Η πανδημία του κορονοϊού χτυπάει την οικονομία των ΗΠΑ σαν τσουνάμι, και τα αλλεπάλληλα κύματα καταπίνουν αναρίθμητες θέσεις εργασίας: το ποσοστό της ανεργίας τον Απρίλιο αναμένεται να φθάσει σε ιστορικό υψηλό, καθώς 30 εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν εγγραφεί στους καταλόγους των ανέργων αφότου η διπλή κρίση, υγειονομική και οικονομική, κατέλαβε τη χώρα.
Το ποσοστό της ανεργίας τον Απρίλιο, που θα δημοσιοποιηθεί επίσημα μεθαύριο Παρασκευή, αναμένεται ότι θα πλησιάσει το 20%, θα είναι δηλαδή διπλάσιο από αυτό που γνώρισε η χώρα τη χειρότερη περίοδο της οικονομικής κρίσης του 2009, και περίπου όμοιο με το επίπεδο της Μεγάλης Ύφεσης, τη δεκαετία του 1930.
Ορισμένοι οικονομολόγοι εκτιμούν πως οι θέσεις εργασίας που χάθηκαν ανέρχονται σε 28 εκατομμύρια. Συγκριτικά, 8,6 εκατομμύρια θέσεις εργασίας χάθηκαν τα δύο χρόνια που η διεθνής χρηματοοικονομική κρίση σάρωνε τις ΗΠΑ.
Το πρώτο κύμα απωλειών θέσεων εργασίας έπληξε τις αεροπορικές εταιρείες και τα ξενοδοχεία, ενώ ακολούθησαν τα εστιατόρια και τα εργοστάσια, καθώς οι αρχές των πολιτειών επέβαλαν lockdown η μια πίσω απ’ την άλλη. Τα σχολεία έστειλαν εξάλλου τους μαθητές και τις μαθήτριες σπίτια τους.
Η ταχύτητα με την οποία η αμερικανική αγορά εργασίας πέρασε από την καλύτερη φόρμα των τελευταίων 50 ετών στη χειρότερη κατάσταση της πρόσφατης ιστορίας των ΗΠΑ καθιστά δύσκολη οποιαδήποτε σύγκριση για τους στατιστικολόγους του υπουργείου Εργασίας που εκπονούν τη μηνιαία έκθεση για την ανεργία.
Για την ανάγνωση των δεδομένων, το πιο κοντινό σημείο αναφοράς είναι οι φυσικές καταστροφές, ειδικά οι κυκλώνες και οι τυφώνες, διότι τείνουν να είναι ισχυροί και να «πλήττουν για μεγάλες περιόδους μεγάλες εκτάσεις», εξηγεί η Τζούλι Χατς Μάξφιλντ, στέλεχος του υπουργείου Εργασίας, στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Οι νέες εγγραφές στους καταλόγους των ανέργων άρχισαν να αυξάνονται αστραπιαία από τον Μάρτιο, και τις τέσσερις εβδομάδες του Απριλίου υποβλήθηκαν 20 εκατομμύρια νέες αιτήσεις.
Αλλά ακόμα και αυτοί οι αριθμοί μάλλον υποτιμούν το αληθινό εύρος του σοκ, διότι πολλοί άνθρωποι δεν μπόρεσαν να υποβάλλουν αιτήσεις καθώς τα συστήματα αδυνατούσαν να αντεπεξέλθουν στον όγκο. Πολλοί άνθρωποι που δεν δικαιούνται επιδόματα ανεργίας δεν αποπειράθηκαν καν να ζητήσουν τέτοια επιδόματα.
Ενώ το ποσοστό ανεργίας είχε υποχωρήσει στις ΗΠΑ τον Φεβρουάριο στο 3,5%, στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 50 ετών, ανέβηκε στο 4,4% τον Μάρτιο, με 701.000 θέσεις εργασίας να χάνονται.
Όμως η καταμέτρηση αυτή δεν καταγράφει παρά μόνο την κατάσταση στις αρχές του μήνα. Τα μέτρα περιορισμού επεκτάθηκαν σε όλη τη χώρα το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου. Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας αυτό το διάστημα το ποσοστό της ανεργίας ήταν μάλλον περί το 5,4%.
Χειρότερα, μεταξύ όσων κράτησαν τις δουλειές τους, πολλοί είδαν τις ώρες εργασίας και τους μισθούς τους να μειώνονται.
Η πτώση ήρθε «πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι προβλεπόταν»
Οι οικονομολόγοι εξάλλου ανησυχούν για την ακύρωση της προόδου που είχε επιτευχθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών οικονομικής ανάπτυξης, που ευνόησαν την ένταξη μειονοτήτων στην αγορά εργασίας. Όσον αφορά τις γυναίκες στις ΗΠΑ, πολλές είναι συχνά αναγκασμένες να σταματήσουν να δουλεύουν εξαιτίας του κλεισίματος νηπιαγωγείων και σχολείων.
Η αμερικανική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 4,8% το πρώτο τρίμηνο, που περιλαμβάνει μόνο τις πρώτες εβδομάδες των μέτρων περιορισμού. Η πτώση θα είναι πολύ πιο μεγάλη το δεύτερο τρίμηνο.
«Είναι πλέον καθαρό ότι η οικονομία κατέγραψε πτώση πολύ πιο γρήγορα από ότι προβλεπόταν», τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Νταϊάν Σουόνκ, η επικεφαλής οικονομολόγος της Grant Thornton.
Τα προγράμματα κρατικών ενισχύσεων θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε προσωρινή ανάκαμψη της απασχόλησης τον Μάιο και τον Ιούλιο. Όμως αν ως τον Ιούλιο οι καταναλωτές δεν αισθανθούν αρκετά ασφαλείς ώστε να επιστρέψουν στα καταστήματα και στα εστιατόρια, ειδικά οι μικρές εταιρείες στις ΗΠΑ «θα είναι αναγκασμένες να κάνουν ξανά απολύσεις», προειδοποίησε.
Η κυβέρνηση Τραμπ και το Κογκρέσο έχουν αποδεσμεύσει συνολικά 669 δισεκατομμύρια δολάρια σε δανειακές χορηγήσεις προς μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις για να τις βοηθήσουν να καταβάλλουν μισθούς στους εργαζομένους τους.
Ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ προειδοποίησε επίσης την περασμένη εβδομάδα εναντίον της διαρκούς ζημιάς που θα έχει η αναστολή, παρότι προσωρινή, της δραστηριότητας, ενώ επισήμανε πως «θα χρειαστεί κάποιος καιρός για να επανέλθουμε σε πιο φυσιολογικό επίπεδο ανεργίας».
Πάνω από 71.000 άνθρωποι έχουν υποκύψει στην COVID-19 στις ΗΠΑ επί συνόλου 1,2 εκατομμυρίων κρουσμάτων μόλυνσης από τον SARS-CoV-2, σύμφωνα με την καταμέτρηση του πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/AFP
