Επιστολή που καταγράφει λεπτομερώς τις παραβιάσεις της Συμφωνίας των Πρεσπών από τη νέα κυβέρνηση στη Βόρεια Μακεδονία έστειλε το Ελληνοαμερικανικό Συμβούλιο Ηγεσίας (HALC) στον αρμόδιο για ευρωπαϊκές και ευρασιατικές υποθέσεις βοηθό υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζέιμς Ο’ Μπράιεν.
Στην επιστολή, ο εκτελεστικός διευθυντής του HALC, Έντι Ζεμενίδης, καταγράφει λεπτομερώς τις περιπτώσεις που η νέα κυβέρνηση στη γειτονική χώρα έχει υπονομεύσει τη συμφωνία, απειλώντας έτσι την περιφερειακή σταθερότητα και την ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής. Μάλιστα ο κ. Ζεμενίδης προειδοποιεί ότι χωρίς συνέπειες για τέτοιες παραβιάσεις, η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας μπορεί να κλιμακώσει τη ρητορική και τις ενέργειές της, αποσταθεροποιώντας δυνητικά τα Δυτικά Βαλκάνια.
Όπως αναφέρεται στην επιστολή, η Συμφωνία των Πρεσπών ήταν μια συνθήκη ορόσημο μεταξύ της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας που έλυσε μια μακροχρόνια διαφωνία για το όνομα της τελευταίας. «Η συμφωνία όριζε ότι η χώρα θα ονομαζόταν επίσημα η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, ανοίγοντας το δρόμο για την ένταξή της στο ΝΑΤΟ και τη πιθανή ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, οι πρόσφατες ενέργειες της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση τη δέσμευσή της στη συνθήκη», επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Η επιστολή του HALC υπογραμμίζει αρκετές περιπτώσεις όπου η νέα κυβέρνηση στα Σκόπια φέρεται να έχει υπονομεύσει τη συμφωνία. Τον Μάιο, η πρόεδρος Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα αναφέρθηκε στη χώρα της ως «Μακεδονία» κατά τη διάρκεια της επίσημης ορκωμοσίας της, αψηφώντας έτσι τους όρους της Συμφωνίας των Πρεσπών. Στη συνέχεια παρουσιάζονται και άλλα παρόμοια σχόλια από τον πρωθυπουργό Χρίστιαν Μίτσκοσκι τον Ιούνιο, όπου εξέφρασε περιφρόνηση για το νέο όνομα της χώρας, χαρακτηρίζοντάς το «επαίσχυντο».
Στην επιστολή επισημαίνεται ότι το συγκεκριμένο μοτίβο συμπεριφοράς συνεχίστηκε, καθώς οι δύο ηγέτες έκαναν αναφορές που αντιβαίνουν ευθέως στη συμφωνία, συμπεριλαμβανομένου του όρου «Μακεδονία του Αιγαίου», που αναφέρεται σε μια περιοχή στην Ελλάδα. Ο διευθυντής του HALC υποστηρίζει ότι αυτές οι ενέργειες είναι εσκεμμένες και παραβιάζουν κατάφωρα τόσο το πνεύμα όσο και το γράμμα της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Η επιστολή επικρίνει επίσης την πρέσβη των ΗΠΑ στη Βόρεια Μακεδονία, Άντζελα Πράις Άγκελερ, καθώς όπως υποστηρίζει η Αμερικανίδα διπλωμάτης δεν έχει τηρήσει την πιο ξεκάθαρη στάση στο θέμα. Ειδικότερα, σημειώνεται ότι τα σχόλιά της για «ορισμένα περιθώρια» στη συμφωνία υπονομεύουν τη σταθερότητα και τις σχέσεις γειτονίας που επιδιώκει να προωθήσει η συμφωνία. Υπό αυτό το πρίσμα, η επιστολή προτρέπει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να ξεκαθαρίσει τη θέση του για τη Συμφωνία των Πρεσπών και να αντιμετωπίσει τις αντιφάσεις που υπάρχουν στις δηλώσεις της Αμερικανίδας πρέσβη.
Συνεχίζοντας, το HALC εφιστά την προσοχή στο εκτελεστικό διάταγμα που υπεγράφη από τον πρόεδρο Μπάιντεν στις 8 Ιουνίου 2021, το οποίο αναφέρει την παρακώλυση της Συμφωνίας των Πρεσπών ως αιτία για την επιβολή αμερικανικών κυρώσεων. Το διάταγμα επιτρέπει κυρώσεις σε όσους είναι συνένοχοι σε παραβιάσεις των περιφερειακών συμφωνιών ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών. Ως εκ τούτου, η ελληνοαμερικανική οργάνωση προτρέπει τις ΗΠΑ να υπενθυμίσουν στη Βόρεια Μακεδονία αυτό το εκτελεστικό διάταγμα και τις πιθανές συνέπειες των πράξεων τους.
Τέλος, καθώς αυξάνονται οι εντάσεις η επιστολή αναγνωρίζει ότι είναι σημαντικό να υπάρχει μια δημόσια και ξεκάθαρη αντιμετώπιση της υπονόμευσης της Συμφωνίας των Πρεσπών. Η επιστολή ολοκληρώνεται με την έκκληση προς τις ΗΠΑ να εργαστούν για την προώθηση της σταθερότητας στην περιοχή και τη διασφάλιση της τήρησης της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Με πληροφορίες από: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφίες αρχείου Reuters
