Ιράν: Η συμφωνία για τα πυρηνικά βρίσκεται στον αέρα

Η πυρηνική συμφωνία του Ιράν βρίσκεται σε καθεστώς αμφισβήτησης και είναι πιθανόν η Τεχεράνη να αποχωρήσει από το σύμφωνο εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία με τους ευρωπαίους συμβαλλόμενους, προειδοποίησε ο υφυπουργός εξωτερικών Abbas Araghchi.

Το Ιράν θέλει να διατηρήσει τη συμφωνία, αλλά πρέπει να γίνουν προσαρμογές ως αποτέλεσμα της απόφασης της Ουάσιγκτον να αποσυρθεί από το συμφωνητικό ορόσημο, δήλωσε ο Abbas Araghchi σε συνέντευξή του στο Euronews. Η συμφωνία « έχει χάσει την ισορροπία της» λόγω της απόσυρσης των ΗΠΑ, πρόσθεσε, έτσι «εάν οι Ευρωπαίοι και άλλοι εναπομείναντες συμμετέχοντες της JCPOA ενδιαφέρονται να παραμείνει το Ιράν, θα πρέπει να αντισταθμίσουν την απουσία των ΗΠΑ, και την εκ νέου επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ».

Η Τεχεράνη δήλωσε επανειλημμένα ότι θέλει να διασώσει τη συμφωνία, αλλά εξέφρασε την απογοήτευσή της για τις ευρωπαϊκές προτάσεις διατήρησης του συμφώνου. Ο Ali Akbar Salehi, επικεφαλής του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του Ιράν (AEOI), δήλωσε την Τρίτη ότι οι προτάσεις της Ευρώπης για διατήρηση της συμφωνίας μετά την απόσυρση των ΗΠΑ δεν ήταν αποδεκτές από την Τεχεράνη. «Αν συνεχίσει έτσι, όλες οι πλευρές θα είναι χαμένες», δήλωσε ο Salehi.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει ένα φάσμα επιλογών που θα βοηθήσουν να διασωθεί η συμφωνία. Η επικεφαλής διπλωμάτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Federica Mogherini δήλωσε τον Μάιο ότι το μπλοκ σκέφτεται να εμβαθύνει τους οικονομικούς δεσμούς της Ευρώπης με το Ιράν, να προστατεύσει τις τραπεζικές συναλλαγές με την Τεχεράνη και να διατηρήσει τις αγορές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου στο Ιράν. Όπως και ο Araghchi, εξομοιώνει την πυρηνική συμφωνία με «έναν συγγενή στην εντατική φροντίδα».

Αλλά η επιθυμία ορισμένων ευρωπαϊκών κρατών να διευρύνουν το πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας έχει προκαλέσει δυσαρέσκεια στην Τεχεράνη. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουήλ Μακρόν προσπαθούν να διευρύνουν τους όρους της συμφωνίας για να καλύψουν το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν και τη συμμετοχή σε περιφερειακές συγκρούσεις. Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενίι, δήλωσε τον Ιούνιο ότι «ο περιορισμός της ανάπτυξης πυραύλων είναι ένα όνειρο που δεν θα γίνει ποτέ πραγματικότητα».

Η Τεχεράνη έχει προειδοποιήσει επανειλημμένα ότι η κατάρρευση της συμφωνίας θα της επιτρέψει να ενισχύσει το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου. Τον Ιούνιο, ο Χαμενεΐ διέταξε τον AEOI να προετοιμάσει τη μονάδα του Ναντάν για την επανέναρξη της διαδικασίας εμπλουτισμού. Η εγκατάσταση αναμένεται να είναι έτοιμη να φιλοξενήσει 60 φυγοκεντρητές εμπλουτισμού σε ένα μήνα, σύμφωνα με Ιρανούς αξιωματούχους. Η απόφαση για την επανάληψη της διαδικασίας εμπλουτισμού δεν παραβιάζει τη συμφωνία του 2015, γνωστή επίσημα ως το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA), καθώς επιτρέπεται στη χώρα να εμπλουτίσει μικρές ποσότητες ουρανίου για ιατρικούς και ερευνητικούς σκοπούς. Ωστόσο, εάν η συμφωνία καταρρεύσει, η Τεχεράνη αναφέρει ότι θα ανοίξει εκ νέου μια δεύτερη μονάδα εμπλουτισμού ουρανίου στο Fordow.

Τον Μάιο, ο Πρόεδρος Donald Trump απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από τη συμφωνία. Χαρακτήρισε την ιστορική συμφωνία η οποία είδε το Ιράν να περιορίζει το πυρηνικό στρατιωτικό του πρόγραμμα σε αντάλλαγμα της άρσης των διεθνών κυρώσεων – βαθιά ελαττωματική και απαίτησε μια αναθεωρημένη συμφωνία που θα περιόριζε τόσο το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων της Τεχεράνης όσο και την αυξανόμενη επιρροή της στις περιφερειακές υποθέσεις.

Πηγή: RT