Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι θα διέτασσε να χρησιμοποιηθεί βία, που χαρακτήρισε το μέσο της ύστατης προσφυγής, για να αποτραπεί η απόκτηση πυρηνικών όπλων από το Ιράν, καθώς άρχισε την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε σε ισραηλινό τηλεοπτικό σταθμό, η οποία μαγνητοσκοπήθηκε πριν από την αναχώρησή του για την περιοχή, αλλά μεταδόθηκε χθες Τετάρτη, ο κ. Μπάιντεν είπε επίσης ότι η κυβέρνησή του θα διατηρήσει τους Φρουρούς της Επανάστασης στον κατάλογο των «ξένων τρομοκρατικών οργανώσεων» που καταρτίζεται από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ακόμη κι αν αυτό εκμηδενίζει τις πιθανότητες να σωθεί η διεθνής συμφωνία του 2015 για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Σαφές μήνυμα Μπάιντεν προς την Τεχεράνη
Ερωτηθείς εάν οι δηλώσεις που έχει κάνει στο παρελθόν για την πρόθεσή του να εμποδίσει την Τεχεράνη να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο σημαίνουν ότι θα διέτασσε τη χρήση βίας εναντίον του Ιράν, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απάντησε «αν αυτό ήταν το μέσο της ύστατης προσφυγής, ναι». Η ιρανική κυβέρνηση αρνείται πως επιδιώξει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα και επιμένει πως το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της χώρας έχει αποκλειστικά ειρηνικούς σκοπούς.
Το Ιράν και έξι μεγάλες δυνάμεις (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία, Κίνα και Γερμανία) υπέγραψαν το 2015 συμφωνία με την οποία επιβλήθηκαν περιορισμοί στο πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της Ισλαμικής Δημοκρατίας, με αντάλλαγμα την προοδευτική άρση των οικονομικών κυρώσεων σε βάρος της. Όμως η συμφωνία πνέει τα λοίσθια μετά τη μονομερή αποχώρηση από αυτή των ΗΠΑ το 2018, με απόφαση του τότε προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος χαρακτήριζε ανεπαρκείς τις διατάξεις της και επέβαλε εκ νέου ασφυκτικές οικονομικές κυρώσεις στην Τεχεράνη.
Πως φτάσαμε στο «ΚΟΣΔ»
Εν είδει αντιποίνων, η Ισλαμική Δημοκρατία άρχισε προοδευτικά από το 2019 να αθετεί δεσμεύσεις που είχε αναλάβει στο πλαίσιο της συμφωνίας, να παραβιάζει όρια που είχαν τεθεί στο ιρανικό πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας, επιμένοντας ταυτόχρονα να αρνείται πως έχει την πρόθεση να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο. Από τον Απρίλιο του 2021, διεξάγονται διαπραγματεύσεις για να σωθεί η συμφωνία, επισήμως το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ), μάταια μέχρι τώρα.
Τον Μάρτιο, τα μέρη έμοιαζαν να βρίσκονται κοντά σε συμβιβασμό, όμως οι συνομιλίες κατέρρευσαν κυρίως εξαιτίας της άρνησης της Ουάσινγκτον να αφαιρέσει από τον κατάλογο των «ξένων τρομοκρατικών οργανώσεων» του αμερικανικού ΥΠΕΞ τους Φρουρούς της Επανάστασης, με το επιχείρημα ότι αυτό δεν εμπίπτει στη συμφωνία.
Διεξήχθησαν εκ του σύνεγγυς συνομιλίες στα τέλη Ιουνίου στη Ντόχα ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν, με την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ρόλο μεσολαβητή, όμως δεν υπήρξε «καμία πρόοδος», κατά την Ουάσινγκτον. Ερωτηθείς εάν σκοπεύει να κρατήσει τους Φρουρούς της Επανάστασης στη μαύρη λίστα των «ξένων τρομοκρατικών οργανώσεων» ακόμη κι αν αυτό σημάνει ότι θα εκμηδενιστούν οι πιθανότητες να επανέλθει σε ισχύ η συμφωνία του 2015, ο κ. Μπάιντεν απάντησε μονολεκτικά: «Ναι».
Με πληροφορίες από: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφία Reuters
