Η κρίση στην Ουκρανία αυτη την βδομάδα συγκρίθηκε απο πολλούς με την Ουγγαριά του 1956 και την Τσεχοσλοβακία του 1968 και ειδήμονες διακήρυξαν την επανεμφάνιση του Ψυχρού Πολέμου.
Ωστόσο υπάρχει τουλάχιστον μία σημαντική διαφορά ανάμεσα στο τότε και το τώρα: Η Μόσχα έχει χρηματιστηριακή αγορά.
Μπορεί η Ρωσία υπο το αυταρχικό καθεστώς του Πούτιν να ειναι δημοκρατία μόνο επιφανειακά αλλα τα «σκαμπανεβάσματα» του χρηματιστηρίου χρησιμεύουν ως ενα είδος δημοψηφίσματος για τις στρατιωτικές και διπλωματικές του ενέργειες.
Τη Δευτέρα, ο δείκτης RTSI έκλεισε με πτώση 12.01%. Η βουτιά αυτη εξαφάνισε σχεδόν 60 δισεκατομμύρια δολάρια σε μετοχικές αξιές- περισσότερο ακόμη και απο το εξωφρενικό κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων του Σότσι. Το ρούβλι υποχώρησε στις αγορές συναλλάγματος αναγκάζοντας τη ρωσική κεντρική τράπεζα να αυξήσει τα επιτόκια κατά μιαμιση εκατοστιαίες μονάδες για να υπερασπιστεί το νόμισμα.
Ο κ. Πούτιν «φαίνεται να έχει σταματήσει μια πιθανή εισβολή της Ανατολικής Ουκρανίας , επειδή ο δείκτης RTS υποχώρησε κατά 12 τοις εκατό», τη Δευτέρα , δήλωσε ο Anders Aslund, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Peterson για τη Διεθνή Οικονομία στην Ουάσιγκτον.
Την Τρίτη, μόλις δήλωσε ο κ. Πούτιν ότι δεν έβλεπε καμία ανάγκη για περαιτέρω στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας, η ρωσική αγορά ανέκαμψε κατά 6%. Με την ένταση όμως να ανεβαίνει και πάλι η ρωσική αγορά μπορεί και πάλι να σημειώσει πτώση όταν ανοίξει τη Δευτέρα .
Η Ρωσία είναι πολύ πιο εκτεθειμένη στις διακυμάνσεις της αγοράς από οτι ειναι πολλές άλλες χώρες, δεδομένου ότι κατέχει την πλειοψηφία των μετοχών σε μια σειρά από τις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας.
Το μεγαλύτερο ποσοστό της Gazprom ανήκει στη Ρωσική Ομοσπονδία. Την ίδια στιγμή, οι μετοχές της Gazprom είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο του Λονδίνου και διαπραγματεύονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και στις αγορές του Βερολίνου και του Παρισιού.
Πάνω από το ήμισυ των μετόχων της είναι Αμερικανοί υπήκοοι, σύμφωνα με την JP Morgan Securities. Και ο θεματοφύλακας για τα αποθετήρια εγγραφα είναι η Bank of New York Mellon
Πολλές ρωσικές εταιρίες και τράπεζες είναι πλήρως ενσωματωμένες στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Σε πλήρη αντίθεση η πρώην Σοβιετική Ένωση, ήταν σχεδόν αδιαπέραστη στις ξένες οικονομικές ή επιχειρηματικές πιέσεις, εν μέρει χάρη στην ιδεολογική της δέσμευση για αυτάρκεια.
Μέχρι και το 1985, το εξωτερικό εμπόριο έφτανε μόλις το 4% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της χώρας, και σχεδόν όλo ήταν με τις κομμουνιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Όμως, η οικονομική στασιμότητα της Σοβιετικής Ένωσης ήταν η κύρια αιτία της κατάρρευσης της.
Σύμφωνα με τον κ. Τάλμποτ – πρόεδρο του Brookings Institution και πρώην πρέσβη που επέβλεψε τη διάλυση της πρώην Σοβιετικής Ένωσης κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Κλίντον και συγγραφέας του βιβλίου «The Russia Hand» – ο πρόεδρος της Σοβιετικής Ένωσης εκείνη την εποχή, o Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ήταν σε μεγάλο βαθμό επηρεάσμένος από σοβιετικούς οικονομολόγους και ακαδημαϊκούς, που προειδοποιούσαν ότι με την αλλαγή του αιώνα, το 2000, η σοβιετική οικονομία θα είναι μικρότερη από αυτη της Νότιας Κορέας, εαν δεν εφάρμοζε σημαντικές οικονομικές μεταρρυθμίσεις και εαν δεν συμμετείχε στην παγκόσμια οικονομία.
Για την προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων, ο Γκορμπατσόφ δημιούργησε το χρηματιστήριο της Μόσχας το 1990 και εξέδωσε διαταγή να επιτραπεί σε πολίτες της Σοβιετικής Ένωσης να κατέχουν και να εμπορεύονται μετοχές, ομόλογα και άλλους τίτλους για πρώτη φορά μετά την μπολσεβίκικη επανάσταση του 1917. (Πριν από αυτό, η Ρωσία είχε ενα ακμάζων χρηματιστήριο στην Αγία Πετρούπολη, που ιδρύθηκε με εντολή του Μέγα Πέτρου. Στεγαζόταν σε ένα κομψό νεοκλασικό κτίριο ακριβώς απέναντι από τα Χειμερινά Ανάκτορα. Ως σύμβολο του πλούτου και του καπιταλισμού, ήταν κι ένα από τα πρώτα θύματα της επανάστασης.)
Σήμερα «Η Ρωσία είναι πολύ αδύναμη και ευάλωτη οικονομικά για να μπεί στην διαδικασία πολέμου» εδήλωσε ο Aslund. «Το θεμελιώδες λάθος του Κρεμλίνου ήταν να αγνοήσει την οικονομική αδυναμία και εξάρτηση του από την Ευρώπη. Σχεδόν το ήμισυ των εξαγωγών της Ρωσίας εχουν προορισμό την Ευρώπη, και τα τρία τέταρτα των συνολικών εξαγωγών της αποτελούνται από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
Η έκρηξη στον τομέα της ενέργειας εχει τελειώσει, και η Ευρώπη μπορεί να κάνει χωρίς την Ρωσία μετά απο τις προηγούμενες διακοπές παροχής φυσικού αερίου το 2006 και το 2009.
Η Ευρώπη μπορεί να αντικαταστήσει το φυσικό αέριο με το υγροποιημένο φυσικό αέριο από τη Νορβηγία και το σχιστολιθικό φυσικό αέριο. Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε κυρώσεις στην παροχή φυσικού αερίου απο την Ρωσία προς την Ευρώπη, η Ρωσία θα έχανε 100 δισεκατομύρια δολλάρια ή το ένα πέμπτο των εσόδων από τις εξαγωγές της, και η ρωσική οικονομία θα έμπαινε σε μια ανεξέλεγκτη κρίση .»
Ακόμη και ο ίδιος ο Πόυτιν θα έχει καταλάβει ότι ο κόσμος έχει αλλάξει δραστικά από το 1956 ή το 1968. Χωρίς καμία αμφιβολία θα «την έχει ακούσει» απο τους πλούσιους ολιγάρχες φίλους του, πολλοί από τους οποίους διοικούν τις μεγαλύτερες εταιρείες της Ρωσίας και έχουν τοποθετημένα τα προσωπικά περιουσιακά τους στοιχεία σε πόλεις όπως το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη. Οι ολιγάρχες «δεν θα τολμούσαν να τον αμφισβητήσουν» δήλωσε ενας ρωσος οικονομολόγος που ζήτησε να μην κατονομαστέι «αλλά θα του έλεγαν οτι θα πρέπει να απολύσουν εργαζομένους και να μειώσουν τις πληρωμές φόρων. «
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, υπήρχαν λίγοι, εάν υπήρχαν, Ρώσοι δισεκατομμυριούχοι. Σήμερα, υπάρχουν 111, σύμφωνα με την τελευταία κατάταξη του περιοδικού Forbes, και η Ρωσία κατέχει την τρίτη θέση στον αριθμό των δισεκατομμυριούχων, μετα τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα.
Ο οικονομολόγος σημείωσε ότι η ρωσική ελίτ των δισεκατομμυριούχων – που είναι λίγο πολύ συνώνυμη με τους φίλους και τους συμμάχους του κ. Πούτιν – είναι αυτοί που θα επηρεαστούν σοβαρά από τις απαγορεύσεις χορήγησης θεωρήσεων βίζας, οι οποίες επιβλήθηκαν από τον Πρόεδρο Ομπάμα την Πέμπτη .
Άλλες κυρώσεις θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων. Πολλοί Ρώσοι ολιγάρχες έχουν ακίνητη περιουσία και άλλα περιουσιακά στοιχεία στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Αυτός είναι και ο λόγος που εχει ήδη αναγκάσει τον Πούτιν να υποχωρήσει Πούτιν» είπε ο Ρώσος οικονομολόγος .
Και ενώ ο Ψυχρός Πόλεμος ήταν σαν ένας παγκόσμιος διαγωνισμός ανάμεσα στον μαρξισμό και τον καπιταλισμό, δεν υπάρχει σήμερα «καμία πραγματική ιδεολογική συνιστώσα της σύγκρουσης εκτός απο το γεγονός οτι ο Πούτιν έχει γίνει η προσωποποίηση της απόρριψης της Δύσης ως μοντέλο», είπε ο κ. Τάλμποτ. «Θέλει να προωθήσει μια ευρασιατική κοινότητα που να κυριαρχείται από τη Μόσχα, αλλά αυτό δεν είναι ιδεολογία. Η οικονομία της Ρωσίας μπορεί να αποτελεί παράδειγμα παρεοκρατικού καπιταλισμού, αλλά δεν παύει να είναι καπιταλισμός. Δεν υπάρχει πλέον ουτε ίχνος του μαρξισμού – λενινισμού. «
Ο Ρώσος οικονομολόγος συμφώνησε «Η συμφωνία πριν το 2008 ήταν ότι ο Πούτιν θα κυβερνήσει τη Ρωσία, ενώ οι Ρώσοι θα δούν ανάπτυξη στα εισοδήματα τους» είπε. «Τώρα, η ανάπτυξη έχει σταματήσει, και χρειάζεται ιδεολογία, σε συνδυασμό με την προπαγάνδα και την καταπίεση. Προφανώς, η Σοβιετική αποκατάσταση είναι η μόνη ιδεολογία που μπορεί να σκεφτεί .»
Η Ρωσία έχει μοναδικούς ισχυρούς δεσμούς με την Ουκρανία. «Από όλες τις πρώην επαρχίες της παλιάς Σοβιετικής Ένωσης που έχασαν, η Ουκρανία ηταν η πιο οδυνηρή γι’αυτους και η μια επαρχία που πολλοί Ρώσοι θα ήθελαν να ξανα-αποκτήσουν», είπε ο κ. Τάλμποτ. » Οι δεσμοί μεταξύ Κιέβου και Μόσχας ειναι πάνω από 300 χρόνια ιστορίας. Η Ουκρανία είναι η καρδιά του ρωσικού πολιτισμού«.
Με τα ρωσικά στρατεύματα εδραιωμένα στη χερσόνησο της Κριμαίας και ορισμένους Ρωσό-Ουκρανους να φωνάζουν για προσάρτηση, μπορεί οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι συμμάχοι τους να μην μπορούν να κάνουν κατι για να αποκαταστήσουν το status quo. « «Η συγκράτηση, με ενα υποτονικό και τροποποιημένο τρόπο, θα είναι για άλλη μια φορά η στρατηγική της Δύσης και η αποστολή του ΝΑΤΟ» προβλέπει ο κ. Τάλμποτ.
Όπως και να’χει δεν ειναι άλλος ένας Ψυχρός Πολεμος, κατι που είναι σίγουρα πολυ καλά νέα. «Ένας πόλεμος προπαγάνδας είναι απολύτως εφικτός», δήλωσε ο Ρώσος οικονομολόγος . «Τα πρόσφατα γεγονότα ήταν εντελώς παράλογα, εξοργίζοντας τη Δύση για κανένα απολύτως λόγο. Αυτό είναι ό, τι είναι πιο τρομακτικό, ειδικά για τις επιχειρήσεις. Αντί για τη μεταρρύθμιση μιας στασιμης οικονομίας, ο Πούτιν τρόμαξε τους πάντες για κανένα λόγο και με κανένα κέρδος στον ορίζοντα. Έτσι, είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς την επόμενη του κίνηση. Αλλά νομίζω ότι ένας πραγματικός Ψυχρός Πόλεμος είναι απίθανος. «
Πηγή: New York Times
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ/ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:Onalert
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Το οικονομικό παιχνίδι με την ουκρανική κρίση – Ποιος κερδίζει;
Απειλούν τη Ρωσία με οικονομική απομόνωση αν επέμβει στην Ουκρανία
Ουκρανία 2014 όπως Γιουγκοσλαβία το 1991; Η απάντηση στο ερώτημα
