Το αγόρι έμοιαζε φοβισμένο και μικρότερο από 16 ετών όταν η ιρακινή αστυνομία το άρπαξε στον δρόμο στη βόρεια πόλη Κιρκούκ. Βγάζοντάς του το μπλουζάκι, βρήκαν μια ζώνη με δύο κιλά εκρηκτικά δεμένη στην ισχνή μέση του.
Αυτό έγινε την περασμένη Κυριακή. Λιγότερο από 24 ώρες νωρίτερα, η Τουρκία ήταν λιγότερο τυχερή: ένας έφηβος βομβιστής πυροδότησε τα εκρηκτικά που φορούσε στη μέση του εν μέσω των καλεσμένων που χόρευαν σε μια γαμήλια γιορτή στην Τουρκία, σύμφωνα με αξιωματούχους, σκοτώνοντας 54 ανθρώπους, με σχεδόν τους μισούς από αυτούς να είναι κι αυτοί παιδιά.
Η επίθεση του Σαββάτου στον γάμο στο Γκαζιάντεπ δεν είναι μόνο μία από τις πιο φονικές στην Τουρκία φέτος, αλλά και η πρώτη φορά στην Τουρκία που μαχητές χρησιμοποιούν ένα παιδί βομβιστή με έναν τρόπο που έχει ήδη χρησιμοποιηθεί με φονικά αποτελέσματα σε πολέμους από την Αφρική μέχρι τη Συρία.
Στο Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν χρησιμοποιούν εδώ και καιρό παιδιά. Ένας 14χρονος που επέβαινε σε ποδήλατο χτύπησε τη βάση του ΝΑΤΟ στην Καμπούλ το 2012 σκοτώνοντας έξι ανθρώπους∙ δύο χρόνια αργότερα ένας έφηβος ανατινάχθηκε σε γαλλικό πολιτιστικό κέντρο στην αφγανική πρωτεύουσα.
Ερευνητές και αξιωματούχοι λένε πως το Ισλαμικό Κράτος και άλλοι μαχητές χρησιμοποιούν τώρα όλο και περισσότερο τις ίδιες τακτικές, ίσως για να γεμίσουν τις τάξεις τους που έχουν υποστεί μεγάλες απώλειες, για να κρατήσουν τους ενήλικες μαχητές ή απλώς για να καταλάβουν εξαπίνης τους φρουρούς ασφαλείας.
Στη Δυτική Αφρική, η Μπόκο Χαράμ αρπάζει εκτοπισμένα παιδιά ή νεαρά κορίτσια τα οποία απάγει για να τα αναγκάσει να γίνουν βομβιστές. Στο Ιράκ και στη Συρία, ακτιβιστές λένε πως το Ισλαμικό Κράτος πήρε παιδιά από πόλεις τις οποίες κατέλαβε ή στρατολόγησε οικογένειες στις περιοχές που ελέγχει και κατήχησε τα παιδιά τους στα σχολεία και τα στρατόπεδά της.
Ιδιαίτερα το Ισλαμικό Κράτος εξαίρει τα παιδιά που στρατολογεί για τις ταξιαρχίες «Λιονταράκια του Χαλιφάτου», δημοσιεύοντας εικόνες και βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με παιδιά που εκπαιδεύονται και κατηχούνται και πραγματοποιούν βομβιστικές επιθέσεις ή εκτελέσεις.
«Η στρατολόγηση παιδιών σε όλη την περιοχή αυξάνεται», δήλωσε η Ζουλιέτ Τουμά, περιφερειακή εκπρόσωπος της UNICEF. «Τα παιδιά αναλαμβάνουν έναν πολύ πιο ενεργό ρόλο, εκπαιδεύονται στη χρήση βαρέων όπλων, στελεχώνουν σημεία ελέγχου στην πρώτη γραμμή, χρησιμοποιούνται ως ελεύθεροι σκοπευτές και σε ακραίες περιπτώσεις ως βομβιστές αυτοκτονίας».
Πολύ λίγα έχουν γίνει δημόσια γνωστά για τον δράστη της βομβιστικής επίθεσης στο Γκαζιάντεπ. Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε την Κυριακή πως ο βομβιστής ήταν από 12 έως 14 ετών και είπε πως πιθανότατα την ευθύνη φέρει το Ισλαμικό Κράτος.
Η έκρηξη σημειώθηκε στη διάρκεια ενός γλεντιού σε κουρδικό γάμο που γιορταζόταν στον δρόμο αργά το βράδυ. Έως και 22 από τους νεκρούς ήταν κάτω από 14 ετών. Κανείς δεν ανέλαβε την ευθύνη, αλλά το Ισλαμικό Κράτος έχει στο παρελθόν θέσει στο στόχαστρο κουρδικές συγκεντρώσεις προκειμένου να υποδαυλίσει εθνοτικές εντάσεις.
Ο τούρκος πρωθυπουργός ήταν πιο προσεκτικός χθες, λέγοντας πως είναι πολύ νωρίς για να λεχθεί ποιος πραγματοποίησε την επίθεση, αν και πηγές ασφαλείας λένε πως ο βομβιστής ήταν παιδί.
Οι τουρκικές αρχές διερευνούν επίσης το ενδεχόμενο μαχητές να τοποθέτησαν τα εκρηκτικά πάνω στον/την δράστη χωρίς να το γνωρίζει προτού τα πυροδοτήσουν από μακρινή απόσταση.
Η τακτική αυτή έχει χρησιμοποιηθεί προηγουμένως στο Ιράκ, όπου παιδιά ή ακόμη και διανοητικά ανάπηροι ενήλικες έχουν σταλεί ως ακούσιοι μεταφορείς βομβών σε αγορές και σημεία ελέγχου προτού ανατιναχθούν από μακριά.
Στη ματαιωθείσα επίθεση στην πόλη Κιρκούκ του βόρειου Ιράκ μία ημέρα νωρίτερα, πλάνα από τοπικά τηλεοπτικά δίκτυα και φωτογραφίες δείχνουν το αγόρι να κλαίει και να φωνάζει καθώς το αρπάζουν οι ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας κοντά σε ένα κτίριο του υπουργείου Εσωτερικών.
Αξιωματούχοι ασφαλείας δήλωσαν πως το παιδί ήταν 16 χρονών, αν και τοπικά μμε λένε ότι ήταν πολύ μικρότερο. Είναι Ιρακινός από τη Μοσούλη, το μεγαλύτερο αστικό κέντρο που τελεί ακόμη υπό τον έλεγχο των τζιχαντιστών, και το οποίο ιρακινές δυνάμεις και Κούρδοι πεσμεργκά υποστηριζόμενοι από αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ προσπαθούν να απελευθερώσουν.
Ο Χίσαμ αλ-Χασίμι, αναλυτής και συγγραφέας ο οποίος συμβουλεύει την ιρακινή κυβέρνηση σχετικά με το Ισλαμικό Κράτος, λέει πως φέτος μαχητές έχουν επανενεργοποιήσει τη Νεανική Ταξιαρχία του Ουρανού, ως αντίδραση στις απώλειες της οργάνωσης στα πεδία της μάχης στο Ιράκ και στη Συρία.
«Οι έφηβοι στρατολογούνται ευκολότερα για αποστολές αυτοκτονίας, ιδιαίτερα σε στιγμές πόνου και απελπισίας έπειτα από την απώλεια αγαπημένων τους προσώπων», είπε. «Επίσης προσελκύουν λιγότερο την προσοχή και την καχυποψία απ’ ό,τι οι ενήλικοι άνδρες».
Στρατολογημένα παιδιά που διέφυγαν από τις τάξεις του Ισλαμικού Κράτους στη βάση του στη Ράκα της Συρίας έχουν περιγράψει πως εκπαιδεύτηκαν να χειρίζονται όπλα και επίσης πώς να πυροδοτούν ζώνες με εκρηκτικά.
Μια μελέτη τον Φεβρουάριο για το Κέντρο Καταπολέμησης της Τρομοκρατίας στη Στρατιωτική Ακαδημία Ουέστ Πόιντ που εξέτασε την προπαγάνδα του Ισλαμικού Κράτους για παιδιά και νεαρούς ‘μάρτυρες’ ανάμεσα στον Ιανουάριο του 2015 και του 2016, βρήκε ότι ο αριθμός των επιχειρήσεων αυτοκτονίας στις οποίες εμπλέκονται παιδιά τριπλασιάστηκε μέσα σε έναν χρόνο.
«Αντιπροσωπεύουν μια αποτελεσματική μορφή ψυχολογικού πολέμου-για την προβολή ισχύος, τη διείσδυση στις αμυντικές γραμμές και την πρόκληση φόβου στις καρδιές των εχθρών στρατιωτών», ανέφερε η μελέτη. «Το Ισλαμικό Κράτος κινητοποιεί παιδιά και νέους με ανησυχητικό ρυθμό».
Αυτές οι τακτικές μοιάζουν με εκείνες που χρησιμοποιούνται στη Δυτική Αφρική όπου αξιωματούχοι του ΟΗΕ έχουν καταγράψει αύξηση στις επιθέσεις όπως εκείνη που πραγματοποίησε ένα κορίτσι μόλις δέκα ετών όταν πυροδότησε πέρυσι μια βόμβα σε πολυσύχναστη αγορά στη νιγηριανή πόλη Μαϊντουγκούρι, σκοτώνοντας 16 ανθρώπους.
Πηγές ασφαλείας δήλωσαν τότε πως έφερε τον εκρηκτικό μηχανισμό γύρω από τη μέση της.
Σε έκθεσή της τον Απρίλιο, η UNICEF ανέφερε πως οι επιθέσεις στις οποίες εμπλέκονται παιδιά βομβιστές αυτοκτονίας από το 2014 έως το 2016 αυξήθηκε τέσσερις φορές στη βορειοανατολική Νιγηρία, όπου η μαχητική οργάνωση Μπόκο Χαράμ έχει την έδρα της, και στις γειτονικές χώρες Καμερούν, Νίγηρας και Τσαντ.
Μια 12χρονη Νιγηριανή που συνελήφθη με εκρηκτικά στο Καμερούν τον Μάρτιο δήλωσε στην αστυνομία ότι είχε απαχθεί από την Μπόκο Χαράμ όταν η οργάνωση κατέλαβε το χωριό της έναν χρόνο νωρίτερα.
Σύμφωνα με την έκθεση της UNICEF, σχεδόν τα δύο τρίτα των παιδιών δραστών που εντόπισαν ήταν κορίτσια. Μόνο τους πρώτους έξι μήνες φέτος, η UNICEF λέει ότι έχει επίσης καταγράψει 38 παιδιά βομβιστές αυτοκτονίας στη Δυτική Αφρική.
«Αυτό είναι ένα από τα καθοριστικά θέματα σε αυτή τη σύγκρουση», δήλωσε ο Τιερί Ντελβίν-Ζαν από το γραφείο της υπηρεσίας για τη Δυτική και Κεντρική Αφρική.
