Οι αρχές του Ιράν δεν έκρυψαν χθες Κυριακή (29.06.2025) τις «σοβαρές αμφιβολίες» τους για την πρόθεση του Ισραήλ να τηρήσει την κατάπαυση του πυρός, σε εφαρμογή από την 24η Ιουνίου, με την οποία τερματίστηκε ο πόλεμος δώδεκα ημερών ανάμεσα στις δυο χώρες, ορκισμένους εχθρούς.
Η Τεχεράνη εξάλλου διέψευσε πως υπάρχει οιαδήποτε απειλή για τη ζωή του γενικού διευθυντή του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) Ραφαέλ Γκρόσι, μολονότι ιρανική εφημερίδα ανέφερε πως θα «εκτελεστεί» αν ξαναπάει στο Ιράν, προκαλώντας αγανάκτηση στη Δύση.
Τη 13η Ιουνίου 2025, το Ισραήλ εξαπέλυσε αεροπορικούς βομβαρδισμούς εύρους άνευ προηγουμένου εναντίον του Ιράν, σκοτώνοντας ανώτατους αξιωματικούς των ενόπλων δυνάμεων και κορυφαίους επιστήμονες του προγράμματος πυρηνικής ενέργειας της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου υποστήριξε πως σκοπός του πολέμου αυτού ήταν να εμποδιστεί η Τεχεράνη να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, κάτι που διαψεύδει πως επιδίωξε ποτέ η ηγεσία της χώρας, επιμένοντας ωστόσο να διατρανώνει πως είναι «νόμιμο» δικαίωμά της να έχει πολιτικό πρόγραμμα για την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας. Η επιχείρηση του Ισραήλ διεξήχθη εν μέσω διαπραγματεύσεων του Ιράν με τις ΗΠΑ.
Η αντίδραση του Ιράν
«Δεν αρχίσαμε εμείς αυτόν τον πόλεμο», αλλά «ανταποδώσαμε (τα πυρά) του επιτιθέμενου με όλες μας τις δυνάμεις», τόνισε χθες ο νέος αρχηγός του γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας Αμπντουλραχίμ Μουσαβί, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση.
Έπειτα από 12 ημέρες ανταλλαγών βομβαρδισμών, τέθηκε σε εφαρμογή την περασμένη Τρίτη (24.06.2025) κατάπαυση του πυρός την οποία επέβαλε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Αλλά «διατηρούμε σοβαρές αμφιβολίες για την τήρηση των δεσμεύσεων (του Ισραήλ), συμπεριλαμβανομένης της κατάπαυσης του πυρός, και είμαστε έτοιμη για σθεναρή ανταπόδοση», προειδοποίησε ο κ. Μουσαβί κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής του με τον υπουργό Άμυνας της Σαουδικής Αραβίας πρίγκιπα Χαλίντ μπιν Σαλμάν, ένατο γιο του μονάρχη Σαλμάν και νεότερο αδελφό του σημερινού πρίγκιπα διαδόχου.
Ο εμπλουτισμός ουρανίου και οι ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ συμμετείχαν στην επίθεση του στενού συμμάχου τους στη Μέση Ανατολή εναντίον του Ιράν, βομβαρδίζοντας τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις «κλειδιά» τα ξημερώματα της Κυριακής 22ης Ιουνίου 2025. Για αυτούς τους λόγους η Τεχεράνη ζήτησε οι δυο εχθροί της να χαρακτηριστούν υπεύθυνοι για τον πόλεμο με διπλωματική επιστολή της.
«Διά της παρούσης ζητούμε επίσημα από το Συμβούλιο Ασφαλείας να αναγνωρίσει το ισραηλινό καθεστώς και τις ΗΠΑ ως αυτούς που άρχισαν την ενέργεια αυτή επίθεσης και να αναγνωρίσει τις εξ αυτού απορρέουσες ευθύνες τους, συμπεριλαμβανομένων της καταβολής επανορθώσεων και αποζημιώσεων», τόνισε ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας Αμπάς Αραγτσί στην επιστολή αυτή που απηύθυνε στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προειδοποιήσει πως «χωρίς καμιά αμφιβολία» θα δώσει διαταγή στο Πεντάγωνο να προχωρήσει σε νέους βομβαρδισμούς σε περίπτωση που το Ιράν αρχίσει να εμπλουτίζει ουράνιο σε επίπεδο που θα του επέτρεπε να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα.
Σύμφωνα με τον ΔΟΑΕ, η Ισλαμική Δημοκρατία είναι η μόνη χώρα χωρίς τέτοια όπλα που εμπλουτίζει ουράνιο σε υψηλό επίπεδο (60%), πολύ πάνω από το όριο του 3,67% που προέβλεπε η συμφωνία της με μεγάλες δυνάμεις το 2015, από την οποία όμως απέσυρε μονομερώς τις ΗΠΑ ο πρόεδρος Τραμπ κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας, το 2018.
Για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας το ουράνιο πρέπει να είναι εμπλουτισμένο κατά 90%.
Απειλές κατά του επικεφαλής του ΔΟΑΕ
Αφού τέθηκε σε εφαρμογή η κατάπαυση του πυρός, στις αρχές της περασμένης εβδομάδας, η Τεχεράνη απέρριψε το αίτημα του ΔΟΑΕ να επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις που βομβαρδίστηκαν. Ο Υπουργός Εξωτερικών Αραγτσί κατήγγειλε τις «κακόβουλες προθέσεις» του γενικού διευθυντή του Γκρόσι.
Υπερσυντηρητική εφημερίδα, η Καϊχάν, έφθασε στο σημείο να κατηγορήσει τον Αργεντινό διπλωμάτη πως είναι «κατάσκοπος του σιωνιστικού καθεστώτος». «Πρέπει να ειπωθεί επίσημα ότι (ο κ. Γκρόσι) θα δικαστεί και θα εκτελεστεί με την άφιξή του στο Ιράν για κατασκοπεία για λογαριασμό της Μοσάντ και διότι πήρε μέρος στις δολοφονίες του λαού μας», πρόσθεσε το έντυπο.
Ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας Γιόχαν Βάντεφουλ, υποστηρικτής του Ισραήλ, απαίτησε το Ιράν να «σταματήσει» τις «απειλές» εναντίον του κ. Γκρόσι. Εξέφρασε την «καταδίκη» του, όπως και η διπλωματία της Αργεντινής. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο επίσης καταδίκασε μέσω X την «απαράδεκτη» θέση αυτή.
«Όχι, δεν υπάρχει καμιά απειλή» εναντίον του κ. Γκρόσι και των επιθεωρητών της υπηρεσίας του, που είναι «ασφαλείς» στο Ιράν, αντέτεινε ο πρεσβευτής του Ιράν στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη Αμίρ Σαΐντ Ιραβανί, μιλώντας στο CBS News.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου, το Ιράν συνέλαβε πολλές δεκάδες ανθρώπους που παρουσίασε ως κατάσκοπους του Ισραήλ, ενώ προχώρησε επίσης σε κατασχέσεις drones και όπλων. Το κοινοβούλιό του εξάλλου ενέκρινε χθες Κυριακή την απαγόρευση της χρήσης τηλεπικοινωνιακών μέσων χωρίς ρητή άδεια, ιδίως την πρόσβαση στο διαδίκτυο μέσω δορυφόρων του αμερικανικού συστήματος Starlink –του Ίλον Μασκ–, σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
