εξαγωγών οπλικών συστημάτων της Ρωσίας στην επόμενη τετραετή περίοδο (2012 – 2015), θα μειωθεί στο 8,16% επί του συνόλου (σε σύγκριση με το 14,4% που είχε το 2004 – 2011).
Όπως παραδοσιακά συμβαίνει, τον «ελεύθερο χώρο» που θα δημιουργηθεί, θα σπεύσουν να καταλάβουν οι ΗΠΑ. Αυτό, με τη σειρά του, θα επιφέρει πρακτικά μια κατάσταση μονοπωλίου στη Μ.Ανατολή. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, μεταξύ 2012 και 2015, οι ΗΠΑ θα παραδώσουν στην περιοχή περισσότερο από τα δύο τρίτα του προβλεπόμενου όγκου εξαγωγών όπλων. Η σημαντική αυτή επιτυχία των ΗΠΑ, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε μια σειρά «μέγα-συμβολαίων» με τη Σαουδική Αραβία και με άλλες χώρες της Μ.Ανατολής.
Οι ΗΠΑ μονοπωλούν την πλούσια αγορά της Σαουδικής Αραβίας. Εν τω μεταξύ, η Ρωσία σαν αποτέλεσμα του εμπάργκο από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, έχει χάσει την πολλά υποσχόμενη αγορά του Ιράν. Οι απώλειες της Ρωσίας σαν αποτέλεσμα της κατάρρευσης της αμυντικής και τεχνολογικής συνεργασίας με τη χώρα αυτή, εκτιμούνται από το CAWAT από 11 έως 13 δισεκατομμύρια δολάρια.
«Μια ακόμα χώρα που χάθηκε για τη ρωσική αμυντική βιομηχανία στη Μέση Ανατολή, ως αποτέλεσμα της «αραβικής άνοιξης» και της συνεχιζόμενης εσωτερικής αστάθειας, είναι η Υεμένη. Το πακέτο που συζητιόταν, αφορούσε σε μια συμφωνία για την προμήθεια όπλων της τάξης του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων. Τώρα, μπορούμε να μιλάμε μόνο για μικρής αξίας συμβάσεις», συνοψίζει η έκθεση του CAWAT.
Αυξήθηκαν οι πωλήσεις παγκοσμίως
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Βλαντίμιρ Πούτιν παραδέχτηκε στη συνεδρίαση, ότι η Ρωσία θα πρέπει να περιμένει ένα σοβαρό ανταγωνισμό στην παγκόσμια αγορά όπλων. «Για να πετύχουμε θετικά αποτελέσματα σε αυτόν τον τομέα, πρέπει να εργαστούμε για να βρεθούμε ένα βήμα μπροστά από τους ανταγωνιστές μας. Να δώσουμε στους σχεδιαστές και στους κατασκευαστές των οπλικών μας συστημάτων περισσότερες δυνατότητες για να προβάλουν τις επιστημονικές και τεχνολογικές δυνατότητές τους».
Σήμερα, οι ρώσικες επιχειρήσεις του αμυντικού τομέα, παρουσιάζουν τα προϊόντα τους σε 20 από τις μεγαλύτερες διεθνείς εκθέσεις. Η Ρωσία φιλοξενεί πάνω από δέκα διεθνή fora ετησίως, όπως η διεθνής αεροπορική έκθεση MAKS, η αεροναυτική έκθεση στην Αγία Πετρούπολη και η έκθεση όπλων στο Νίζνι Ταγκίλ.
Ωστόσο, από μόνες τους τέτοιες προσπάθειες δεν αρκούν για να φτάσει η χώρα στην κορυφή της παγκόσμιας αγοράς. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του διεθνούς Ινστιτούτου SIPRI της Στοκχόλμης (Stockholm International Peace Research Institute), οι ετήσιες πωλήσεις όπλων στον κόσμο αυξήθηκαν κατά 1% με συνολικό όγκο πωλήσεων 411,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Στην παγκόσμια κατάταξη των πωλήσεων οπλικών συστημάτων, οι ρώσικες αμυντικές βιομηχανίες – κατασκευάστριες όπλων, έχουν μια μέτρια θέση που δεν είναι υψηλότερη της 20ης. Τις κορυφαίες θέσεις στην λίστα, τις καταλαμβάνουν αμερικανικές και βρετανικές εταιρείες.
