Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης με άρθρο του υποστηρίζει ότι οι δανειστές δεν θέλησαν ποτέ να ακούσουν τις ελληνικές προτάσεις για το χρέος, βάζοντας ξανά “το κάρο μπροστά από το άλογο” και χρησιμοποιώντας το χρέος ως “πιστωτική δύναμη” που μετατρέπει τους δανειστές σε Λεβιάθαν και κάνει τη ζωή στην Ελλάδα, “άσχημη,δύσκολη και για πολλούς συμπατριώτες μου σύντομη”.
Με τον θόρυβο στην Αθήνα για plan b του να διογκώνεται ο Γιάνης Βαρουφάκης “ξαναχτυπά” με άρθρο του στο project syndicate επαναλαμβάνοντας την ανάγκη άμεση αναδιάρθρωσης του χρέους.
Γράφει μεταξύ άλλων:
“Το 2010, η Ευρώπη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έδωσan δάνειo προς το ελληνικό κράτος ίσο με το 44% του ΑΕΠ της χώρας. Η ίδια η αναφορά της αναδιάρθρωσης του χρέους θεωρήθηκε απαράδεκτη και αποτέλεσε αιτία για να γελοιοποιηθούν όσοι από εμάς τόλμησαν να προτείνουν το αναπόφευκτο της αναδιάρθρωσης.
Το 2012, καθώς η σχέση του χρέους προς το ΑΕΠ εκτινάχθηκε στα ύψη, έγινε ένα σημαντικό κούρεμα 34% προς τους ιδιώτες πιστωτές . Ταυτόχρονα, όμως, νέα δάνεια ύψους 63% του ΑΕΠ προστέθηκαν στο δημόσιο χρέος της Ελλάδας. Λίγους μήνες αργότερα, τον Νοέμβριο, το Eurogroup υποστήριξε ότι η ελάφρυνση του χρέους θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το Δεκέμβριο του 2014 αφού το πρόγραμμα του 2012 θα ήταν “επιτυxημένο” . Όταν ολοκληρώθηκε ο προϋπολογισμός της ελληνικής κυβέρνησης είχε επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα (το οποίο δεν περιλαμβάνει τις πληρωμές τόκων).
Το 2015, όμως, με το πρωτογενές πλεόνασμα να έχει επιτευχθεί, οι πιστωτές αρνήθηκαν να συζητήσουν την ελάφρυνση του χρέους. Για πέντε μήνες, οι διαπραγματεύσεις παρέμεναν σε αδιέξοδο, με αποκορύφωμα το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου στην Ελλάδα, στο οποίο οι ψηφοφόροι απέρριψαν με συντριπτική πλειοψηφία περαιτέρω λιτότητα.
Η επακόλουθη παράδοση της ελληνικής κυβέρνησης, επισημοποιήθηκε στην 12 Ιουλίου με την συμφωνία…
Πράγματι, η αλληλουχία της νέας «διάσωσης» που προβλέπεται στη συμφωνία της 12ης Ιουλίου αρχίζει με την εφαρμογή – πριν από το τέλος του μήνα – σκληρών φορολογικών μέτρων και των μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών στόχων που ισοδυναμούν με μια ακόμη περίοδο αυστηρής λιτότητας. Στη συνέχεια, έρχεται η διαπραγμάτευση ενός άλλου μεγάλου δανείου, που αντιστοιχεί στο 48% του ΑΕΠ (η σχέση του χρέους προς το ΑΕΠ είναι ήδη πάνω από 180%). Τέλος, το Νοέμβριο, το νωρίτερο, και μετά την πρώτη επανεξέταση του νέου προγράμματος , «το Eurogroup θα εξετάσει το ενδεχόμενο, εάν είναι απαραίτητο, πιθανά πρόσθετα μέτρα … με στόχο τη διασφάλιση ότι οι ακαθάριστες δανειακές ανάγκες είναι ακόμα σε βιώσιμο επίπεδο.»
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στις οποίες συμμετείχα , από τις 25 Ιανουαρίου έως τις 5 Ιουλίου, είχα επανειλημμένα προτείνει στους πιστωτές μας, μια σειρά από έξυπνες ανταλλαγές χρέους. Ο στόχος ήταν να ελαχιστοποιηθεί το ύψος της νέας χρηματοδότησης που απαιτείται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και το ΔΝΤ για την αναχρηματοδότηση του ελληνικού χρέους, και να διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα θα καταστεί επιλέξιμη για την ποσοτική χαλάρωση και την αποτελεσματική αποκατάσταση πρόσβασης στις κεφαλαιαγορές. Εκτιμήσαμε ότι δεν θα απαιτούνταν περισσότερα από 30 δισεκατομμύρια € ($ 33 δισεκατομμύρια, ή 17% του ΑΕΠ) .
Οι προτάσεις μας δεν απορρίφθηκαν…απλά ποτέ δεν συζητήθηκαν. Η πολιτική βούληση του Eurogroup ήταν να αγνοήσει τις προτάσεις μας, να αφήσει να αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις, να επιβάλει επ ‘αόριστον τραπεζική αργίας, και να αναγκάσει την ελληνική κυβέρνηση να συναινέσει σ΄ ένα τεράστιο νέο δάνειο που είναι σχεδόν τριπλάσιο του μεγέθους που είχε προτείνει. Για άλλη μια φορά, οι πιστωτές Ελλάδα έβαλαν το κάρο μπροστά από το άλογο, επιμένοντας ότι το νέο δάνειο θα συμφωνηθεί πριν από οποιαδήποτε συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους.
Το δυσβάσταχτο χρέους αργά ή γρήγορα θα συζητηθεί. Όμως ο ακριβής χρόνος και η φύση της αναδιάρθωσής του έχει μεγάλη σημασία για τις οικονομικές προοπτικές της χώρας…
Γιατί πιστωτές στην Ελλάδα αρνούνται να μετακινηθούν από τις απόψεις τους για την αναδιάρθρωση του χρέους πριν από οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για νέα δάνεια; Και γιατί προτιμούν να δώσουν ένα πολύ μεγαλύτερο νέο δάνειο από ό, τι πραγματικά χρειάζεται;
Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δεν μπορούν να βρεθούν σε συζήτηση περί χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, γιατί έχουν να κάνουν με τη σφαίρα της πολιτικής εξουσίας. Το χρέος είναι δίνει δύναμη στον πιστωτή και, καθώς η Ελλάδα έχει μάθει το σκληρό τρόπο, το μη βιώσιμο χρέος μετατρέπει τον πιστωτή σε Λεβιάθαν. Η ζωή στην χώρα γίνεται άσχημη, βίαιη και, για πολλούς από τους συμπατριώτες μου, σύντομη”.
