Μετά την Ουάσιγκτον, η κυβέρνηση του Ισραήλ αποφάσισε επίσης να «αναγνωρίσει την κυριαρχία του Μαρόκου» στη διαφιλονικούμενη περιοχή της Δυτικής Σαχάρας, ανακοίνωσε χθες Δευτέρα η κυβέρνηση στη Ραμπάτ, επικαλούμενη επιστολή του πρωθυπουργού του Ισραήλ, του Μπενιαμίν Νετανιάχου, με το γεωπολιτικό φόντο στην περιφέρεια ιδιαίτερα τεταμένο.
«Με την επιστολή αυτή, ο ισραηλινός πρωθυπουργός έθεσε υπόψη της αυτού μεγαλειότητας του βασιλιά [σ.σ. Μοχάμεντ Στ΄] την απόφαση του κράτους του Ισραήλ να αναγνωρίσει την εθνική κυριαρχία του Μαρόκου στην περιοχή της Δυτικής Σαχάρας», ανέφερε η κυβέρνηση του παλατιού σε δελτίο Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα.
Στην επιστολή του ο κ. Νετανιάχου διευκρίνισε ότι στο εξής η θέση της χώρας του θα «αντανακλάται σε όλες τις ενέργειες και τα έγγραφα της ισραηλινής κυβέρνησης» που άπτονται του ζητήματος, σύμφωνα με την ίδια πηγή. Θα «διαβιβαστεί στα Ηνωμένα Έθνη, σε περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς των οποίων το Ισραήλ είναι μέλος, καθώς και σε όλες τις χώρες με τις οποίες το Ισραήλ διατηρεί διπλωματικές σχέσεις», πρόσθεσε ο ισραηλινός πρωθυπουργός, σύμφωνα με αποσπάσματα της επιστολής που επικαλείται στην ανακοίνωσή της η κυβέρνηση του βασιλείου.
— Abraham Accords Peace Institute (@Peace_Accords) July 17, 2023
Ακόμη, ο κ. Νετανιάχου ενημέρωσε τον Μαροκινό μονάρχη ότι το Ισραήλ εξετάζει θετικά το «άνοιγμα προξενείου στην πόλη Ντάχιλα», στο τμήμα της δυτικής Σαχάρας που ελέγχεται από το βασίλειο. Η Ραμπάτ επιδιώκει σύμμαχοί του να ανοίξουν διπλωματικές αντιπροσωπείες στη Δυτική Σαχάρα σε αναγνώριση της μαροκινής εθνικής κυριαρχίας στην αχανή περιοχή και σε ένδειξη της υποστήριξής του στο βασίλειο.
Για τον μαροκινό μονάρχη Μοχάμεντ Στ΄, «το ζήτημα της Σαχάρας αποτελεί το πρίσμα μέσα από το οποίο το Μαρόκο βλέπει το διεθνές περιβάλλον του», υπογράμμισε ο ίδιος σε ομιλία του που αναμεταδόθηκε τηλεοπτικά.
«Η απόφαση αυτή εγγράφεται στο πλαίσιο δυναμικής των τελευταίων μηνών, με την αναγνώριση από τις ΗΠΑ της εθνικής κυριαρχίας του βασιλείου στις νότιες επαρχίες του [σ.σ. στη Δυτική Σαχάρα], την υποστήριξη περίπου δεκαπέντε ευρωπαϊκών χωρών στο σχέδιο αυτονομίας και το άνοιγμα περίπου τριάντα προξενείων στη Λααγιούν και στη Ντάχιλα», δήλωσε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ανώτερος μαροκινός αξιωματούχος.
Η αναγνώριση από πλευράς της κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου «ενισχύει τη συγκεκριμένη δυναμική», σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Εντάσεις με την Αλγερία
Η Δυτική Σαχάρα, άλλοτε ισπανική αποικία, θεωρείται «μη αυτόνομη περιοχή» από τον ΟΗΕ, απούσης οριστικής διευθέτησης του καθεστώτος της. Για σχεδόν πενήντα χρόνια, στην περιοχή αυτή εμπλέκονται σε πόλεμο ο στρατός του Μαρόκου και οι αυτονομιστές του Μετώπου Πολισάριο, που υποστηρίζεται από το Αλγέρι.
Το Ραμπάτ έχει προτείνει σχέδιο αυτονομίας, αλλά χωρίς αμφισβήτηση της μαροκινής εθνικής κυριαρχίας, ενώ το Πολισάριο απαιτεί να διεξαχθεί δημοψήφισμα για την αυτοδιάθεση υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Στην Ιερουσαλήμ, ο ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών εξήρε την απόφαση. «Το μέτρο αυτό θα ενδυναμώσει τις σχέσεις ανάμεσα στα κράτη και τους λαούς και τη συνέχιση της συνεργασίας προκειμένου να ενισχυθεί η ειρήνη και η σταθερότητα στην περιφέρεια», είπε ο Έλι Κοέν.
Η ισραηλινή απόφαση, που αναμενόταν γενικά, ανακοινώνεται σε κλίμα ολοένα επιτεινόμενης αντιπαλότητας ανάμεσα στο Ραμπάτ και στο Αλγέρι. Οι δυο γειτονικές χώρες διέκοψαν τις διπλωματικές σχέσεις τους το 2021, με απόφαση της Αλγερίας. Μαρόκο και Ισραήλ εξομάλυναν τις διπλωματικές σχέσεις τους τον Δεκέμβριο του 2020, στο πλαίσιο των λεγόμενων συμφωνιών του Αβραάμ, διαδικασία προσέγγισης του εβραϊκού κράτους με αραβικές χώρες με τη σθεναρή υποστήριξη των ΗΠΑ.
Η συμμαχία των δυο κρατών, αντίθετα με ό,τι είχε συμβεί όταν ανακοινώθηκε η αμερικανική απόφαση για την αναγνώριση της «μαροκινής εθνικής κυριαρχίας» στη Δυτική Σαχάρα, κλιμάκωσε περαιτέρω την ένταση με το Αλγέρι, που κατήγγειλε «ελιγμούς ξένων».
Επιταχυνόμενη συνεργασία
Αφότου εξομάλυναν τις διπλωματικές σχέσεις τους, Μαρόκο και Ισραήλ έχουν αποδυθεί σε επιτάχυνση της συνεργασίας τους σε διάφορα πεδία, σε επίπεδο ενόπλων δυνάμεων, ασφαλείας, εμπορίου, τουρισμού. Χθες Δευτέρα, ο αρχηγός του γενικού επιτελείου εθνικής Άμυνας ανέφερε πως για πρώτη φορά θα διοριστεί στρατιωτικός ακόλουθος στο Μαρόκο. Θα αναλάβει τα καθήκοντά του τους προσεχείς μήνες, ανέφερε εκπρόσωπος του στρατού.
Το γραφείο σύνδεσης του Ισραήλ στη Ραμπάτ θα προαχθεί στο επίπεδο της πρεσβείας, ενώ το Μαρόκο ετοιμάζεται να πράξει το ίδιο στο Τελ Αβίβ. Από τα τέλη Μαΐου τρεις ισραηλινοί υπουργοί, ο πρόεδρος της Κνέσετ (του ισραηλινού κοινοβουλίου), ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας και μέλη μονάδας των ειδικών δυνάμεων του στρατού ξηράς, κάτι άνευ προηγουμένου, μετέβησαν στο Μαρόκο.
Αλλά η διαδικασία σύσφιγξης των σχέσεων δεν καλωσορίζεται ακριβώς ομόφωνα στο Μαρόκο, ακόμη περισσότερο διότι στις αρχές της χρονιάς ανέλαβε η πιο δεξιά κυβέρνηση στην ιστορία του Ισραήλ. Αν και η κινητοποίηση για αυτή έχει εκτονωθεί αισθητά στο βασίλειο, η παλαιστινιακή υπόθεση συνεχίζει να αντιμετωπίζεται με μεγάλη συμπάθεια από μεγάλο μέρος του πληθυσμού του Μαρόκου.
Με πληροφορίες από: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφία αρχείου Reuters
